
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 634 |
تعداد مقالات | 6,615 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,948,597 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,477,038 |
تأثیر محلولپاشی نانوذرات آهن، روی و سیلیکون بر عملکرد و برخی صفات اگروفیزیولوژیک چاودار (Secale cereale L.) تحت تنش شوری | ||
مجله تولید گیاهان زراعی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 اردیبهشت 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی- پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2025.22986.2651 | ||
نویسندگان | ||
فاطمه آقائی* ؛ رئوف سیدشریفی | ||
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: در میان تنشهای غیرزیستی، شوری یکی از مخربترین تنشهایی است که تولید گیاهان زراعی را در سراسر جهان بهویژه در مناطق خشک و نیمهخشک محدود میکند. این تنش به دلیل اثرات مخربی که بر فرآیندهای فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی متعدد دارد، رشد و نمو گیاهان را محدود میکند. یکی از روشهای مناسب برای بهبود مقاومت گیاهان در برابر تنشهای محیطی، استفاده از نانوذرات (Fe، Zn و Si) است. استفاده از نانوذرات با محافظت از غشاها و سیستم فتوسنتزی میتواند عملکرد گیاهان زراعی تحت شرایط تنش را، افزایش دهد. بنابراین، هدف از این پژوهش ارزیابی اثرات محلولپاشی نانوذرات آهن، روی و نانوسیلیکون بر عملکرد و برخی صفات اگروفیزیولوژیک چاودار تحت تنش شوری بود. مواد و روشها: آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در گلخانه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 1402 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل شوری در سه سطح (عدم اعمال شوری بهعنوان شاهد و اعمال شوری 70 و 140 میلیمولار با کلرید سدیم)، و محلولپاشی نانوذرات (روی، سیلیکون و آهن) در هشت سطح (محلولپاشی با آب بهعنوان شاهد، محلولپاشی40 میلیگرم در لیترنانوسیلیکون، محلولپاشی 8/0 گرم درلیتر نانواکسیدروی، محلول-پاشی 8/0 گرم در لیتر نانواکسیدآهن، محلولپاشی نانوسیلیکون و روی، محلولپاشی نانوسیلیکون و آهن، محلولپاشی نانواکسیدروی و آهن، محلول پاشی توأم نانوسیلیکون، روی و نانواکسید آهن) بود. یافتهها: نتایج نشان داد که شوری مشارکت ذخایر ساقه و سهم فرآیند انتقال مجدد در عملکرد دانه را افزایش ولی محتوای کلروفیل کل، هدایت روزنهای، عملکرد کوانتومی، شاخص سطح برگ، حجم و وزن ریشه، فتوسنتز جاری، سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه و عملکرد دانه را نسبت به عدم اعمال شوری کاهش داد. درحالی که محلولپاشی توأم نانوذرات تحت شوری 140 میلیمولار، سهم فرآیند انتقال مجدد در عملکرد دانه (56 %) و سهم ذخایر ساقه در عملکرد دانه (8/57 %) را نسبت به شرایط عدم محلولپاشی در همین سطح از سطوح شوری کاهش داد. همچنین کاربرد توأم نانوذرات (روی، سیلیکون و آهن) در شرایط شوری 140 میلیمولار، محتوای کلروفیل کل (6/32 %)، هدایت روزنهای (4/32 %)، عملکرد کوانتومی (2/13 %)، شاخص سطح برگ (4/31 %)، حجم و وزن ریشه (بهترتیب 8/13 و 2/17 %)، فتوسنتز جاری (2/62 %)، سهم فتوسنتز جاری در عملکرد دانه (19%) و عملکرد دانه (9/33 %) را نسبت به عدم کاربرد نانوذرات تحت شرایط شوری 140 میلیمولار افزایش داد. نتیجه گیری: براساس نتایج این آزمایش محلولپاشی نانوذرات میتواند بهعنوان یک عامل مؤثر برای افزایش عملکرد چاودار در شرایط شوری پیشنهاد شود. | ||
کلیدواژهها | ||
شاخص سطح برگ؛ عملکرد کوانتومی؛ محتوای کلروفیل کل؛ وزن خشک ریشه؛ هدایت روزنهای | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 20 |