آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 641 |
| تعداد مقالات | 6,690 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,142,946 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,587,249 |
تأثیر پتاسیم‌هیومات بر صفات رشدی و ترکیبات بیوشیمیایی گیاه دارویی پروانش (Catharanthus roseus (L.) G. DON) | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 اسفند 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.22858.3196 | ||
| نویسندگان | ||
| مریم کاویانی1؛ داود بخشی* 2؛ محمد باقر فرهنگی3؛ مهرداد چائی چی4 | ||
| 1دانشجوی دکتری، گروه علوم و مهندسی باغبانی، پردیس دانشگاهی، دانشگاه گیلان، رشت | ||
| 2دانشگاه گیلان | ||
| 3استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان | ||
| 4استادیار پژوهشی، بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: گیاه پروانش با نام علمی Catharanthus roseus (L.) G. DON متعلق به خانواده Apocynaceae است. بیش از 400 آلکالوئید از نوع ترپنوئید‌ایندول‌آلکالوئید TIA)) از این گیاه استخراج شده است که از جمله مهمترین مواد مؤثره آن می‌توان به ترکیب‌های وین-کریستین، وین‌بلاستین و آجملاسین اشاره کرد، مقدار محدود آلکالوئید وین‌بلاستین و وین‌کریستین در گیاه پروانش و نیاز جوامع و بیماران مبتلا به سر‌طان از مهمترین دلایل توجه پژوهشگران به کشت و تولید این گیاه است. از آنجا که تاثیر کودهای آلی بر کشت این گیاه کمتر مطالعه شده است، این پژوهش با هدف بررسی تاثیر کود پتاسیم‌هیومات بر خصوصیات رشدی و بیوشیمیایی گیاه پروانش انجام شد. مواد و روش‌ها: آزمایش مزرعه‌ای در باغ گیاهان دارویی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی شهرستان همدان در دو سال زراعی 1401 و 1402 در سه تکرار اجرا شد. تیمار پتاسیم‌هیومات در پنج سطح 0، 5/2، 3، 5/3 و 4 گرم در متر مربع به‌صورت کود آبیاری اعمال شد. اندام‌های هوایی و ریشه پروانش در زمان گلدهی (پایان مرداد و نیمه شهریور) جمع‌آوری و صفات رشدی شامل وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه اندازه‌گیری شدند. صفات بیوشیمیایی شامل فعالیت آنزیم‌های اکسیداز و کاتالاز در برگ، ساقه و ریشه و آلکالوئید کل در برگ گیاه نیز اندازه‌گیری شد. داده‌ها به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی اجرا و با نرم‌افزار SAS آنالیز شدند. یافته‌ها: اثر پتاسیم‌هیومات بر وزن تر و خشک برگ، ساقه و ریشه، فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز برگ، ساقه و ریشه و آلکالوئید کل در برگ گیاه معنی‌دار شد (05/0 p <). همچنین اثر سال بر همه این فاکتورها به‌جز وزن تر ریشه، فعالیت آنزیم پراکسیداز ریشه معنی‌دار شد (05/0 p <). اثرمتقابل تیمار × سال بر وزن تر و خشک برگ و ریشه، وزن تر ساقه و فعالیت آنزیم پراکسیداز ساقه معنی‌دار شد (05/0 p <). یافته‌ها نشان داد که تیمار پتاسیم‌هیومات (4 گرم در متر مربع) بیشترین وزن تر و خشک گیاه و فعالیت آنزیم پراکسیداز و کاتالاز و تیمار پتاسیم‌هیومات 5/3 گرم در متر مربع بیشترین تاثیر را بر آلکالوئید کل در برگ داشت و تیمار شاهد کمترین نتایج را نشان داد. در سال دوم، اعمال تیمارها به طور قابل توجهی باعث بهبود ویژگی‌های گیاه پروانش شد. با توجه به نتایج به دست آمده از مقایسه میانگین‌ها تیمار × سال، بیشترین میزان وزن تر برگ (79/203 گرم در متر مربع)، وزن خشک برگ (47/33 گرم در متر مربع ) وزن ترساقه ( 38/88 گرم در متر مربع )، وزن خشک ریشه (23/5 گرم در متر مربع) مربوط به تیمار 4 گرم در متر مربع پتاسیم‌هیومات در سال دوم بود. همچنین بیشترین فعالیت آنزیم پراکسیداز (92/0 جذب در دقیقه در میلی‌گرم پروتئین) در سال دوم و وزن تر ریشه (77/27 گرم در متر مربع) مربوط به تیمار 5/3 گرم در متر مربع پتاسیم‌هیومات در سال اول بود. نتیجه‌گیری: تغذیه گیاه با کود پتاسیم‌هیومات در سطح 4 گرم در مترمربع، بیشترین تاثیر را بر بهبود مولفه‌های رشدی شامل وزن تر و خشک برگ و ساقه و ریشه گیاه پروانش داشت. همچنین استفاده از این کود در سطح 4 گرم در متر مربع بیشترین تاثیر را بر فعالیت آنزیم‌های کاتالاز و پراکسیداز داشت. استفاده از این کود در سطح 5/3 گرم در متر مربع بیشترین تاثیر را بر مقدار آلکالوئید کل در برگ داشت. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آلکالوئید کل؛ آنزیم کاتالاز؛ آنزیم پراکسیداز شاخص‌های رشد؛ کود ارگانیک | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 97 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب