دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها626
تعداد مقالات6,517
تعداد مشاهده مقاله8,746,419
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,317,274
عبدالحسین پور, محبوبه, بشارتی‌فر, مرضیه, خواجویی نژاد, غلامرضا, محمدی نژاد, قاسم, قنبری, جلال. (1402). اثر ازتوباکتر بر فتوسنتز و تولید زیست‌توده گیاهان شیرین‌بیان (. Glycyrrhiza glabra L) حاصل از بذر و ریزوم در شرایط کاهش کوددهی نیتروژن. , 16(4), 113-132. doi: 10.22069/ejcp.2024.21480.2587
محبوبه عبدالحسین پور; مرضیه بشارتی‌فر; غلامرضا خواجویی نژاد; قاسم محمدی نژاد; جلال قنبری. "اثر ازتوباکتر بر فتوسنتز و تولید زیست‌توده گیاهان شیرین‌بیان (. Glycyrrhiza glabra L) حاصل از بذر و ریزوم در شرایط کاهش کوددهی نیتروژن". , 16, 4, 1402, 113-132. doi: 10.22069/ejcp.2024.21480.2587
عبدالحسین پور, محبوبه, بشارتی‌فر, مرضیه, خواجویی نژاد, غلامرضا, محمدی نژاد, قاسم, قنبری, جلال. (1402). 'اثر ازتوباکتر بر فتوسنتز و تولید زیست‌توده گیاهان شیرین‌بیان (. Glycyrrhiza glabra L) حاصل از بذر و ریزوم در شرایط کاهش کوددهی نیتروژن', , 16(4), pp. 113-132. doi: 10.22069/ejcp.2024.21480.2587
عبدالحسین پور, محبوبه, بشارتی‌فر, مرضیه, خواجویی نژاد, غلامرضا, محمدی نژاد, قاسم, قنبری, جلال. اثر ازتوباکتر بر فتوسنتز و تولید زیست‌توده گیاهان شیرین‌بیان (. Glycyrrhiza glabra L) حاصل از بذر و ریزوم در شرایط کاهش کوددهی نیتروژن. , 1402; 16(4): 113-132. doi: 10.22069/ejcp.2024.21480.2587

اثر ازتوباکتر بر فتوسنتز و تولید زیست‌توده گیاهان شیرین‌بیان (. Glycyrrhiza glabra L) حاصل از بذر و ریزوم در شرایط کاهش کوددهی نیتروژن

مجله تولید گیاهان زراعی
دوره 16، شماره 4، دی 1402، صفحه 113-132    اصل مقاله (709.03 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2024.21480.2587
نویسندگان
محبوبه عبدالحسین پور1؛ مرضیه بشارتی‌فر2؛ غلامرضا خواجویی نژاد* 3؛ قاسم محمدی نژاد4؛ جلال قنبری5
1دانشجوی کارشناسی ارشد زراعت-اکولوژی گیاهان زراعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان
2دانشجوی دکتری زراعت-فیزیولوژی گیاهان زراعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران،
3دانشیار، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران.
4دانشیار، بخش زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید باهنر کرمان
5دانش‌آموخته دکتری زراعت-اکولوژی گیاهان زراعی، گروه تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
چکیده
سابقه و هدف: گیاه . Glycyrrhiza glabra Lکه معمولاً به‌نام شیرین‌بیان شناخته می‌شود، یک گیاه دارویی چندساله است که از فواید مختلفی برای سلامتی برخوردار است. عصاره ریشه شیرین‌بیان را می‌توان برای طب سنتی و صتایع غذایی و دارویی استفاده کرد زیرا حاوی ترکیبات فعال زیستی و ترکیبات مهمی از جمله گلیسیریزین، لیکویریتین و گلابرین است. استفاده از ریزوباکتری‌های محرک رشد گیاه به‌عنوان کودهای زیستی به طور فزاینده‌ای به‌عنوان راهی برای کاهش میزان کاربرد کودهای شیمیایی در سیستم‌های کشاورزی پیشنهاد شده است. بنابراین، هدف از این مطالعه ارزیابی تاثیر ازتوباکتر به عنوان یکی از محرک‌های رشد گیاه به تنهایی و در تلفیق با سطح کاهش یافته کاربرد کود شیمیایی بر فتوسنتز، تبادلات گازی و تولید زیست‌توده گیاهان شیرین‌بیان تکثیرشده از طریق بذر و ریزوم بود.
مواد و روش‌ها: آزمایش مزرعه‌ای با تلقیح بذور و ریزوم‌های گیاهان شیرین‌بیان باAzotobacter chroococcum (Ac: سویه 1087) به‌تنهایی یا در ترکیب با سطح کاهش یافته کاربرد کودهای شیمیایی انجام شد. پنج تیمار آزمایش شامل (1) شاهد: بدون تلقیح و کوددهی (2) تلقیح با Ac؛ (3) 100 درصد کوددهی: 100 درصد مقدار توصیه شده نیتروژن؛ (4)50 درصد کوددهی و (5) 50 درصد کوددهی+ تلقیح با Ac بود که در هر دو روش تکثیر (بذر و ریزوم) مورد ارزیابی قرار گرفتند. سرعت فتوسنتز خالص، سرعت تعرق برگ، CO2 بین‌سلولی، راندمان مصرف آب فتوسنتزی، محتوای کلروفیل (عدد SPAD)، ارتفاع بوته، سطح برگ و وزن خشک اندام هوایی، ریشه، ریزوم و زیست‌توده کل (ریزوم+ریشه) اندازه‌گیری شد.
یافته‌ها: نتایج مشاهده شده نشان داد که گیاهان حاصل از ریزوم نسبت به گیاهان حاصل از بذر افزایش 75 درصدی در ارتفاع بوته، افزایش چهار برابری سطح برگ در بوته، افزایش نه برابری وزن خشک اندام هوایی، افزایش 6/6 برابری در وزن هر ریزوم و به ترتیب افزایش 23 برابر، 3/7 برابر و 1/11 برابری در تولید ریزوم، ریشه و زیست‌توده کل نشان دادند. نتایج همچنین نشان داد که، تلقیح با ازتوباکتر بیش از پارامترهای مرتبط با رشد رویشی و تولید زیست‌توده اندام هوایی، تولید زیست‌توده ریشه را تحت تاثیر قرار داد. از نکات جالب توجه این بررسی این بود که تلقیح هم‌زمان ازتوباکتر همراه با کاربرد میزان 50 درصد کود، با بهبود 180 و 114 درصدی سطح برگ، 13 و 9 درصدی محتوای کلروفیل، 119 و 15 درصدی فتوسنتز خالص و 43 و 42 درصدی کارایی مصرف آب فتوسنتزی، محتوای ماده خشک اندام هوایی را به ترتیب 134 و 147 درصد و تولید زیست‌توده کل را به ترتیب 149 و 94 درصد به‌ترتیب در گیاهان حاصل از ریزوم و بذر بهبود داد. علاوه بر این، نتایج نشان داد که تلقیح هم‌زمان ازتوباکتر و کاربرد 50 درصد اوره نتایج مشابهی با کاربرد 100 درصد کود شیمیایی اوره نشان داد.
نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که تلقیح با A. chroococcum در تلفیق با دوز کاهش یافته کاریرد اوره می‌تواند بدون کاهش معنی‌دار عملکرد شیرین‌بیان تولید شده از طریق بذر و ریزوم، میزان کوددهی نیتروژن را تا 50 درصد کاهش دهد. نتایج این مطالعه همچنین نشان داد که شیرین‌بیان حاصل از ریزوم در سال اول رشد در صفات مختلف رشد و عملکرد، افزایش چند برابری نسبت به شیرین‌بیان حاصل از بذر نشان داد. این می‌تواند در فرایند تولید گیاهان شیرین‌بیان در شرایط مختلف، براساس جوانب مختلف تولید مد نظر قرار گیرد.
کلیدواژه‌ها
باکتری‌های محرک رشد گیاه؛ پارامترهای فتوسنتز؛ تکثیر جنسی و غیرجنسی؛ شیرین‌بیان
مراجع
  1. Consentino, B. B., Aprile, S., Rouphael, Y., Ntatsi, G., De Pasquale, C., Iapichino, G., … Sabatino, L. (2022). Application of PGPB combined with variable n doses affects growth, yield-related traits, N-fertilizer efficiency and nutritional status of lettuce grown under controlled condition. Agronomy, 12(2), 236. https://doi.org/10.3390/agronomy12020236.
  2. Sahoo, R. K., Ansari, M. W., Dangar, T. K., Mohanty, S., & Tuteja, N. (2014). Phenotypic and molecular characterisation of efficient nitrogen-fixing Azotobacter strains from rice fields for crop improvement. Protoplasma, 251, 511–523.
  3. Arora, M., Saxena, P., Abdin, M. Z., & Varma, A. (2018). Interaction between Piriformospora indica and Azotobacter chroococcum governs better plant physiological and biochemical parameters in Artemisia annua plants grown under in vitro conditions. Symbiosis, 75, 103–112.
  4. Mousavi, S. S., Karami, A., & Maggi, F. (2022). Photosynthesis and chlorophyll fluorescence of Iranian licorice (Glycyrrhiza glabra) accessions under salinity stress. Frontiers in Plant Science, 13, 984944. https://doi.org/10.3389/fpls.2022.984944.
  5. Romero-Perdomo, F., Abril, J., Camelo, M., Moreno-Galván, A., Pastrana, I., Rojas-Tapias, D. F., & Bonilla, R. (2017). Azotobacter chroococcum as a potentially useful bacterial biofertilizer for cotton (Gossypium hirsutum): Effect in reducing N fertilization. Revista Argentina de Microbiologia, 49(4), 377–383. https://doi.org/10.1016/j.ram.2017.04.006.
  6. Wani, S. A., Chand, S., Wani, M. A., Ramzan, M., & Hakeem, K. R. (2016). Azotobacter chroococcum–a potential biofertilizer in agriculture: an overview. Soil Science: Agricultural and Environmental Prospectives, 333–348.
  7. Aasfar, A., Bargaz, A., Yaakoubi, K., Hilali, A., Bennis, I., Zeroual, Y., & Meftah Kadmiri, I. (2021). Nitrogen fixing Azotobacter species as potential soil biological enhancers for crop nutrition and yield stability. Frontiers in Microbiology, 12, 354. https://doi.org/10.3389/fmicb.2021.628379.
  8. Chaudhary, D., Narula, N., Sindhu, S. S., & Behl, R. K. (2013). Plant growth stimulation of wheat (Triticum aestivum ) by inoculation of salinity tolerant Azotobacter strains. Physiology and Molecular Biology of Plants, 19, 515–519.
  9. Kordi, S., Salmasi, S. Z., Kolvanagh, J. S., Weisany, W., & Shannon, D. A. (2020). Intercropping system and N2 fixing bacteria can increase land use efficiency and improve the essential oil quantity and quality of sweet basil (Ocimum basilicum ). Frontiers in Plant Science, 11, 2069. https://doi.org/10.3389/fpls.2020.610026.
  10. Vafadar-Yengeje, L., Amini, R., & Dabbagh Mohammadi Nasab, A. (2019). Chemical compositions and yield of essential oil of Moldavian balm (Dracocephalum moldavica) in intercropping with faba bean (Vicia faba L.) under different fertilizers application. Journal of Cleaner Production, 239, 118033. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.118033.
  11. Hayashi, H., & Sudo, H. (2009). Economic importance of licorice. Plant Biotechnology, 26(1), 101–104. https://doi.org/10.5511/plantbiotechnology.26.101.
  12. Bahmani, M., Rafieian-Kopaei, M., Jeloudari, M., Eftekhari, Z., Delfan, B., Zargaran, A., & Forouzan, S. (2014). A review of the health effects and uses of drugs of plant licorice (Glycyrrhiza glabra L.) in Iran. Asian Pacific Journal of Tropical Disease, 4(S2), S847–S849.
  13. Jiang, M., Zhao, S., Yang, S., Lin, X., He, X., Wei, X., … Zhang, J. (2020). An “essential herbal medicine”—Licorice: A review of phytochemicals and its effects in combination preparations. Journal of Ethnopharmacology, 249, 112439. https://doi.org/10.1016/j.jep.2019.112439.
  14. Ghadiri, H., & Bagherani, T. N. (2000). Effects of scarification and temperature on germination of licorice (Glycyrrhiza glabra) seeds. Journal of Agricultural Science and Technology, 2(4), 257–262. Retrieved from http://jast.modares.ac.ir/article-23-11099-en.html
  15. Zhang, J., Yao, J., Ding, L., Guo, S. J., & Yang, Y. L. (2000). Study advances on the utilization of Glycyrrhiza. Grassland Turf, 89(2), 12–17.
  16. Karkanis, A., Martins, N., Petropoulos, S. A., & Ferreira, I. C. F. R. (2018). Phytochemical composition, health effects, and crop management of liquorice (Glycyrrhiza glabra): Α medicinal plant. Food Reviews International, 34(2), 182–203.
  17. Mambetnazarov, A. B., Aybergenov, B. A., Kurbaniyazova, B. J., Jumatova, R. M., Turimbetov, M. S., Sabirova, M. G., & Sabirov, G. (2021). To the development of optimal methods for licorice seeds growing (Glycyrrhiza glabra) in irrigated lands of the Republic of Karakalpakstan. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 937, p. 32102). IOP Publishing.
  18. Ghanbari, J., Besharati-Far, M., & khajoei-Nejad, G. (2022). Response of Seed Germination and Seedling Growth of Licorice to Chemical Scarification and Gibberellic Acid Levels. Journal of Crops Improvement, 24(4), 1311–1324. https://doi.org/10.22059/jci.2021.328615.2595. [In Persian]
  19. Mao, P.-S., Wang, Y.-H., Wang, X.-G., Lian, J.-J., & Huang, Y. (2008). Conditions and Stimulation for Germination in Glycyrrhiza uralensis Fisch Seeds. Agricultural Sciences in China, 7(12), 1438–1444. https://doi.org/10.1016/S1671-2927(08)60400-9.
  20. Liu, Y., Li, Y., Luo, W., Liu, S., Chen, W., Chen, C., … Wei, G. (2020). Soil potassium is correlated with root secondary metabolites and root-associated core bacteria in licorice of different ages. Plant and Soil, 456(1), 61–79. https://doi.org/10.1007/s11104-020-04692-0.
  21. Dagar, J. C., Yadav, R. K., Dar, S. R., & Ahamad, S. (2015). Liquorice (Glycyrrhiza glabra): a potential salt-tolerant, highly remunerative medicinal crop for remediation of alkali soils. Current Science, 108(9), 1683–1688. Retrieved from http://www.jstor.org/stable/24905534.
  22. Khaitov, B., Karimov, A., Khaitbaeva, J., Sindarov, O., Karimov, A., & Li, Y. (2022). Perspectives of Licorice Production in Harsh Environments of the Aral Sea Regions. International Journal of Environmental Research and Public Health, 19(18), 11770. https://doi.org/10.3390/ijerph191811770.
  23. Babu, S., Singh, R., Yadav, D., Rathore, S. S., Raj, R., Avasthe, R., … Singh, V. K. (2022). Nanofertilizers for agricultural and environmental sustainability. Chemosphere, 292, 133451. https://doi.org/https://doi.org/10.1016/j.chemosphere.2021.133451.
  24. Sahandi, M. S., Mehrafarin, A., Badi, H. N., Khalighi-Sigaroodi, F., & Sharifi, M. (2019). Improving growth, phytochemical, and antioxidant characteristics of peppermint by phosphate-solubilizing bacteria along with reducing phosphorus fertilizer use. Industrial Crops and Products, 141, 111777.
  25. Thilagar, G., Bagyaraj, D. J., & Rao, M. S. (2016). Selected microbial consortia developed for chilly reduces application of chemical fertilizers by 50% under field conditions. Scientia Horticulturae, 198, 27–35. https://doi.org/10.1016/j.scienta.2015.11.021.
  26. Baligar, V. C., Fageria, N. K., & He, Z. L. (2001). Nutrient use efficiency in plants. Communications in Soil Science and Plant Analysis, 32(7–8), 921–950. https://doi.org/10.1081/CSS-100104098.
  27. Baligar, V. C., Fageria, N. K., & He, Z. L. (2007). Communications in Soil Science and Plant Analysis, (December 2012), 37–41. Retrieved from https://doi.org/10.1081/CSS-100104098.
  28. Mousavi, S. S., Karami, A., Saharkhiz, M. J., Etemadi, M., & Zarshenas, M. M. (2022). Evaluation of metabolites in Iranian Licorice accessions under salinity stress and Azotobacter inoculation. Scientific Reports, 12(1), 15837. https://doi.org/10.1038/s41598-022-20366-6.
  29. Chauhan, H., & Bagyaraj, D. J. (2015). Inoculation with selected microbial consortia not only enhances growth and yield of French bean but also reduces fertilizer application under field condition. Scientia Horticulturae, 197, 441–446. https://doi.org/10.1016/ j.scienta.2015.10.001.
  30. Hosseinzadah, F., Satei, A., & Ramezanpour, M. R. (2011). Effects of mycorhiza and plant growth promoting rhizobacteria on growth, nutrients uptake and physiological characteristics in Calendula officinalis L. Middle East Journal of Scientific Research, 8(5), 947–953.
  31. Nosheen, A., Bano, A., Naz, R., Yasmin, H., Hussain, I., Ullah, F., … Tahir, A. T. (2019). Nutritional value of Sesamum indicum L. was improved by Azospirillum and Azotobacter under low input of NP fertilizers. BMC Plant Biology, 19(1), 466. https://doi.org/10.1186 /s12870-019-2077-3.
  32. Egamberdieva, D., & da Silva, J. A. T. (2015). Medicinal plants and PGPR: a new frontier for phytochemicals. Plant-Growth-Promoting Rhizobacteria (PGPR) and Medicinal Plants, 287–303.
  33. Babakhani, V., Tohidi-Nejad, E., Khajoei-Nejad, G., & Ghanbari, J. (2022). Biomass Production and Nitrogen Use Efficiency in Dill-Fenugreek Intercropping in Response to Biofertilizers and Manure. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 32(4), 1–18. https://doi.org/10.22034/saps.2022.48673.2759. [In Persian]
  34. Khanamani, A., Tohidi-Nejad, E., Khajoei-Nejad, G., & Ghanbari, J. (2023). Evaluation of Efficiency in Fenugreek-Black Cumin Intercropping Under Application of Growth-Promoting Bacteria and Nitrogen Fertilizer Amounts. Journal of Crops Improvement, 25(1), 159–175. https://doi.org/10.22059/jci.2022.336635.2661. [In Persian]
  35. Paungfoo-Lonhienne, C., Redding, M., Pratt, C., & Wang, W. (2019). Plant growth promoting rhizobacteria increase the efficiency of fertilisers while reducing nitrogen loss. Journal of Environmental Management, 233, 337–341. https://doi.org/10.1016 /j.jenvman.2018.12.052.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 187
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 158


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب