
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,651,155 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,256,907 |
ارزیابی کیفیت پروتئینهای ذخیرهای دانه در برخی از ارقام کمی و کیفی برنج (Oryza sativa L.) | ||
مجله تولید گیاهان زراعی | ||
دوره 15، شماره 3، مهر 1401، صفحه 21-39 اصل مقاله (2.07 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2022.18658.2386 | ||
نویسندگان | ||
مهدی عارف راد* 1؛ کاملیا کتالانی1؛ قربانعلی نعمت زاده2 | ||
1دکتری اصلاح نباتات، گرایش ژنتیک مولکولی و مهندسی ژنتیک، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، ساری، ایران، | ||
2استاد، گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، پژوهشکده ژنتیک و زیست فناوری کشاورزی طبرستان، ساری، ایران، | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: برنج منبع مناسبی از انرژی محسوب میشود و از بین پروتئینهای گیاهی بالاترین کارایی را برای ارزش غذایی پروتئین به خود اختصاص داده است. این درحالی است که محتوای پروتئین آن در مقایسه با سایر غلات نسبتا پایین میباشد. پروتئینهای ذخیرهای دانه برنج شامل آلبومین و گلبولین در لایه آلئورون و پروتئینهای پرولامین و گلوتلین در آندوسپرم دانه میباشند. بنابراین طی فرایند سفید کردن دانه برنج پروتئینهای آلبومین و بخشی از گلوبولین در جداسازی سبوس آن حذف میگردند. باتوجه به اهمیت مصرف دانه برنج در رژیم غذایی، در این تحقیق کیفیت پروتئینهای ذخیرهای دانه در یک جمعیت اصلاحی کمی و کیفی برنج شامل دو رقم جدید موتانت روشن و شهریار و والد آنها (به ترتیب ارقام نعمت و آمل3) به همراه رقم کیفی سنگ طارم و دو واریته مختلف برنج با رنگ دانه قهوهای و سیاه مورد مطالعه قرار گرفت. مواد و روشها: ارزیابی خصوصیات کیفی پروتئینهای دانه بر اساس قابلیت انحلال آنها (برای پروتئینهای آلبومین، گلوبولین، پرولامین و گلوتلین) و همچنین بر اساس الگوی باندی پروتئینهای دانه انجام شد. کمیت سنجی پروتئینهای ذخیرهای با استفاده از معرف برادفورد و کمیت سنجی زیرواحدهای آنها نیز با آنالیز دنسیتومتری صورت گرفت. یافتهها: نتایج این مطالعه نشان داد که اختلاف معنیداری برای میزان پروتئینهای ذخیرهای در ژنوتیپهای مختلف دانه برنج وجود دارد. بطوریکه ارقام سنگ طارم و روشن بیشترین میزان پروتئین آلبومین را به خود اختصاص داده بودند (به ترتیب 53/19 و 40/22 میلیگرم بر گرم). این درحالی بود که واریته دانه قهوهای با کمترین میزان پروتئین آلبومین و گلوبولین و بیشترین میزان پروتئینهای گلوتلین و پرولامین بیشترین میزان پروتئین کل را به خود اختصاص داده بود (43/1640 میلیگرم بر گرم). ارزیابی الگوی باندی پروتئینهای ذخیرهای نیز نشان داد که این الگوی باندی به جز در ارقام موتانت روشن (kDa 60) و شهریار (kDa 13) در دیگر در ژنوتیپهای مختلف مورد ارزیابی یکسان و مشابه بود. آنالیز دنسیتومتری زیرواحدهای پروتئینی نیز نشان داد که بیشترین میزان زیرواحدهای گلوتلین در رقم سنگ طارم و کمترین آن در رقم شهریار و واریته دانه قهوهای وجود دارد. همچنین بیشترین میزان زیرواحدهای پرولامین نیز در رقم سنگ طارم و واریته دانه قهوهای و کمترین آن در رقم شهریار مشاهده شد. بطوریکه رقم شهریار توانسته بود بیشترین میزان پروتئین گلوتلین به پرولامین را به خود اختصاص دهد. نتیجهگیری: نتایج این تحقیق نشان داد که اگرچه پروفایل پروتئینهای دانه در واریتههای مختلف کمی و کیفی برنج یکسان و مشابه است، اما این الگو در دو رقم موتانت روشن و شهریار متفاوت میباشد، بطوریکه عدم بیان زیرواحدهای kDa 60 پروگلوتلین و زیرواحد kDa 13 پرولامین میتوانند به عنوان مارکرهای پروتئینی به ترتیب در دو رقم روشن و شهریار مورد استفاده قرار گیرند. همچنین این نتایج نشان داد که اگرچه بین زیرواحدهای پروتئنی و میزان پروتئینهای ذخیرهای ارتباط معنیداری وجود دارد، اما بین پروتئینهای ذخیرهای با ارقام مختلف کمی و کیفی برنج ارتباط معنیداری حاصل نشد، بنابراین به نظر میرسد که احتمالا اصلاح کیفیت پروتئینهای دانه محدودیتی را برای اصلاح ارقام جدید برنج با خصوصیات کمی و کیفی مطلوب ایجاد نخواهد کرد. | ||
کلیدواژهها | ||
برنج؛ پروتئینهای ذخیرهای؛ الگوی باندی پروتئینهای دانه | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 204 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 220 |