
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,501 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,629,324 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,223,833 |
بررسی اثر تاریخ و تراکم کاشت بر گیاه کینوا در شرایط شور و دیم | ||
مجله تولید گیاهان زراعی | ||
دوره 15، شماره 2، تیر 1401، صفحه 219-235 اصل مقاله (985.14 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2022.19996.2489 | ||
نویسندگان | ||
عبدالرزاق اعتباری* 1؛ سراله گالشی2؛ امین آناقلی3؛ بنیامین ترابی4 | ||
1دانشجوی کارشناسیارشد، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران، | ||
2استاد، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران، | ||
3استادیار، مرکز ملی تحقیقات شوری، یزد، | ||
4دانشیار، گروه زراعت، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران، | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: در اقصا نقاط زمین اراضی با شوری بالا وجود دارد و اغلب این اراضی به دلیل عدم شناخت ارقام مقاوم، بایر و یا بلا استفاده از دید زراعی تلقی شدهاند. گیاه کینوا ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪای در ﺑﺮاﺑـﺮ ﻃﻴـﻒ وﺳـﻴﻌﻰ از ﺗـﻨﺶﻫـﺎی ﻏﻴـﺮ زﻧﺪه از ﻗﺒﻴﻞ ﺳﺮﻣﺎ، ﺷﻮری و آﺑﻰ از ﺧﻮد ﻧﺸـﺎن ﻣـﻰدﻫـﺪ همچنین این گیاه با توجه به اینکه ﺳﺮﺷﺎر از ﭘﺮوﺗﺌﻴﻦ اﺳﺖ میتواند جایگزین مناسبی برای برنج و گندم باشد. لازم است مطالعات بر روی گیاهانی از این دست در شرایط بحرانی (خاک شور و کشت دیم) بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. در این تحقیق اثر تاریخ کشت و تراکم در شرایط دیم و خاک شور بر عملکردگیاه کینوا مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روشها: در این تحقیق آزمایشی به صورت کرتهای خردشده در قالب طرح پایه بلوکهای کاملا تـصادفی با سه تـکرار در سال زراعی98 - 1397 در یکی از مزارع شهرستان گمیشان واقع در استان گلستان انجام شد. فاکتور اصلی شامل سه تاریخ کاشت (15 بهمن، 15 اسفند و 15 فروردین) و فاکتور فرعی شامل سه تراکم (60، 80، 100 و 120 بوته در متر مربع) بود. برای تعیین طول مراحل رشدی و وزن خشک و انجام آنالیز، نمونه برداری از بوتهها بصورت دو هفته یکبار انجام شد. عملکرد نهایی نیز از خطوط میانی هر کرت تعیین شد. در طول فصل رشد از تاریخهای مهم فنولوژی گیاه مثل زمان شروع سبز شدن، استقرار کامل بوته، گلدهی، دانهبندی، پر شدن دانه و رسیدگی برداشت به تفکیک تیمارهای مختلف یادداشت برداری شد در پایان دادههای بدست آمده توسط نرم افزار آماری SAS مورد تجزیه قرار گرفته و میانگین دادهها بر اساس آزمون LSD مورد ارزیابی قرار گرفت. یافتهها: نتایج نشان دهنده تاثیر معنیدار تاریخ کاشـت بـر ارتفاع بوته، تعداد دانه در پانیکول و وزن خشک بوته و وزنهزاردانه درسطح 1 درصد و وزن پانیکول، تعداد دانه شاخهها در سطح معنیداری 5 درصد بود. بیشترین مقادیر این صفات عملکردی در تاریخ کـاشت 15 بهمن ماه حاصل شد و تـاریخ کاشت فروردین دارای پایینترین مقادیر صفات مذکور بود. ارتفاع بوته، تعداد دانه در پانیکول و وزن خشک بوته بهصورت معنـیداری تحت تأثیر فاکتـور تراکم بوته قرار گرفت. کلیه اثرات متقابل ایـن دو فاکتـور نیز تأثیر معنیداری بر صفات اندازهگیری شده داشتند. اغلب عملکردها در تراکمهای 60 و 80 بوته در متر مربع بطور معنیداری بیشتر از مقدار این صفت در دیگر تراکمهای کاشت بود. نتایج این تحقیق نشان داد 15 بهمن بهتـرین تاریخ کاشـت کینوا نسبت بـه سایر تاریخهای مورد بررسی در شرایـط جوی و خاکهای زراعی منطقه گمیشان بوده و تـراکم 80 بوته در متر مربع به دلیل دارا بودن بیشترین تراکم بدون کاهش عملکرد نسبت به سایر تراکم ها مطلوبتر میباشد. نتیجهگیری: باتوجه به مقاومت بالای کینوا در برابر تنشهای خشکی و شوری و عملکرد مناسب، میتوان کشت این گیاه را به عنوان یک محصول استراتژیک به کشاورزان پیشنهاد داد. از نتایج این تحقیق میتوان چنین نتیجه گرفت که 15 بهمن بهتـرین تاریخ کاشـت کینوا در شرایط خاک شور و کشت دیم، نسبت بـه سایر تاریخهای مورد بررسی در شرایـط آب و هـوایـی گمیشان بوده و تاخیر در کشت کاهش قابلملاحظهای را در رابطه با صفات مورد مطالعه سبب میشود. همچنین تراکم 80 بوته در متر مربع، با توجه به اینکه در اغلب صفات مورد بررسی باعث افزایش عملکرد شدهاست به عنوان مطلوبترین تراکم در شرایط این تحقیق معرفی میگردد. البته ناگفته نماند جهت تأیید این یافتهها لازم است این آزمایش در سال دیگر مورد بررسی قرار گیرد. | ||
کلیدواژهها | ||
تاریخ کاشت؛ تراکم؛ کینوا؛ عملکرد دانه | ||
مراجع | ||
1.Jacobsen, S.E. 1998. Developmental Stability of quinoa under European conditions. Ind. Crops Prod. 7: 169-174.
2.Sepahvand, N.A., Tavazoa, M. and Kohbazi, M. 2010. Quinoa valuable plant for alimentary security and adaptation agricultural in Iran. 11th National Iranian Crop Science Congress. 24-26 Jul. Tehran. (In Persian)
3.Matiasevich, S.B., Castellion, M.L., Maldonado, S.B. and Buera, M.P. 2006. Water dependent thermal transition in quinoa embroys. Thermochim. Acta. 448: 117-122.
4.García-Parra, M.A., García-Molano, J. and Deaquiz-Oyola, Y. 2019. Physiological performance of quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) under agricultural climatic conditions in Boyaca, Colombia. Agron Colomb. 37: 2. 144-152.
5.Weiner, J., Griepentorg, H.W. and Kristensen, L. 2001. Suppression of weed by spring wheat (Triticum aestivum) increases with crop density and spatial uniformity. J. Appl. Ecol. 38: 784-790.
6.Salehi, M. 2020. Comparision of yield and yield components in different quinoa lines in autumn rainfed cropping at Gorgan. J. Crop Prod. 13: 1. 17-30. (In Persian)
7.Khajehpour, M.R. Principle and fundamentals of crop production. Third Edition. Jahad Daneshgahi Press, Esfehan. 654 p.
8.Mazaheri, D. 2000. Mixed farming. Tehran University Press. 262 p. (in Persian)
9.Nurse, R.E., Obeid, K. and Page, E.R. 2016. Optimal planting date, row width, and critical weed-free period for grain amaranth and quinoa grown in Ontario, Canada. Can J. Plant Sci. 96: 360-366.
10.Mostafaei, M., Jami Al-Ahmadi, M., Salehi, M. and Shahidi, A. 2018. Effect of different irrigation and density levels on functional properties of quinoa plant. 1st National Congress on the New Opportunities for Production and Employment in Agriculture Sector of Eastern Iran. 14 Feb, Birjand, Iran. 153 p. (In Persian)
11.Dadkhah, A., Kafi, M. and Rasam, Gh. 2009. The effect of planting date and plant density on growth traits, yield quality and quantity of Matricaria (Matricaria chamomilla). J. Hortic. Sci. 23: 2. 100-107.
12.Siadat, S.A., Modhej, A. and Esfahani, M. 2013. Cereals production. Jahad Daneshgahi Mashhad Press. (In Persian)
13.Sepahvand, N. and Sheikh, F. 2011. Familiarity with the new quinoa plant. National Conference on Natural Products and Medicinal Plants. 4-5 Oct. Bojnourd. (In Persian)
14.Hasanzadeh, H., Shakerdargah, GH. and Darjani, F. 2014. Determine the best planting date of quinoa in the coastal strip south of Iran. 1st Symposium in New Topics in Horticultural Sciences. 19-20 Nov. Jahrom. (In Persian)
15.Tavoosi, M. and Sepahvand, N.A. 2014. The effect of different sowing dates on yield, and phenological and morphological characteristics of different genotypes of quinoa, a new plant, in Khuzestan. 1st International and 13th Iranian Genetics Congress. 24-26 May. Tehran, Iran. (In Persian)
16.Mamedi, A., Tavakkol Afshari, R., Sepahvand, N.A. and Oweyse, M. 2016. Evaluation of various temperatures on Quinoa plant seeds under salinity stress. Ir. J. Filed Crop Sci. 46: 4. 583-590. (In Persian)
17.Nezami, A. and Bagheri, A. 2005. Responsiveness of cold tolerant chickpea characteristics in fall and spring planting: I- phenology and morphology. Ir. J. Field Crops Res. 3: 143-155. (In Persian)
18.Samadzadeh, A.R., Zamani, G.H.R. and Fallahi, H.R. 2020. Possibility of quinoa production under South Khorasan climatic condition as affected by planting densities and sowing dates. Appl. Res. Field Crops. 33: 1. 82-104 (in Persian)
19.Jamshidi, M., Ahmadi-Ashtiani, H.R., Rezazadeh, Sh., Fathiazad, F., Mazandarani, M. and Khaki, A. 2010. Study on phenolics and antioxidant activity of some selected plant of Mazandaran province. J. Med. Plants. 9: 34. 177-182. (In Persian) | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 916 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 356 |