
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,503 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,660,325 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,261,896 |
تاثیر سایبان مصنوعی بر جوانهزنی بذر، رشد و زندهمانی نهالهای یکساله Paulownia fortunei (Seem.) Heml | ||
پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
دوره 29، شماره 1، فروردین 1401، صفحه 107-123 اصل مقاله (911.05 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2022.19076.1940 | ||
نویسندگان | ||
هاجر شیخ1؛ علیرضا علی عرب* 2؛ سید احسان ساداتی3 | ||
1دانشآموخته کارشناسیارشد، گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
2استادیار، گروه جنگلشناسی و اکولوژی جنگل، دانشکده علوم جنگل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران. | ||
3دانشیار پژوهشی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان مازندران، ساری، ایران. | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: پالونیا فورتونی از درختان تند رشد صنعتی و چند منظوره وارداتی است که باتوجه به صفات رویشی و تولیدی مناسب، زراعت چوب، کشت تلفیقی و تولید نهال آن در شمال ایران، بهویژه در استان گلستان مورد توجه قرار گرفته است. شناخت عوامل موثر بر جوانهزنی و رشد اولیه این گونه امکان بالابردن کیفیت نهالهای تولید شده در نهالستانهای جنگلی را فراهم نموده و بدینترتیب شانس موفقیت عملیات کاشت این گونه را افزایش میدهد. بنابراین، بهلحاظ اهمیت مطالعه عکسالعمل پالونیا فورتونی در برابر تیمارهای مختلف کنترل شدت نور تحقیق حاضر سعی دارد نحوه اثرگذاری سایبان مصنوعی بر عملکرد این گیاه در مراحل جوانهزنی و نهالی را مورد بررسی قرار دهد. مواد و روشها: باتوجه به تفاوتهای ذاتی نیازها و پاسخهای گیاه در مراحل جوانهزنی و رشد اولیه، در این مطالعه جهت دستیابی به اهداف تحقیق دو آزمایش مستقل طراحی و اجرا گردید. در آزمایش اول با استفاده از طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار، صفات جوانهزنی بذر تحت تاثیر سه تیمار سایه (25، 50 و 75 درصد) و یک تیمار شاهد (بدون سایه) در شرایط آزمایشگاه (ژرمیناتور با دمای 25 درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی 70 درصد) بررسی شد. در این آزمایش بهمدت سه هفته جوانهزنی بذور ثبت و در انتهای دوره صفات رویشی نونهالهای سبز شده مورد بررسی قرار گرفت. بر اساس اطلاعات حاصل صفات جوانهزنی بذر شامل درصد، سرعت، انرژی، نقطه اوج، میانگین روزانه و ارزش جوانهزنی و همچنین شاخص بنیه بذر و طول ساقهچه و ریشهچه نونهالها اندازهگیری شد. در آزمایش دوم رشد و زندهمانی نهالهای پالونیا فورتونی با استفاده از چهار تیمار سایبان مصنوعی (شامل سایبان های صفر (شاهد)، 25، 50 و 75 درصد) صفات رویشی و زندهمانی 44 نهال گلدانی این گونه بهمدت 5 ماه، ازابتدای تیر تا انتهای آبان، مورد بررسی قرار گرفت. در انتهای فصل رویش تمامی نهالها از گلدان خارج و پس از جداسازی اندام هوایی و ریشه طول، قطر و وزن خشک ساقه، سطح برگ و همچنین طول، وزن خشک ریشههای اصلی و فرعی اندازهگیری گردید و در نهایت کلیه دادهها با استفاده از روش تجزیه واریانس یکطرفه و آزمون دانکن در سطح احتمال 5 درصد مورد مقایسه آماری قرار گرفتند. یافتهها: نتایج نشان داد درصد، سرعت و میانگین روزانه جوانهزنی و همچنین شاخص بنیه بذر تحت تاثیر تیمارهای سایبان قرار نگرفت، اما این عامل، بهویژه در سطوح سایبان 50 و 75 درصد، اثرات منفی معنیداری بر شاخصهای ارزش و نقطه اوج جوانهزنی بذور داشته است. سایبان مصنوعی اثر معنیداری بر زندهمانی سال اول نهالها نداشت و تمامی نهالها در تیمارهای مختلف زندهمانی کامل داشتند. همچنین نتایج نشان داد تحت سایبان 50 و 75 درصد، طول، قطر ساقه و وزن خشک ساقه در مقایسه با تیمار شاهد و سایبان 25% بالاتر بود و تحت سایبان 50 درصد وزن خشک ریشه فرعی و وزن خشک کل نهالها، سطح برگ نهالها بهطور معنیداری بالاتر از سایر تیمارها بود. نتیجهگیری: جوانهزنی بذر و زندهمانی سال اول نهالهای پالونیا فورتونی نسبت به تغییرات شدت نور چندان حساس نیست، اما کنترل شدت نور با استفاده از سایبان مصنوعی، ویژگیهای کیفی نهالهای این گونه را بهبود میبخشد. طوریکه استفاده از تیمار سایبان 50 درصد پس از مراحل اولیه جوانهزنی بذر و استقرار گیاهچه در نهالستان قابل توصیه است. | ||
کلیدواژهها | ||
شدت نور؛ کیفیت نهال؛ درختان تندرشد؛ نهالستان جنگلی | ||
مراجع | ||
1.Alivand, R., Tavakkol Afshari, R., and Sharifzadeh, F. 2013. Germination response and estimation of seed deterioration of Brassica napus under various storage conditions. Iranian J. of Crop Science, 44: 1. 69-83. (In Persian)
2.Ardakani, M. 2001. Ecology. Tehran Univ. Press, 340p. (In Persian)
3.Chaudhry, A.K. 2001. Effect of shade on growth performance of four tree species: Nursery stage. Pakistan J. of Agricultural Sciences, 38: 3-4. 41-43.
4.Chen, F., Liu, L., Chen, F., and Jia, G. 2012. The ecological characteristics of seed germination and seedling establishment of Manglietia patungensis: implication for species conservation. American J. of Plant Sciences.3: 1455-1461. 5.Fasehun, F.E. 1975. Effect of light intensity on growth, photosynthesis, and nitrate reductase in hybrid poplars. Ph.D. Dissertation, IOWA state Univ. Press, 88p.
6.Grime, J.P., Mason, G., Curtis, A.V., Rodman, J., and Band, S.R. 1981. A comparative study of germination characteristics in a local flora. The J. of Ecology. 69: 3. 1017-1059.
7.Hosseini, S.M., Aliarab, A.R., Rasouli Akredi, Y., Akbarinia, M., Jalali, G., Tabari Kouchaksaraei, M., and Elmi, M.R. 2007. Effect of shading treatments on height growth and mortality of Cupressus arizonica seedlings. J. of Environmental Studies. 43: 3. 61-72.(In Persian)
8.Jahanpour, F., Fattahi, M., and Karamian, R. 2011. Studying the influence of light on surviving pistachio saplings in Lorestan province. Iranian J. of Forest.3: 2. 91-98. (In Persian)
9.Kyereh, B., Swaine, M.D., and Thompson, J. 1999. Effect of light on the germination of forest trees in Ghana. J. of Ecology. 87: 772-783.
10.Lamhamedi, M.S., and Gagnon, J. 2003. New forest seedling production technologies in Quebec and their integration in reforestation programs in developing countries. Ressources naturelles, faune et parcs, Forest research branch. XII World Forestry Congress Québec, Canada. pp. 1-10.
11.Lavender, D.P. 1984. Plant physiology and nursery environment: interactions affecting seedling growth. In Forestry Nursery Manual: Production of Bareroot Seedlings. Springer, Dordrecht. pp. 133-141.
12.Logan, K.T. 1965. Growth of tree seedlings as affected by light intensity: White birch, yellow birch, sugar maple, and silver maple. Department of forestry publication, 16p.
13.Longbrake, A.C.W. 2001. Ecology and invasive potential of paulownia tomentosa (Scrulariaceae) in a hardwood forest landscape.Doctoral Dissertation, College of Arts and Sciences, Ohio Univ, 174p.
14.Osareh, M.H., and Shariat, A. 2009. Salinity resistance in germination stage and growth stage in some eucalyptus species. J. of agricultural sciences and natural resources. 15: 6. 145-175.(In Persian)
15.Panwar, P. and Bhardwaj, S.D. 2005. Handbook of practical forestry. Agrobios Publications, 203p.
16.Pilevar, B., Kakavand, M., Akbari, H., Esmaili, A., Soosani, J., and Mirazadi, Z. 2012. Growth and morphological responses of Manna oak (Quercus brantii) seedlings to different light levels at nursery in the first growing year. Iranian j. of Forest and Poplar Research. 20: 1. 74-83. (In Persian)
17.Teymourzadeh, A., Akbarinia, M., Hoseini, M., and Tabari, M. 2004. Effect of shade house on survival and growth of Quercus macranthera seedlings.J. of Research and Construction in Agriculture and Horticulture,16: 4. 12-17. (In Persian)
18.Varamesh, S., and Tabari, M. 2010. Establishment and growth of direct-seeding of Quercus castaneifolia affected by light intensity and weed competition. Iranian J. of Forest and Poplar Research, 18: 1. 107-115. (In Persian)
19.Zhu, Z.H., Chao, C.J., Lu, X.Y. and Xiong, Y.G. 1986. Paulownia in China: cultivation and utilization. Chinese Academy of Forestry Staffs, Asian Network for Biological Sciences, 65p. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 335 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 241 |