دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها641
تعداد مقالات6,669
تعداد مشاهده مقاله9,120,836
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,579,999
اقایی, فاطمه, سیدشریفی, رئوف, خماری, سعید, نریمانی, حامد. (1399). تاثیر متانول بر عملکرد دانه، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک گندم در شرایط قطع آبیاری. , 13(4), 151-172. doi: 10.22069/ejcp.2021.18631.2382
فاطمه اقایی; رئوف سیدشریفی; سعید خماری; حامد نریمانی. "تاثیر متانول بر عملکرد دانه، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک گندم در شرایط قطع آبیاری". , 13, 4, 1399, 151-172. doi: 10.22069/ejcp.2021.18631.2382
اقایی, فاطمه, سیدشریفی, رئوف, خماری, سعید, نریمانی, حامد. (1399). 'تاثیر متانول بر عملکرد دانه، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک گندم در شرایط قطع آبیاری', , 13(4), pp. 151-172. doi: 10.22069/ejcp.2021.18631.2382
اقایی, فاطمه, سیدشریفی, رئوف, خماری, سعید, نریمانی, حامد. تاثیر متانول بر عملکرد دانه، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک گندم در شرایط قطع آبیاری. , 1399; 13(4): 151-172. doi: 10.22069/ejcp.2021.18631.2382

تاثیر متانول بر عملکرد دانه، شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی ویژگی‌های فیزیولوژیک گندم در شرایط قطع آبیاری

مجله تولید گیاهان زراعی
مقاله 10، دوره 13، شماره 4، اسفند 1399، صفحه 151-172    اصل مقاله (2.64 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2021.18631.2382
نویسندگان
فاطمه اقایی1؛ رئوف سیدشریفی* 2؛ سعید خماری3؛ حامد نریمانی4
1دانشجوی دکتری ، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
2استاد ، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
3دانشیار، گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
4گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
چکیده
سابقه و هدف: خشکی از عوامل مهم تاثیرگذار بر عملکرد گیاهان زراعی به‌خصوص در مناطق خشک و نیمه خشک است. این تنش واکنش‌های مختلف بیوشیمیایی و فیزیولوژیکی در گیاهان را به عنوان یک سازوکار بقا، القا می‌کند. خشکی بیش از هر فاکتور محیطی دیگر تولید و عملکرد گیاهان زراعی را محدود می‌کند. همچنین این تنش می‌تواند به فتوسنتز گیاهان زراعی صدمه زند و محتوای کلروفیل، محتوای نسبی آب، هدایت روزنه‌ای و عملکرد کوانتومی را کاهش ‌دهد. یکی از راه‌کارهای مهم برای افزایش غلظت CO2 در گیاهان استفاده از ترکیباتی همچون متانول است که می‌تواند غلظت CO2 در گیاه را افزایش دهد و به فتوسنتز و رشد تحت شرایط محدودیت آبی کمک کند. از این‌رو هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر متانول بر عملکرد، روند تغییرات شاخص‌های فلورسانس کلروفیل و برخی صفات فیزیولوژیک گندم در شرایط قطع آبیاری بود.
مواد و روش‌ها: آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه محقق اردبیلی در سال 98-1397 اجرا شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل سطوح آبیاری (آبیاری کامل به‌عنوان شاهد، قطع آبیاری در 50 درصد مراحل سنبلهدهی و آبستنی به‌ترتیب به‌عنوان محدودیت ملایم و شدید آبی بر اساس کد 55 و 43 مقیاس BBCH) و محلول‌پاشی متانول در چهار سطح (محلول‌پاشی با آب به‌عنوان شاهد و محلول‌پاشی 10، 20 و 30 درصد حجمی متانول) بود.
یافته‌ها: نتایج نشان داد قطع آبیاری عملکرد کوانتومی، فلورسانس بیشینه (Fm)، فلورسانس متغیر (Fv)، شاخص کلروفیل، محتوای آب نسبی برگ، هدایت روزنه‌ای و عملکرد دانه را کاهش داد در حالی‌که هدایت الکتریکی، نشت الکترولیت و فلورسانس حداقل (F0) افزایش یافت. محلول‌پاشی 30 درصد حجمی متانول در شرایط آبیاری کامل فلورسانس بیشینه (Fm)، فلورسانس متغیر (Fv)، عملکرد کوانتومی (Fv/Fm)، شاخص کلروفیل، محتوای آب نسبی برگ، هدایت روزنه‌ای و عملکرد دانه را به‌ترتیب حدود 53/51، 75/170، 76/78، 69/55، 58/77، 40/79 و 98/46 درصد نسبت به عدم محلول‌پاشی متانول تحت شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی افزایش داد. همچنین محلول‌پاشی با 30 درصد حجمی متانول در شرایط آبیاری کامل هدایت الکتریکی، نشت الکترولیت و فلورسانس حداقل (F0) را به ترتیب 86/122، 70/73 و 59/42 درصد نسبت به عدم محلول‌پاشی تحت شرایط قطع آبیاری در مرحله آبستنی کاهش داد.
نتیجه‌گیری: براساس نتایج این بررسی به‌نظر می‌رسد محلول‌پاشی 30 درصد حجمی متانول می‌تواند در شرایط محدودیت آبی را به‌واسطه‌ی بهبود شاخص‌های فلورسانس و برخی صفات فیزیولوژیکی نظیر هدایت روزنه‌ای، محتوای نسبی آب و شاخص کلروفیل عملکرد دانه گندم را افزایش دهد.
کلیدواژه‌ها
تنش خشکی؛ نشت الکترولیت؛ هدایت روزنه‌ای؛ محتوای آب نسبی
مراجع
  1. Ahmadi, K., Rostami, M., and Hosseinzadeh, S.R. 2018. Effects of application of methanol on yield and yield componeents of two cultivars of canola (Brassica napus) under rainfed conditions. Iran. J. Field Crops Res. 16: 3. 629-640. (In Persian)
  2. Ahmadpour, R., and Hosseinzadeh, S.R. 2017. Change in growth and photosynthetic parameters of Lentil (Lens culinaris) in response to methanol foliar application and drought stress. Int. J. Agric. Bioscien. 6: 1. 7-12.
  3. Ahmadpour, R., Armand, N., Hosseinzadeh, S.R., and Rejeh, M. Evaluation of foliar application of Methanol effects on some morphological, physiological and biochemical indices of Lentil (Lens culinaris Medik.) under water deficit stress. Iran. J. Pulses Res. 7: 2. 202-214. (In Persian)
  4. Amiri, H., Ismaili, A., and Hosseinzadeh, S.R. 2017. Influence of vermicompost fertilizer and water deficit stress on morpho-physiological features of chickpea (Cicer arietinum cv.karaj). Compost Sci. Util. 25: 3. 152-165.
  5. Araus, J.L., Amaro, T., Voltas, J., Nakkoul, H., and Nachit, M. M. 1998. Chlorophyll fluorescence as a selection criterion for grain yield in durum wheat under Mediterranean conditions. Field Crops Res. 55: 3. 209-223.
  6. Ashraf, M., and Foolad, M. 2007. Roles of glycine betaine and proline in improving plant abiotic stress resistance. Environ. Exp. Bot. 59: 2. 206-216.
  7. Ehyaei, H.R., Parsa, M., Kafi, M., and Nasiri Mahalati, M. 2010. Effect of foliar application of methanol and irrigation regimes on yield and yield components of chickpea cultivars. Iran. J. Pulses Res. 1: 2. 37-48. (In Persian)
  8. Emam, Y., and Niknejad, M. 2011. An introduction to the physiology of crop yield, Shiraz University Press. 585p. (In Persian)
  9. Emam, Y., and Seghateleslami, M.J. Crop yield, physiology and processes. Shiraz University Press, 593 p. (In Persian)
  10. Farhoudi, R., Modhej, A., and Khoshnaz, P. 2016. Effect of drought stress at the end of the season on photosynthesis, grain yield and seed vigor of five soybean cultivars. Quarterly J. Physiol. Crops. 6: 24. 41-55. (In Persian)
  11. Farooq, S., and Azam, F. 2006. The use of cell membrane stability (CMS) technique to screen for salt tolerant wheat varieties. J. Plant Physiol., 163: 6. 629-637.
  12. Flower, D., and Ludlow, M.M. 1986. Contribution of osmotic adjustment to the dehydration tolerance of waterstressed pigeon pea (Cajanus cajan mill sp.) leaves. Plant Cell. Environ., 9: 1. 3-44.
  13. Galbally, I.E., and Kirstine, W. 2002. The production of methanol by flowering plants and the global cycle of methanol. J. Atmos. Chem., 43: 3. 195-229.
  14. Gooding, M., Ellis, R., Shewry, P., and Schofield, J. 2003. Effects of restricted water availability and increasedtemperature on the grain filling, drying and quality of winter wheat. J. Cereal Sci. 37: 3. 295-309.
  15. Haghinezhad, N., Oveysi, M., and Nasri, M. 2016. Effects of foliar application of methanol on agronomic and morph physiological traits of sunflower (Helianthus annuus) under cut irrigation stress.Agronomic. Res Semi Desert Reg. 13: 3. 189-199. (In Persian)
  16. Hassanein, A.M., Hagras, A.M., Azab, M.A., and Farouk, A.S. 2019. Effect of nitrogen fertilizer, methanol and potassium bicarbonate on wheat grain yield and its components under drip irrigation system. J. Biol. Chem.Environ. Sci. 14: 4. 121-136. (In Persian)
  17. Havaux, M., and Niyogi, K.K. 1999. The violoxanthin cycle protects plants from photooxidative damage by more than one mechanism. Proc. Nation. Aca. Sci. 96: 15. 8762- 8767.
  18. Hosseinzadeh, S.R., Cheniany, M., and Salimi, A. 2014. Effects of foliar application of methanol on physiological characteristics of chickpea (Cicer arietinum) under drought stress. Iran. J. Pulse Res. 5: 2. 71-82.
  19. Hosseinzadeh, S.R., Salimi, A., Ganjeali, A., and Ahmadpour, R. 2014. Effects of foliar
    application of methanol on photosynthetic characteristics chlorophyll fluorescence and
    chlorophyll content of chickpea (Cicer arietinum) under drought stress. Iran. J.
    Plant Biol. 5: 18. 116-129.
  20. Hossinzadeh, S.R., Salimi, A., Ganjeali, A., and Ahmadpour, R. 2013. Effects of foliar application of methanol on photosynthetic characteristics, chlorophyll fluorescence and chlorophyll content of chickpea (Cicer arietinum) under dought stress. Iran. J. Plant Biol. 5: 18. 115-132. (In Persian)
  21. Hossinzadeh, S.R., Salimi, A., Ganjeali, , and Ahmadpour, R. 2015. Effects of foliar application of methanol on biochemical characteristics and antioxidant enzyme activity of chickpea (Cicer arietinum L.) under drought stress. Plant Physiol. Biochem. 31:1. 17-30. (In Persian)
  22. Kheirizadeh Arough, Y., Seyed Sharifi, R., and Khalilzadeh, R. 2018. Alleviation of salt stress effects in triticale (× Triticosecale) by bio fertilizers and zinc application. J. Plant Res. (Iran. J. Biol.). 31: 40. 801-821. (In Persian)
  23. Kheirizadeh Arough, Y., Seyed Sharifi, R., Sedghi, M., and Barmaki, M. 2016. Effect of zinc and bio fertilizers on antioxidant enzymes activity, chlorophyll content, soluble sugars and proline in Triticale under salinity condition. Not. Bot. Hortic Agrobot. Cluj-Napoca. 44: 1. 116-124.
  24. Kusvuran, S. 2012. Effects of drought and salt stresses on growth, stomatal conductance, leaf water and osmotic potentials of melon genotypes (Cucumis melo). Afr. J. Agric. Res. 7: 5. 775-781.
  25. Liang, Y., Chen, Q., Liu, W., Zhang, Z., and Ding, R. 2003. Exogenous silicon (Si) increases antioxidant enzyme activity and reduces lipid peroxidation in roots or salt-stressed barley (Hordeum vulgare ). J. Plant Physiol. 99: 10. 872-878.
  26. Mailer, P., Baltensperger, D., Clayton, G., Johnson, A., Lafond, G., McConkey, B., Schatz, B., and Starica, J. 2002. Pulse crop adaptation and impact across the Northern Great Plains. J. Agric. Sci. 94: 2. 261-272.
  27. Makhdum, I.M., Nawaz, A., Shabab, M., Ahmad, F., and Illahi, F. 2002. Physiological response of Cotton to methanol foliar application. J. Res. Sci. 13: 1. 37-43.
  28. Mamnoei, E., and Sharifi, S.R. 2010. Study the effects of water deficit on chlorophyll fluorescence indices and the amount of proline in six barley genotypes and its relation with canopy temperature and yield. J. Plant Biol. 2: 5. 51-62. (In Persian).
  29. Massacci, A., Nabiev, S.M., Pietrosanti, L., Nematov, S.K., Chernikova, T.N., Thor, K., and Leipner, J. 2008. Response of the photosynthetic apparatus of cotton (Gossypium hirsutum) to the onset ofmdrought stress under field conditions studied by gas-exchange analysis and chlorophyll fluorescence imaging. Plant Physiol. Biochem. 46: 2. 189-195.
  30. MirAkhodi, M., Paknejad, F., Reihani, Y., Nazeri, P., Yeganeh Pour, F., Jamshidi, N., and Gaffari ,M. 2013. Effect of foliar application of methanol on yield and some of physiological
    traits in bean. J. Crop Ecophysiol. 25: 1. 17-30. (In Persian)
  31. Mirakhori, M., Paknejad, F., Moradi, F., Ardakani, MR., Nazeri, P., Esmaeilpor Jahromi, E. 2010. Effect of drought stress and methanol on chlorophyll parameters, chlorophyll content and relative water content of soybean (Glycine max L., var. L 17). Iran. J. Field Crops Res. 8: 3. 531-541. (In Persian)
  32. Mirzakhani, M., and Sibi, M. 2010. Response of safflower physiological traits to water stress and zeolite application. The Proceedings of 2nd Iranian National Congress on Agricultural and Sustainable Development. Islamic Azad University, Shiraz (In Persian)
  33. Miyashita, K., Tanakamaru, S., Maitani, T., and Kimura, K. 2005. Recovery responses of photosynthesis, transpiration, and stomatal conductance in kidney bean following drought stress. Environ. Exp. Bot. 53: 2. 205-214.
  34. Mohammadi, H., Soltani, A., Sadeghipour, H., Zeinali, E., and Najafi Hezarjaribi, R. 2008. Effect of seed deterioration on vegetative growth and chlorophyll fluorescence in soybean (Glycine max). J. Agric. Sci. Nat. Res. 15: 5. 112-118 (in Persian)
  35. Mohammadkhani, N., and Heidari, R. 2007. Effect of drought stress on protective enzyme activities and lipid peroxidation in two maize cultivars. Pak. J. Biol. Sci., 10: 21. 3835-3840.
  36. Nasr Esfahani, M., and Madadkar Haghjou, M. 2015. Response of Glycine max to drought stress in relation to growth parameters and some key enzymes of carbon and nitrogen metabolism. Iran. J. Plant Biol. 7: 24. 77-89.
  37. Nonomura, A.M. 1997. Method and composition for enhancing carbon fixation in plants. Proc Natl Acad Sci, S.A. 89. 9794-9798.
  38. Nonomura, A.M., and Benson, A.A. 1992. The path of carbon in photosynthesis: Improved crop yields with methanol. Natl Acad Sci. 89. 9794-9798.
  39. Orabi, A., Salman, S.R., and Shalaby, A. F. 2010. Increasing resistance to oxidative damage in cucumber (Cucumis sativus L.) plants by exogenous application of salicylic acid and paclobutrazol. World J. Agric. Sci. 6: 3 252- 259.
  40. Osakabe, Y., Osakabe, K., Shinozaki, K., and Tran, L.-S. P. 2014. Response of plants to water stress. Front. Plant Sci. 5. 86.
  41. Paknejad, F., Majidi heravan, E., Noor mohammadi, Q., Siyadat, A., and Vazan, S. 2007. Effects ofdrought stress on chlorophyll fluorescence parameters, chlorophyll content and grain yield of wheat cultivars. J. Biochem. Biotec. 5: 4. 162-169.
  42. Paknejad, F., Nasri, M., Tohidi Moghadam, H.R., Zahedi, H., and Jami Alahmad, M. 2007. Effects of drought stress on chlorophyll fluorescence parameters chlorophyll content and grain yield of wheat cultivars. J. Biol. Sci. 7: 6. 841-847.
  43. Pasari, B.M., and Yakhchali, SH. 2015. Study the effect of methanol foliage spraying on Chickpea cultivars in rainfed condition. Bulg. J. Agric. Sci. 21: 1. 93-99.
  44. Pormosavi, S.M., Galoi, M., and Daneshian, J. 2006. Evaluation of manure application on soybean leaf chlorophyll content and membrane stability under drought conditions. 9th Congress of Crop Sciences, Pp: 205-208.
  45. Rahbarian, R., Khavari-Nejad, R., Ganjeali, A., Bagheri, A., and Najafi, F. 2013. Drought stress effects on photosynthesis, chlorophyll fluorescence and water relations in tolerant and susceptible chickpea (Cicer arietinum) genotypes. Iran. J. Pulses Res. 4: 2. 87-96. (In Persian)
  46. Rahimi, A., Bihamta, M.R., and Khodarahmi, M., 2017. Evaluation of different characteristics of wheat genotypes under drought stress using multivariate statistical. J. Crop Breed. 9: 21. 147-152. (In Persian)
  47. Ramadant, T., and Omran, Y. 2005. The effects of foliar application of methanol on productivity and fruit quality of grapevine cv. flame seedlees. Vitis J. 44: 1. 11-16.
  48. Rambery, H.A., Bradley, J.S.C., Olson, J.N., Nishio, J., Markwell, J., and Dstermen, J.C. 2002. The role of methanol in promoting plant growth: An update. Rev. Plant Biochem, Biochemnol. 1: 113-126.
  49. Ramirez, I.F., Dorta, V., Espinoza. E., Jimenez, A., Mercado, A., and Pena-Cortes, H. 2006. Effect of foliar and root applications of methanol on the growth of Arabidopsis, tobacco and tomato plant. J. Plant Growth Reyul. 25: 1. 30-44.
  50. Rezaie, F., Barary, M., Hatami, A., and Hassanein Khoshro, H. 2019. The effect of nano-potass fertilizer and methanol application on some physiological characters, yield and yield components of wheat. Plant Ecophysiol. 39: 11. 180-191. (In Persian)
  51. Rohacek, K., Soukupova, J., and Bartak, M. 2008. Chlorophyll fluorescence: A wonderful tool to study plantphysiology and plant stress. Pp: 41-104. In Schoefs, B. (eds). Plant cell compartments-selected topics. Research Signpost, Kerala, India.
  52. Sairam, R.K., and Srivastava, G.C. 2001. Water stress tolerance of wheat (Triticum aestivum) variations in hydrogen peroxide accumulation and antioxidant activity in tolerant and susceptible genotypes. J. Agron. Crop Sci. 186. 1. 63-70
  53. Siddique, M.R.B., Hamid, A., and Islam, S. 2000. Drought stress effects on water relations of wheat. Bot Bull Acad Sci. 41. 1. 35-39.
  54. Sikder, S., Foulkes, J., and West, H. 2015. Evaluation of photosynthetic potential of wheat genotypes under drought condition. 53. 47-54.
  55. Soheyli movahed, S., Esmaeeli, M.A., and F. Jabari, F. 2017. Investigation the effect of different levels of irrigation on morph physiological and biochemical traits in five genotypes of mung bean (Vigna radiata). Crop Physiol. J. 9: 34. 5-21. (In Persian)
  56. Stone, P.J., Wilson, D.R., Reid, J.B., and Gillespie, G.N. 2001. Water deficit effects on sweet corn: I. Water use, radiation use efficiency, growth and yield. Aust. J. Agric. Res. 52: 1. 103-113.
  57. Vazan, S., Ranji, Z., Tehrani, M., Ghalavand, A., and Saaneyi, M. 2002. Drought stress effects of onABA accumulation and stomatal conductivity of sugar beet. J. Agric. Sci. 3: 4. 176-180. (In Persian)
  58. Yordanov, , Tsonko, T., Velikova, V., Georgieva, K., Ivanov, P., Tsenov, N., and
    Petrova, T. 2001. Change in CO2 assimilation, transpiration and stomatal resistance to different wheat cultivars expressing drought under field conditions. Bulg. J. Plant Physiol. 27: 3-4. 20-33.
  59. Zlatev, Z. 2009. Drought-induced changes in chlorophyll fluorescence of young wheat plants. Biotechnol. Biotechnology. Equip. 23: 4. 438-441.
  60. Zlatev, Z.S., and Yordanov, I.T. 2004. Effects of soil drought on photosynthesis and chlorophyll fluorescence in bean plants. Bulg. J. Plant Physiol. 30: 3-4. 3-18.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 572
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 427


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب