دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها626
تعداد مقالات6,517
تعداد مشاهده مقاله8,746,454
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,317,289
مسعودی, بهرام, عباسعلی, محمد, آئین, احمد, سیف امیری, صابر. (1399). بررسی پایداری عملکرد کنجد با استفاده از پارامترهای آماری و روش‌های گرافیکی GGE بای پلات. , 13(3), 71-84. doi: 10.22069/ejcp.2021.17753.2306
بهرام مسعودی; محمد عباسعلی; احمد آئین; صابر سیف امیری. "بررسی پایداری عملکرد کنجد با استفاده از پارامترهای آماری و روش‌های گرافیکی GGE بای پلات". , 13, 3, 1399, 71-84. doi: 10.22069/ejcp.2021.17753.2306
مسعودی, بهرام, عباسعلی, محمد, آئین, احمد, سیف امیری, صابر. (1399). 'بررسی پایداری عملکرد کنجد با استفاده از پارامترهای آماری و روش‌های گرافیکی GGE بای پلات', , 13(3), pp. 71-84. doi: 10.22069/ejcp.2021.17753.2306
مسعودی, بهرام, عباسعلی, محمد, آئین, احمد, سیف امیری, صابر. بررسی پایداری عملکرد کنجد با استفاده از پارامترهای آماری و روش‌های گرافیکی GGE بای پلات. , 1399; 13(3): 71-84. doi: 10.22069/ejcp.2021.17753.2306

بررسی پایداری عملکرد کنجد با استفاده از پارامترهای آماری و روش‌های گرافیکی GGE بای پلات

مجله تولید گیاهان زراعی
مقاله 5، دوره 13، شماره 3، آذر 1399، صفحه 71-84    اصل مقاله (741.15 K)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2021.17753.2306
نویسندگان
بهرام مسعودی* 1؛ محمد عباسعلی2؛ احمد آئین3؛ صابر سیف امیری4
1موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج.ایران
21- استادیار موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج.ایران
32- استادیار بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر ، مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی جنوب استان کرمان،سازمان تحقیقات،آموزش
43- استادیار بخش تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اردبیل (مغان)، سازمان تحقیقات، آموزش و
چکیده
بررسی پایداری عملکرد کنجد با استفاده از پارامترهای آماری و روش‌های گرافیکی GGE بای‌پلات
چکیده:
سابقه و هدف: کنجد یک گیاه روز کوتاه به شمار می‌رود و به نور، گرما و تنش‌های رطوبتی حساس می‌باشد و از نظر عملکرد در سال‌ها و مکان‌های مختلف دارای تغییرات گسترده‌ای می‌باشد. یک رقم تجاری برای اینکه از لحاظ تجاری بتواند موفق باشد بایستی عملکرد بسیار خوبی در طیف وسیعی از شرایط کشاورزی و اقلیمی داشته باشد. بخش قابل توجهی از کارهای بهنژادی محققان مختلف در سراسر جهان در مورد برآورد اثرمتقابل ژنوتیپ در محیط از طریق انجام آزمایشات چندمکانی تکرار‌دار می‌باشد.
مواد و روش ها: به منظور شناسایی ژنوتیپ‌های با عملکرد بالا و پایدار و توصیه بهترین این ژنوتیپ‌ها برای مناطق مختلف کشت کنجد به منظور تقویت تولید کنجد در این مناطق، تعداد 36 توده بومی کنجد ( دریافت شده از بانک ژن ملی موسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر) در سه منطقه کرج، مغان و جیرفت در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی به مدت دو سال زراعی (1397-1396) کشت شدند. هر ژنوتیپ در 3 خط 5/1 متری با فاصله دو بوته روی هر خط 8-7 سانتی متر و فاصله بین دو ردیف 60 سانتی متر کشت گردید. در پایان دوره رشد و پس از رسیدگی فیزیولوژیکی عملکرد دانه هر ژنوتیپ برآورد و بر اساس کیلوگرم در هکتار گزارش شد. نتایج مربوط به عملکرد دانه ارقام برای هر منطقه بطور جداگانه مورد تجزیه واریانس قرار گرفت و در ادامه عملکرد دانه ارقام برای کلیه مناطق و سال‌ها مورد تجزیه واریانس مرکب قرار گرفت. سپس از آماره‌های تک متغیره ضریب رگرسیون، واریانس انحراف از رگرسیون، واریانس پایداری شوکلا و اکووالانس ریک برای ارزیابی میزان پایداری عملکرد دانه ژنوتیپ‌ها استفاده شد. و در نهایت به منظور تحلیل بهتر اثرات متقابل ژنوتیپ با محیط از تجزیه مدل GGE بای پلات استفاده گردید.
یافته ها: نتایج تجزیه مرکب داده‌ها حاکی از معنی‌دار بودن اثر مکان، سال، ژنوتیپ و اثر متقابل ژنوتیپ با مکان و سال برای عملکرد دانه بود. نتایج نشان داد که عملکرد دانه به میزان زیادی تحت تاثیر فاکتورهای محیطی قرار می‌گیرند. بر اساس کلیه پارامترهای پایداری مورد محاسبه ژنوتیپ شماره 10 انتخاب شد که دارای عملکرد بیشتر از میانگین کل، اکووالانس ریک و واریانس پایداری شوکلا پایین‌تر، ضریب رگرسیون معادل یک و کمترین واریانس انحراف از خط رگرسیون بود. این نتیجه دقیقاً در تجزیه بای‌پلات نیز مورد تایید قرار گرفت. از دیگر ژنوتیپ‌های پایدار و با میانگین عملکرد بالا می‌توان به 11، 9، 8 و 7 اشاره نمود.
نتیجه‌گیری کلی: ژنوتیپ شماره 10 که یک توده بومی از منطقه حاجی‌آباد هرمزگان می‌باشد، نوسانات کمتری را در محیط‌های مورد آزمون نشان داده است و از نظر میانگین عملکرد نیز در جایگاه مناسبی نسبت به سایر ژنوتیپ‌ها قرار داشته و می‌توان از پتانسیل آن در برنامه‌های اصلاحی آتی استفاده نمود.
کلمات کلیدی: اثر متقابل ژنوتیپ –محیط، پارامترهای پایداری، توده‌های بومی، کنجد
کلیدواژه‌ها
اثر متقابل ژنوتیپ –محیط؛ پارامترهای پایداری؛ توده‌های بومی؛ کنجد
مراجع
Abate, M. 2015. Genotype x Environment analysis for seed yield and its components in sesame (Sesamum indicum) evaluated across diverse agro-ecologies of the awash valleys in Ethiopia. J. Adv. Agric. Bio. Environ. Sci. (JABE). 2: 4. 1-14.

  1. Alberts, M. 2004. A Comparison of Statistical Methods to Describe Genotype x Environment Interaction and Yield Stability in multiplication maize trials. Ph.D. Thesis, Department of Plant Sciences (Plant Breeding), Faculty of Natural and Agricultural Sciences of the University of the Free State, Bloemfontein, South Africa. Pp: 7-35.
  2. Alwala, S., Kwolek, T., McPherson, M., Pellow, J., and Meyer, D. 2010. A comprehensive comparison between Eberhart and Russell joint regression and GGE biplot analyses to identify stable and high yielding maize hybrids. Field Crops Res. 119: 2-3. 225-230.
  3. Arshad, M., Bakhsh, A., Haggani, A.M., and Bashier, M. 2003. Genotype x environment interaction for grain yield in chick pea (Cicer arietinum). Pak. J. Bot., 35: 22. 181-186.
  4. Baraki, F., Tsehaye, Y., and Abay, F. 2016. Analysis of genotype x environment interaction and seed yield stability of sesame in Northern Ethiopia. J. Plant Breed. Crop Sci. 8: 11. 240-249.
  5. Daba, C., Ayana, A., Zeleke, H., and Wakjira, A. 2014. Association of stability parameters and yield stability of sesame (Sesamum indicum) genotypes in Western Ethiopia. East Afric J. Sci. 8: 2. 125-134.
  6. Dehghanpour, Z. 2006. Study of yield and stability in early maturing hybrids of maize (Zea mays). Seed. Plant Improv J. 22: 1. 45-53. (In Persian)
  7. Eberhart, S.A., and Russell, W.A. 1966. Stability parameters for comparing varieties. Crop Sci. 6: 1. 36-40.
  8. Farshadfar, E. 1998. Application of biometrical genetics in plantb. Second edition. Razi University Publications. Kermanshah, Iran, 396 p. (In Persian)
  9. Farshadfar, E., Mohammadi, R., Aghaee, M., and Vaisi, Z. 2012. GGE biplot analysis of genotype x environment interaction in wheat-barley disomic addition lines. Aust. J. Crop Sci. 6: 6. 1074-1079.
  10. Farshadfar, E., Vaisi, Z., and Yaghotipoor, A. 2011. Non parametric estimation of phenotypic stability in wheat-barley disomic addition lines. Ann. Biol. Res. 2: 6. 586-598.
  11. Finlay, K.W., and Wilkinson, G.N. 1963. The analysis of adaptation in a plant breeding program. Aust. J. Agric. Res. 14: 6. 742-754.
  12. Gauch, H. G. 2006. Statistical analysis of yield trials by AMMI and GGE. Crop sci. 46: 4. 1488-1500.
  13. Gauch, H.G. 1992. Statistical analysis of regional yield trials: AMMI analysis of factorial designs. [Online] Amsterdam, Netherland, Elsevier Science Publishers. Available from: http://www.cabdirect.org/.
  14. Golmirzaie, A.M., Schmidt, J.W., and Dreier, A.F. 1990. Components of variance and stability parameters in studies of cultivators x environment interactions in winter wheat. Cereal Res. Commun. 18: 3. 249-256.
  15. Hendawey, M.H., and Farag, H.I.A. 2010. Comparative studies between some sesame cultivars grown under different edaphic and climatic conditions. Arab Universities J. Agric. Sci. 18: 1. 97-121.
  16. Ilker, E., Tonk, F.A., Caylak, O., Tosun, M., and Ozmen, I. 2009. Assessment of genotype x environment interactions for grain yield in maize hybrids using ammi and gge biplot analyses. Turk. J. Field Crops. 14: 2. 123-135.
  17. Kang, M.S. 1993. Simultaneous selection for yield and stability in crop performance trials: Consequences for growers. Agron. J. 85: 3. 754-757.
  18. Kindeya, Y.B., Mekbib, F., and Alle, E.A. 2020. AMMI and GGE Bi-plot Analysis for Seed Yield and Oil Content of Sesame (Sesamum indicum) Genotypes in Tigray, Northern Ethiopia. J. Agric. Crop. 6: 4. 58-67.
  19. Kumaresan, D., and Nadarajan, N. 2010. Genotype x environment interactions for seed yield and its components in sesame (Sesamum indicum). Electron. J. Plant Breed., 1: 4. 1126-1132.
  20. Lin, C.S., Binns, M.R., and Letkovitch, L.P. 1986. Stability analysis: Where do we stand?. Crop Sci. 26: 5. 894-900.
  21. Mehari, M., Tesfay, M., Yirga, H., Mesele, A., Abebe, T., Workineh, A., and Amare, B. 2015. GGE biplot analysis of genotype-by-environment interaction and grain yield stability of bread wheat genotypes in South Tigray,Ethiopia. Commun. Biometry Crop Sci. 10: 1. 17-26.
  22. Mehrata, N., Malik, D.S., and Choudary, B.D. 1980. Studies in stability parameters in cluster bean for seed yield in rainfed conditions. Haryana Agric. Univ. J. Res. 10: 77-80.
  23. Mekonnen, Z., and Mohammed, H. 2009. Study on genotype x environment interaction of oil content in sesame (Sesamum indicum). Middle East J. Sci. Res. 4: 2. 100-104.
  24. Mirza, M.Y., Khan, M.A., Amjad, M., and Nawaz, M.S. 2013. Stability analysis for economic traits in sesame (Sesamum indicum). Pak. J. Agric. Sci. 26: 3. 168-177.
  25. Mitrović, B., Stanisavljević, D., Treskić, S., Stojaković, M., Ivanović, M., Bekavac, G., and Rajković, M. 2012. Evaluation of experimental maize hybrids tested in multi-location trials using AMMI and GGE biplot analyses. Turk. J. Field Crops. 17: 1. 35-40.
  26. Muluken, B. 2007. Genotype by environment interaction and stability analysis for yield and quality traits of malting barley (Hordeum vulgare) in North Western Ethiopia. MSc Thesis Presented to the School of Graduate Studies of Haremaya University. 57 p.
  27. Nigussie, K. 2012. Genotype × environment interaction of released common bean (Phaseolus vulgaris) varieties, in Eastern Amhara region. Pp: 35-40.
  28. Shim, K. B., Shin, S. H., Shon, J. Y., Kang, S. G., Yang, W. H., and Heu, S. G. 2015. Interpretation of genotype × environment interaction of sesame yield using GGE biplot analysis. Korean J Crop Sci. 6: 3. 349-354.
  29. Shukla, G.K. 1972. Some statistical aspects of partitioning genotype-environmental components of variability. Heredity. 29: 2. 237-245.
  30. Suvarna, M., Manjunath, H., Nehru, S.D., and Manjunath, A. 2011. Stability analysis of sesame varieties during early. Indian J. Agric. Res. 45: 3. 244- 248.
  31. Velu, G., and Shunmugavallic, N. 2005. Genotype × environment interaction in sesame (Sesame indicum). In: J. Fernandez Martinez (eds), Sesame and safflower newsletter. Institute of Sustainable Agriculture (ISA), Spain. No. 20, Pp: 1-5.
  32. Wricke, G. 1962. Uber eine methode zur refassung der okologischen streubretite in feldversuchen. Z. Flazenzuecht. 47: 92-96.
  33. Yan, W. 2001. A study on the methodolgy of cultivar evaluation based on yield trial data with special reference to winter wheat in Ontario. 1139-1139.
  34. Yan, W. 2002. Singular-value partitioning in biplot analysis of multi environment trial data. Agron. J. 94: 5. 990-996.
  35. Yan, W., and Kang, M.S. 2003. GGE biplot analysis: A graphical tool for breeders, geneticists, and agronomists CRC Press, Boca Raton, FL.
  36. Yan, W., Hunt, L.A., Sheng, Q., and Szlanics, Z. 2000. Cultivar evaluation and mega-environment investigation based on the GGE biplot. Crop Sci. 40: 3. 597-605.
  37. Yan, W., Kang, M.S., Ma, B., Woods, S., and Cornelius, P.L. 2007. GGE biplot vs. AMMI analysis of genotype by environment data. Crop sci. 47: 2. 643-655.
  38. Yang, R.C., and Baker, R.J. 1991. Genotype-environment interactions in two wheat crosses. Crop Sci. 31: 1. 83-87.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 362
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 392


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب