آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 650 |
| تعداد مقالات | 6,788 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,573,812 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,009,951 |
مکان یابی نواحی مستعد اجرای سامانه های نوین آبیاری (موضعی–بارانی–کم فشار) با تحلیل سلسله مراتبی (AHP) در GIS (مطالعه موردی شهرستان اسفراین- خراسان شمالی). | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 4، دوره 25، شماره 5، آذر و دی 1397، صفحه 69-87 اصل مقاله (988.75 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2018.13335.2798 | ||
| نویسندگان | ||
| احمد احمدی* 1؛ ابوطالب هزارجریبی2؛ خلیل قربانی3؛ موسی حسام4 | ||
| 1کارشناس مسئول آب و خاک سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی | ||
| 2دانشیار گروه مهندسی آب / دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 3عضو هیأت علمی دانشگاه | ||
| 4دانشیار گروه مهندسی آب، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: اجرای روش‌های مختلف آبیاری در نواحی متفاوت، متاثر از عواملی مانند شرایط اقلیمی، کیفیت آب، وضعیت توپوگرافی، مشخصات خاک، نوع محصول و عوامل اقتصادی- اجتماعی است، وجود برخی محدودیت‌ها در هر یک از عوامل فوق در منطقه مورد مطالعه منجر به تغییر سامانه آبیاری پیشنهادی می‌گردد. مسائل و موضوعات مربوط به انتخاب روش آبیاری پیشنهاد شده با شاخص‌های کمی و کیفی مورد بررسی قرار می‌گیرد، امکان استفاده از این‌دو به طور همزمان در روش پردازش تجزیه و تحلیل سلسله مراتبی، آن را به یک ابزار قدرتمند برای تحلیل مسائل در این بخش تبدیل نموده است. با توجه به مطالب فوق و قدرت فرآیند تحلیل سلسله مراتبی در رابطه با تصمیم‌گیری برای انتخاب روش آبیاری مناسب برای منطقه و قوی‌تر شدن آن در تلفیق با سامانه‌ی اطلاعات جغرافیایی و بکارگیری کمتر این دو با یکدیگر در مطالعات انجام شده در سنوات گذشته در مناطق مختلف کشور و همچنین خراسان شمالی و به‌خصوص شهرستان اسفراین، نسبت به مطالعه آن اقدام شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش در شهرستان اسفراین، از توابع استان خراسان شمالی و بین مدارهای 57 درجه و 30 دقیقه طول شرقی و 37 درجه و 4 دقیقه عرض شمالی و مساحت کل 5192 کیلومترمربع است انجام شده است. در این تحقیق روشی برای امتیازدهی به عوامل تأثیرگذار در انتخاب سامانه‌های آبیاری نوین، بسط و ارائه‌شده است. در این روش میزان تأثیر عوامل مختلف با استفاده از ارقام صحیح (3+) تا (3-) در هفت درجه امتیازگذاری می‌شوند. به‌منظور تأثیر بیشتر عوامل مهم‌تر و یا جلوگیری از اثرگذاری یکسان عوامل با درجه اهمیت متفاوت، ضریبی به‌عنوان وزن هر عامل، لحاظ گردیده است. این ضریب بر اساس شرایط پروژه با استفاده از روش فرایند تحلیل سلسله مراتبی تعیین می‌شود. با تلفیق فرایند تحلیل سلسله مراتبی و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، این وزن در لایه‌های اطلاعاتی واردشده ضرب شده است. امتیاز نهایی، از جمع جبری امتیازات به‌دست‌آمده هر عامل برای هر منطقه به دست می‌آید. این امتیاز درواقع پتانسیل استفاده از هر یک از سامانه‌های آبیاری نوین است. داده‌های مربوط به این تحقیق، از بانک اطلاعاتی آبیاری تحت‌فشار مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان اسفراین تهیه گردیده است. یافته‌ها: در تحقیق حاضر مکان‌یابی روش‌های آبیاری نوین برای 77075 هکتار از اراضی مستعد کشت آبی (زراعت و باغ‌ها) شهرستان اسفراین انجام شد و نتایج به‌صورت نقشه‌هایی که در آن امتیازات هر منطقه از محدوده طرح برای هر یک از سامانه‌های آبیاری نوین نشان داده‌شده است، ارائه شد. نتایج این تحقیق نشان داد که: از مجموع 77075 هکتار از اراضی که به‌عنوان محدوده مطالعاتی محسوب می‌گردد، مساحت 58835 هکتار معادل 5/76 درصد محدوده مناسب برای سامانه آبیاری کم‌فشار، 17105 هکتار معادل 22 درصد محدوده مناسب برای سیستم آبیاری موضعی و1135 هکتار معادل 5/1 درصد محدوده مناسب برای سیستم آبیاری بارانی است. نتیجه‌گیری: سیستم آبیاری کم‌فشار در اکثریت منطقه به‌جز نواحی شمالی به دلیل وضعیت توپوگرافی نامناسب، بالاترین امتیاز را کسب کرده است؛ بنابراین، روش آبیاری کم‌فشار جهت بالا بردن راندمان آبیاری در اکثریت محدوده پیشنهاد می‌گردد و در سایر مناطق (شمالی)، سیستم آبیاری موضعی به‌عنوان بهترین سامانه آبیاری نوین انتخاب‌شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| سامانه‌های نوین آبیاری؛ فرایند تحلیل سلسله مراتبی؛ GIS | ||
| مراجع | ||
|
1.Abbasi, F., Naseri, F., Sohrab, A., Baghani, F., Abbasi, J., and Akbari, N.M. 2015. upgrading the efficiency of water consumption. Agricultural Engineering Research Institute. The research, education and promoting agriculture. Press, 68p. (In Persian)
2.Agriculture and natural resource management and watershed management Esfarāyen city. 2015. Report Agriculture and Natural Resources. 28p. (In Persian)
3.Akbari, M. 2008. Comparison of surface and sprinkler irrigation on quantitative and qualitative characteristics of potatoes. J.Agric.Sci.Inf.Center. 80p. (In Persian)
4.Alizade, A. 2006. Design of irrigation systems (Volume I: Design of surface irrigation systems). Astan Qods Razavi. 452p. (In Persian)
5.Hadizade. 2006. A method for selecting a proper irrigation system. National Conference irrigation and drainage networks. 53p. (In Persian)
6.Hejazi, H. 2007. Application of risk management in the study and implementation of the country pressurized irrigation networks. The first scientific seminar of the National Plan of pressurized irrigation and sustainable development. 100p. (In Persian)
7.Iranian National Committee on Irrigation and Drainage. 2003. Buried pipelines for surface irrigation. 288p. (In Persian)
8.Liaghat, A., and Zamyari, A. 2005.The procedures selected agricultural irrigation. Working Group of the National Committee on Irrigation and Drainage Irrigation Systems in the field. 186p. (In Persian)
9.Minaee, S., Behzadinasab, M., and Marofpor, A. 2005. Technical and economical comparison with surface irrigation systems and rainy low pressure distribution systems. Technical workshops mechanized irrigation. 172p. (In Persian)
10.Mirzaee, H. 2005. Potential mapping pressurized irrigation systems in the province of Kermanshah. Master thesis, College of Water Sciences, University of Chamran martyr. 105p. (In Persian)
11.Shekhesmaeili, A. 2006. The effects of wind and water pressure on the uniformity of water distribution and irrigation system fixed with portable sprinklers. J. Agric. Sci. Natur. Resour. 13: 5. 1-9. (In Persian)
12.Zarei, Gh., and Sadreghen, H. 2004. The development of sprinkler irrigation on Iran until 2021. Technical workshops Sprinkler Irrigation (capabilities and challenge). 106p. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,036 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 559 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب