
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 622 |
تعداد مقالات | 6,489 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,606,975 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,199,451 |
بررسی اثر قدرت گروداران ذینفوذ در مدیریت مشارکتی منابع آب دشت قزوین | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقاله 6، دوره 25، شماره 2، خرداد و تیر 1397، صفحه 111-130 اصل مقاله (993.57 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2018.12351.2692 | ||
نویسندگان | ||
عبدالله طاهری تیزرو1؛ میلاد قلعه بان تکمه داش* 2؛ حمید زارع ابیانه1 | ||
1دانشیار گروه مهندسی آبیاری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان | ||
2دانشجوی دکتری، گروه مهندسی آب، دانشگاه بوعلی سینا، همدان | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: تحلیل گروداران یکی از فاکتورهای کلیدی و تأثیرگذار در موفقیت سیاستهای مدیریتی در هر زمینهای است. این ابزار آمار مفیدی در مورد افرادی که در طرحهای مدیریت منابع آب اثرگذار هستند ارائه میدهد. اطلاعات حاصل از تحلیل گروداران میتواند به عنوان ورودی مدلها و تحقیقات دیگر در نظر گرفته شوند که جهت برنامهریزی طرحها و سیاستهای آینده و ارزیابی میزان موفقیت آنها استفاده میشوند. استفاده از روشهای مدیریت مشارکتی در اجرای طرحهای مدیریت منابع آب میزان مشارکت گروداران را در مناطق مختلف بررسی میکند و اثر ایشان را در موفقیت طرحهای مدیریتی ارزیابی مینماید. مشارکت گروداران به ترتیب با منافع و قدرت و به تبع آن اهمیت ایشان در ارتباط است. مدلسازی قدرت گروداران و بررسی ارتباط آن میان سایر خصوصیات ایشان ارائه اخیراً مورد توجه قرار گرفته است. هدف از این تحقیق ارائه راهکاری جهت تدقیق و تسهیل تحلیل گروداران است، لذا مدلی برای شبیهسازی اهمیت و قدرت گروداران در شبکه آبیاری قزوین جهت تحلیل سیاستهای مدیریتی در حوزه مدیریت منابع آب ارائه شده است. مواد و روشها: جهت جمعآوری اطلاعات اولیه برای مدلسازی و شناسایی خصوصیات گروداران، از پرسشنامهها و برگزاری جلسات مصاحبه با گروداران کلیدی استفاده شده است. به منظور تعیین گروههای کلیدی گروداران از تحلیل سلسله مراتبی همراه با تلفیق نظرخبره استفاده شد. با استفاده از چهارچوب-های تحلیل گروداران که از پیش تبیین شدهبودند مدل شبیهسازی و واسنجی خصوصیات گروداران تعریف و ایجاد شد. جهت واسنجی و تخمین پارامترهای مدلِ شبیهسازی خصوصیات گروداران از الگوریتم ژنتیک استفاده شد. سپس قدرت و اهمیت گروداران با استفاده از مدل خصوصیات ایشان ارزیابی شد و نتایج آن واسنجی و با روشهای پیشین مقایسه گردید. یافتهها: از تحلیل سطح آگاهی گروداران مشخص شد که عوامل آگاهی دهنده در میان گروداران مانند رسانه یا سایر گروهها بایستی اطلاعات بیشتری در زمینه منابع آب منطقه داشته باشند. از سوی دیگر آگاهی پایین سیاستمداران که نقش مهمی در تأمین منابع آب در منطقه ایفا میکنند نگران کننده است. برخی از گروداران در گروه سیاستمداران و مدیران سازمانها از لحاظ جایگاه اجتماعی در منطقه از مقبولیت قابل توجهی برخوردار هستند که باعث میشود جزو شاخصترین گروداران قرار گیرند. از لحاظ اهمیت نیز گروداران در گروههای سیاستمداران و مدیران جزو قدرتمندترین افراد و مصرفکنندگان شهری ضعیفترین گروداران از این منظر هستند. همچنین مشخص شد که مدل ارائه شده از دقت قابل قبولی برخوردار است به طوری که میانگین خطای مطلق در ارزیابی شبیهسازی اهمیت 487/0 بدست آمد. نتایج تحقیقات نشان داد که بین سطح دانش، منابع، رهبری، قدرت و اهمیتِ گروداران اندرکنش وجود دارد. از سوی دیگر خطرات بالقوه و فرصتهای ایجاد گروههای گروداران تبیین شدند. از نتایج دیگر این تحقیق میتوان به تعیین اندرکنشهای پنهان بین گروداران نام برد که با استفاده از چهارچوب تئوری گروداران تبیین شدهاند. نتیجهگیری: این تحقیق در راستای کمک به مدیران و تصمیمگیرندگانِ شبکه آبیاری قزوین انجام گرفت تا از این طریق بتوانند عواقب ناشی از فشارهای گروداران ذینفوذ در بهرهبردای بیشازحد از منابع آب را مشاهده کنند. نتیجه کلی حاصله مشخص کرد که ایجاد دیدگاه مثبت در مورد حفاظت از منابع آب از طریق کاهش گروداران مخالف با استفاده از ایجاد منافع بومی و ارائه تسهیلات قابل انجام است. بنابراین تشویق گروداران مخالف در راستای حفاظت از منابع آب در منطقه میتواند تشکلهای حامی منابع آب را در وضعیت بهتری نسبت به گروداران مخالف قرار دهد. نتیجه دیگر اینکه، با بکارگیری تحلیل گروداران به صورت مستمر میتوان کمک شایان ذکری برای مشاهده اندرکنشهای گروداران و تشخیص فرصتهای بالقوه در راهکارهای مدیریتی انجام داد. | ||
کلیدواژهها | ||
منابع آب؛ تحلیل گروداران؛ قدرت؛ شبیهسازی؛ بهینهسازی | ||
مراجع | ||
1.Akhbari, M., and Grigg, N.S. 2013. A framework for an agent-based model to manage water resources conflicts. Water resources management. 27: 11. 4039-4052.
2.Akhbari, M., and Grigg, N.S. 2015. Managing Water Resources Conflicts: Modelling Behavior in a Decision Tool. Water Resources Management. 29: 14. 5201-5216.
3.Alizadeh, M.R., Nikoo, M.R., and Rakhshandehrou, G. 2016. Developing an Optimal Groundwater Allocation Model Considering Stakeholder Interactions; Application of Fallback Bargaining Models. Iran - water resources research. 11: 3. 14.
4.Bagherzadeh Karimi, M., Mammedov, R., and Fathi Saghezchi, F. 2011. Stakeholder Role Analysis for Integrated Management in Protected Areas (Case study: Urmia Lake, Iran). ECOPERSIA. 2: 101-110.
5.Billgren, C., and Holmén, H. 2008. Approaching reality: Comparing stakeholder analysis and cultural theory in the context of natural resource management. Land Use Policy. 25: 4. 550-562. 6.Cronbach L.J. 1951. Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika. 16: 297-334. 7.Ebrahimi, F. 2015. Analysis of local stakeholders relationaships in water resources policy using network analysis. In 1st National Conference on Society, Natural Resources, Water and Environment: Challanges and Solutions.
8.Frenken, K. 2009. Irrigation in the Middle East region in figures AQUASTAT Survey-2008. Water Reports. 34p.
9.Ghafourifard, S., Bagheri, A., and Shajari, S. 2015. Stakeholders Assessment in Water Sector (Case study: Rafsanjan Area). IR-WRR. 11: 2. 1-18.
10.Goodpaster, K.E. 1991. Business ethics and stakeholder analysis. Business ethics quarterly. 1: 01. 53-73.
11.Grimble, R., and Chan, M.K. 1995. Stakeholder analysis for natural resource management in developing countries. In Natural resources forum, pp. 113-124, Wiley Online Library.
12.Heikkila, T., and Gerlak, A.K. 2005. The Formation of Large scale Collaborative Resource Management Institutions: Clarifying the Roles of Stakeholders, Science and Institutions. Policy Stud. J. 33: 4. 583-612.
13.Karamouz, M., Akhbari, M., Moridi, A., and Kerachian, R. 2006. A system dynamics-based conflict resolution model for river water quality management. Iran. J. Environ. Health Sci. Engin. 3: 3. 147-160.
14.Ramirez, R. 1999. Stakeholder analysis and conflict management. Cultivating peace: conflict and collaboration in natural resource management. Pp: 101-126.
15.Rastogi, A., Badola, R., Hussain, S.A., and Hickey, G.M. 2010. Assessing the utility of stakeholder analysis to Protected Areas management: The case of Corbett National Park, India. Biological Conservation. 143: 12. 2956-2964.
16.Rogers, P., and Hall, A. 2003. Effective water governance, Global Water Partnership, Stockholm, Sweden. 32p.
17.Rosegrant, M.W., Cai, X., and Cline, S.A. 2002. World water and food to 2025: dealing with scarcity. Intl Food Policy Res. Inst. 322p.
18.Salari, F., Ghorbani, M., and Malekian, A. 2015. Social Monitoring in Local Stakeholders Network to Water Resources Local Governance (Case study: Razin Watershed, KermanshahCity). Iran. J. Natur. Resour. 68: 2. 1-9.
19.Schmeer, K. 1999. Stakeholder analysis guidelines. Policy toolkit for strengthening health sector reform. pp. 1-33.
20.Stanghellini, P.S.L. 2010. Stakeholder involvement in water management: the role of the stakeholder analysis within participatory processes. Water Policy. 12: 5. 675-694.
21.UNDP-United Nations Development Programme. 2002. Handbook on monitoring and evaluating for results, Evaluation Office, NY. 232p.
22.UNDP-United Nations Development Programme. 2013. User’s guide on assessing water overnance. Denmark. 115p.
23.Varvasovszky, Z., and Brugha, R. 2000. A stakeholder analysis. Health policy and planning. 15: 3. 338-345. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 834 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 785 |