آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 639 |
| تعداد مقالات | 6,654 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,091,541 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,568,440 |
تحلیل آماری الگوی فضایی-زمانی طوفان گردوغبار در غرب و جنوب غرب ایران | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 3، دوره 25، شماره 1، فروردین و اردیبهشت 1397، صفحه 61-83 اصل مقاله (3.75 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2018.14107.2883 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدعبدالحسین آرامی1؛ مجید اونق* 2؛ علی محمدیان بهبهانی3؛ مهری اکبری4؛ علیرضا زراسوندی5 | ||
| 1دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 2استاد ژئومرفولوژی و آمایش سرزمین، دانشکده مرتع و آبخیزداری، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران. | ||
| 3عضو هیات علمی/ دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 4استادیار جغرافیای طبیعی و اقلیم شناسی، دانشکده علوم جغرافیای، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران. | ||
| 5مدیر مرکز پژوهشی منطقه‌ای ریزگردها و استاد زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز، ایران. | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: وقوع طوفان‌های گرد و غبار به عنوان یک خطر جهانی، همه ساله مشکلات و خسارت‌های مالی و جانی فراوانی را برای کشور به دنبال دارد. بنابراین، با توجه به شرایط توپوگرافیکی-اقلیمی ایران و افزایش چشمگیر فراوانی وقوع طوفان‌های گرد و غبار، بررسی و مطالعه برای کاهش اثرات زیانبار آن اجتناب‌ناپذیر است. مواد و روش‌ها: در این تحقیق طوفان‌های گرد و غبار بر حسب فراوانی فضایی-زمانی برای 25 ایستگاه هواشناسی سینوپتیک نواحی غرب و جنوب غربی ایران در طی دوره آماری 22 ساله (2016-1995) ارزیابی گردید و دادهها به‌صورت روزانه طی 8 دیده‌بانی در قالب کد‌های ویژه‌ای با استفاده از روش‌های زمین آماری بررسی و تجزیه و تحلیل شده‌اند. میانگین وقوع طوفان‌های گرد و غبار در ساعتهای رخداد گرد و غبار و میانگین ماهانه، سالیانه، دوره گرم و سرد با استفاده از نرم افزارR برای کلیه ایستگاه‌ها در طی دوره آماری مورد مطالعه محاسبه و نمودار آنها ترسیم گردید. یافته‌ها: نتایج حاصل از بررسی سالیانه پدیده گرد و غبار نشان می‌دهد که منطقه آبادان با میانگین فراوانی 16 روز سال، بیشترین تعداد روزها را در کل منطقه مورد مطالعه دارد و پس از آن منطقه بستان، سرپل‌ذهاب و اهواز بیشترین فراوانی‌ها را به خود اختصاص می‌دهند. 02/63 درصد از وقایع طوفان گرد و غبار فرامحلی از ساعت 9:30 تا 18:30 به وقت محلی و 47/83 درصد از وقایع طوفان گرد و غبار محلی در ساعت 3:30 به وقت محلی اتفاق می‌افتند و بیشترین فراوانی طوفان گرد و غبار در ماه‌های ژوئن و ژوئیه و کمترین فراوانی در ماه نوامبر و دسامبر می‌باشد. همچنین درصد فراوانی طوفان‌های گرد و غبار محلی و فرامحلی طی دوره آماری نشان داد که 94/74 درصد روزهای طوفان گرد و غبار از منشأ فرامحلی و 06/25 درصد از منشأ محلی برخوردار بوده‌اند. میانگین فراوانی طوفان گردوغبار در دوره گرم سال در منطقه مورد مطالعه 36 روز و در دوره سرد سال، 22 روز می‌باشد. در تمام ایستگاه‌های مورد مطالعه اکثر روزهای گردوغباری مربوط به دوره گرم سال بوده است. نتیجه‌گیری: هر چه یک موج گرد و غباری از منشاً و یا کانون اولیه خود فاصله می‌گیرد از شدت و تداوم آن کاسته می‌شود. بنابراین می‌توان گفت چون منبع اولیه اکثریت پدیده‌های گردوغباری منطقه مورد مطالعه، مناطقی هم چون بیابانهای عراق، عربستان، سوریه و شمال آفریقا می‌باشد بررسی الگوی فضایی نشان داد که طوفان‌های گردوغبار در امتداد شمال به جنوب منطقه مورد مطالعه به صورت خطی افزایش می‌یابند در حالی‌که در امتداد غرب به شرق از تابع چند جمله‌ای درجه 2 (منحنی با یک قوس) تبعیت می‌کنند که این امر نشان دهنده افزایش فراوانی طوفان گردوغبار در راستای حرکت از غرب به شرق و سپس کاهش فراوانی طوفان گردوغبار به سمت شرق منطقه مورد مطالعه می‌باشد. قرارگیری ارتفاعات زاگرس با امتداد شمال‌غربی- جنوب‌شرقی که خود همانند سدی جلوی عبور طوفان‌های گردوغبار وارده به این نواحی را گرفته و خروج این پدیده نیز به زمان بیشتری نسبت به بقیه مناطق را دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| طوفان گرد و غبار؛ زمین آمار؛ تحلیل فضایی-زمانی؛ ایران | ||
| مراجع | ||
|
1.Abbasi, H.R., Rafie Emam, A., and Rohipur, H. 2008. Analysis of Dusts Source of Bushehr and Khuzestan Using Satellite Imagery. J. For. Range. 78: 48-51. (In Persian) 2.Al-Frraji, F. 2001. Ating desertification in Iraq; Desertification Control Bulletin. 33: 42. 3.Ataii, H., and Ahmadi, F. 2010. Dust one of the environmental problems in Islamic world Case study: Khozestan Province. 4th International Congress of the Islamic World Geographers (ICIWG). Zahedan, Iran. (In Persian) 4.Bahiraei, H., Iyazi, M.H., Rajaii, M.A., and Ahmadi, H. 2012. Synoptic Statistical Analysis of Dust phenomenon in Ilam Province. J. Quar. Human Geograph. 4: 1.47-67. (In Persian) 5.Goudie, A., and Middleton, N.J. 2000. Dust storms in South West Asia. Acta Universitatis Carolinae, Supplement, 7383p. 6.Goudie, A.S. 2009. Dust storms: Resent Developments. J. Environ. Manage. 90: 1. 89-94. 7.Goudie, A.S., and Middleton, N.J. 2006. Desert Dust in the Global System. Springer, Heidelberg. 8.Johari, F. 2015. Spatio-temporal variability and impacts assessment of dust in Khuzestan and Ilam provinces, Iran. Thesis of M.Sc. in Arid Zone Management, Gorgan University of Agriculture Sciences and Natural Resources, 142p. (In Persian) 9.Khozoi Nejad, M., Shojaii, M., and Karami, A. 2015. Investigation of Dust Phenomenon Frequency in Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad Province. National Conference on Meteorology. Yazd University, August: 19-20. (In Persian) 10.Lashkari, H., and Keykhosravi, Gh. 2008. Statistical Synoptic Analysis of Dust Storm in Khorasan Razavi Province. J. Physic. Geograph. Res. Quar. 65: 17-33. (In Persian) 11.Middleton, N.J. 1986a. Dust storms in the Middle East. J. Arid Environ. 10: 2.83-96. 12.Middleton, N.J. 1986b. A Geography of dust storms in South west Asia. Int. J. Climatol. 6: 183-196. 13.Omidvar, K. 2006. Investigation and Synoptic analysis of sand storms in Yazd-Ardakan plain. J. Geograph. Res. Quar. 21: 2.43-58. (In Persian) 14.Rashki, A., Arjmand, M., and Kaskaoutis, D.G. 2017. Assessment of dust activity and dustplume pathways over Jazmurian Basin, southeast Iran. J. Aeolian Res. 24: 145-160. 15.Romanof, B. 1961. Storm in Gobian Zone of Mongolia; The First PRCMongolia Workshope on climate change in arid and semi-arid Region over the Central Asia, 21p. 16.Shamshiri, S., Jafari, R., Soltani, S., and Ramezani, N. 2014. Dust Detection and Mapping in Kermanshah Province Using MODIS Satellite Imagery. J. Iran. Appl. Ecol. 3: 8. 29-42. (In Persian) 17.Sivakumar, V.K. 2005. Impacts of sand storms/dust storms on Agriculture. Natural Disasters and Extreme Events in Agriculture. 7: 159-177. 18.Song, Z., Wang, J., and Wang, S. 2007. Quantitative classification of northeast Asian dust events. J. Geophysic. Res. 112(D4), doi: 10.1029/2006JD007048. 19.Su, B., Zhan, M., Zhai, J., Wang, Y., and Fischer, T. 2014. Spatio-Temporal variation of haze days and atmospheric circulation pattern in china (1961-2013). Quaternary International. 380: 14-21. 20.Tiwari, S., Bisht, D.S., Srivastava, A.K., Pipal, A.S., Teneja, A., Srivastava, M.K., and Attri, S.D. 2014. Variability in atmospheric particulates and meteorological effects on their mass concentrations over Dehli, India. Atmospheric Research. 1: 145. 45-56. 21.Wang, W., and Fang, Z. 2006. Numerical simulation and synoptic analysis of dust emission and transport in East Asia. Global and Planetary Change. 52: 1. 57-70. 22.Zolfaghari, H., and Abedzadeh, H. 2005. Synoptic Analysis of Dust Systems in western Iran. J. Geograph. Dev. Iran. 3: 173-188. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,141 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,480 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب