
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,645,860 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,245,407 |
مقایسه فراسنج های دمایی اندازه گیری شده در شالیزار و ایستگاه هواشناسی | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقاله 7، دوره 24، شماره 5، آذر 1396، صفحه 129-145 اصل مقاله (1.31 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2017.12758.2745 | ||
نویسندگان | ||
محمد موسوی بایگی* 1؛ ابراهیم اسعدی اسکویی2؛ محمدرضا یزدانی3؛ امین علیزاده4 | ||
1دانشکده کشاورزی-دانشگاه فردوسی مشهد | ||
2دانشجوی رشته هواشناسی کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد | ||
3هئیت علمی / موسسه تحقیقات برنج کشور | ||
4دانشگاه فردوسی مشهد | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: دما یکی از اساسی ترین فراسنجهای هواشناسی است که کاربردهای فراونی در علوم و فنون کشاورزی دارد. هدف از انجام این پژوهش مقایسه دادههای ثبت شده در یک ایستگاه هواشناسی سینوپتیک استاندارد (هواشناسی کشاروزی رشت) و دمای ثبت شده در شالیزار و در ارتفاع میانگین سایهانداز برنج است. مواد و روشها: برای این منظور دمای شالیزار در پناهگاه هواشناسی استاندارد، با دو روش دماسنجی و دمانگاری و در ارتفاع 65 سانتیمتری اندازهگیری شد و با دادههای ایستگاه هواشناسی کشاورزی در مجاورت مزرعه مقایسه شد. یافتهها: نتایج نشان داد که روند تغییرات دما در طول فصل در ایستگاه و مزرعه و در تمام اندازهگیریها افزایشی است اما میزان افزایش در بیشینهها بیشتر از کمینهها است. نتایج مقایسات میانگین نشان میدهد که توسعه سایهانداز موجب بوجود آمدن اختلافات معنیدار در اندازهگیریهای مزرعه و ایستگاه میگردد. اختلافات در دمای بیشینه بیشتر از دماهای کمینه هستند و نشاندهنده این است که خرد اقلیم مزرعه بر کاهش بیشینههای دما موثرتر است. اختلاف دماسنجی (روزانه) مزرعه و ایستگاه در کل فصل بین دمای میانگین و بیشینه به ترتیب 1/1 و 6/1 درجه سلسیوس میباشد، اما کمینهها اختلاف معنیدار ندارند. درجه روز رشد (GDD) محاسبه شده از سه منبع اندازهگیری این تحقیق با یکدیگر اختلاف معنی دار دارند و نشان دهنده اهمیت دقت در محاسبه این فراسنج در هواشناسی کشاورزی است. پیش از پایان مرحله رشد (مرحله دوم) اختلاف معنیداری بین دماسنجی در مزرعه و ایستگاه وجود ندارد و دادههای ایستگاهی مستقیما به جای دادههای مزرعهای قابل استفادهاند. بیشترین اختلافات در مرحله میانی رشد و مرحله انتهایی (9/0 و 3/2 درجه سلسیوس در میانگین و 4/1 و 9/2 درجه سلسیوس در بیشینه) دیده میشوند. بیشینه و میانگین دمای کل دوره در ایستگاه با ضرایب تبیین 79/0 و 74/0 به مقادیر مزرعهای تبدیل میگردند. با قطع آبیاری و ورود گیاه به مرحله رسیدگی کامل دوباره شباهت بین اندازهگیریهای مزرعهای و ایستگاهی بیشتر میشود. به دلیل تداوم بیشتر دماهای کمینه نسبت به دمای بیشینه و وجود زمان کافی برای تطبیق سنجنده، کمینههای ثبت شده در دمانگار نسبت به بیشینهها اختلاف کمتری با دادههای دماسنجی در ایستگاه دارند. نتیجهگیری: تکمیل پوشش گیاهی و سایه انداز شالیزار موجب بوجود آمدن اختلاف معنی دار در مزرعه و ایستگاه می شود و این اختلاف در بیشینه بیش از کمینه است. درصورت به کارگیری دادههای دمانگار و استخراج بیشینه و کمینه چنانچه تداوم دما در ساعاتی طولانیتر باشد احتما مشاهده نتایج دقیقتر در گراف دمانگار بیشتر است. اگرچه روند افزایش دما در هر دو فراسنج بیشینه و کمینه افزایشی است اختلاف دمای بیشینه و کمینه در تمامی روشهای اندازهگیری در طول فصل افزایش مییابد. وقوع بارندگی باعث کاهش اختلاف دمای بیشینه و کمینه میگردد. با قطع آبیاری و ورود گیاه به مرحله رسیدگی اختلاف ایستگاه و مزرعه معنی دار نیست. | ||
کلیدواژهها | ||
دمای ایستگاه؛ دمای شالیزار؛ دماسنجی؛ دمانگاری؛ کمینه و بیشینه دما | ||
مراجع | ||
1.Alizade, A., Khanjani, M.J., Taraz, H., and Rahnavard, M.R. 2006. Assessment if temperature data correction on accuracy of evepotranspiration calculation and comparing to lysimeteric results. J. Geograph. Reg. Dev. 6: 91-99. (In Persian) 2.Allen, R.G., Brockway, C.E., and Wright, J.L. 1983. Weather station siting and consumptive use estimates. J. Water Resour. Plng. Mgmt. ASCE. 109: 2. 134-146. 3.Allen, R.G. 1996. Assessing integrity of weather data for reference evapotranspiration estimation. J. Irrig. Drain. Eng. 122: 2. 97-106. 4.Amiri Tabar, R., RahimiKhoob, A., and Behbahani, S.M.R. 2014. Comparative study of temperature parameters and reference evapotranspiration at two weather stations located within the uncultivated and well-watered area- Case study in arid region of southeast of Tehran. J. Water Soil Cons. 21: 1. 253-270. (In Persian) 5.FAO. Crop Evapotranspiration (Guidelines for Computing Crop Water Requirements), FAO Irrigation and Drainage Paper No. 56. 6.Ley, T.W., and Allen, R.G. 1994. Energy and water balance analyses of arid weather sites. Proc. ASAE Int. Summer Meeting, American Society of Agricultural Engineers. St. Joseph. Mich. 7.Mohamadian, A., Alizadeh, A., and Javanmard, S. 2005. Adjusting the amount of overestimation reference evapotranspiration calculated by non-reference data in Iran. J. Agr. Eng. Res. 6: 23. 67-84. (In Persian) 8.Mohseni, Z. 2010. The meteorological equipment of the ground surface. Psychology and Art press, 268p. (In Persian) 9.Mousavi Baigi, M. 2009. Weather and climatology in agriculture. Ferdowsi university of Mashhad press, 382p. (In Persian) 10.Rosenberg, N.J., Blad, B.L., and Verma, Sh.B. 1983. Microclimate: The Biological Environment. 2nd edition. Wiley Publication, 528p. 11.Schuller, L.K., Burfeind, O., and Heuwieser, W. 2013. Short communication: Comparison of ambient temperature, relative humidity and temperature-humidity index between on-farm measurements and official meteorological data. J. Dairy Sci. 96: 7731-7738. 12.Stigter, K. 2010. Applied agrometeorology. Springer. DOI 10.1007/978-3-540-74698-0. 13.Temesgen, B., Allen, R.G., and Jensen, D.T. 1999. Adjusting temperature parameters to reflect well-watered conditions. J. Irrig. Drain. Eng. 25: 1. 26-33. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 728 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 413 |