دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها626
تعداد مقالات6,517
تعداد مشاهده مقاله8,746,448
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,317,285
صفری سنجانی, علی اکبر, صفری سنجانی, محبوبه. (1396). ویژگیهای شیمیایی آبهای درونریز و پیامد آنها بر خاکهای تالاب میقان اراک. , 24(4), 123-142. doi: 10.22069/jwsc.2017.13067.2771
علی اکبر صفری سنجانی; محبوبه صفری سنجانی. "ویژگیهای شیمیایی آبهای درونریز و پیامد آنها بر خاکهای تالاب میقان اراک". , 24, 4, 1396, 123-142. doi: 10.22069/jwsc.2017.13067.2771
صفری سنجانی, علی اکبر, صفری سنجانی, محبوبه. (1396). 'ویژگیهای شیمیایی آبهای درونریز و پیامد آنها بر خاکهای تالاب میقان اراک', , 24(4), pp. 123-142. doi: 10.22069/jwsc.2017.13067.2771
صفری سنجانی, علی اکبر, صفری سنجانی, محبوبه. ویژگیهای شیمیایی آبهای درونریز و پیامد آنها بر خاکهای تالاب میقان اراک. , 1396; 24(4): 123-142. doi: 10.22069/jwsc.2017.13067.2771

ویژگیهای شیمیایی آبهای درونریز و پیامد آنها بر خاکهای تالاب میقان اراک

مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک
مقاله 6، دوره 24، شماره 4، مهر 1396، صفحه 123-142    اصل مقاله (449.46 K)
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2017.13067.2771
نویسندگان
علی اکبر صفری سنجانی* ؛ محبوبه صفری سنجانی
دانشگاه بوعلی سینا
چکیده
چکیده
سابقه و هدف: آب‌های فرورفته و یا به جریان افتاده در روی خاک‌های بالادست، بویژه به هنگام ریزش‌های آسمانی می‌تواند مایه آلودگی آب‌های زیرزمینی و روزمینی در زمین‌های پایین دست شود. پایش و ارزیابی پیامد آب‌های سرزمین‌های خشک که به تالآب‌ها زندگی می‌بخشند، بسیار مهم است. پژوهش کنونی با هدف ارزیابی کیفیت آب‌های رها شده در تالاب میقان اراک و پیامد آن‌ها بر ویژگی‌های شیمیایی خاک تالاب انجام شده است.
مواد و روش‌ها: از آب‌های سه جایگاه رهاشدن پساب شهری اراک، رودخانه شهراب و پساب کارخانه فراوری سولفات سدیم به تالاب میقان در اردیبهشت و آبان سال 1393 نمونه‌برداری شد. شوری، غلظت کاتیون‌ها و آنیون‌ها، جامدهای محلول و معلق، نیتروژن، فسفر و کربن آلی آب‌ها اندازه‌گیری و آزمون شد. همچنین از دو لایه رویین (0-30 سانتی‌متری) و زیرین (30-60 سانتی‌متری) خاک تالاب در 4 جایگاه رهاسازی پساب شهری، رودخانه شهراب، رودخانه فراهان و پساب کارخانه در دو زمان یاد شده نمونه‌برداری شد و برخی از ویژگی‌های شیمیایی خاک‌ها آزمایش شد.
یافته‌ها: این پژوهش نشان داد که پساب شهری اراک شوری، نسبت جذب سطحی سدیم، کاتیون، آنیون و جامدهای بسیار کمتری از دو آب دیگر دارد ولی کربن آلی، فسفر و نیتروژن آن به اندازه چشم‌گیری بیشتر است که مایه کاهش پی-اچ، شوری و افزایش کربن آلی، فسفر و نیتروژن خاک بویژه در لایه رویین در جایگاه رهاسازی آن شده است. بهبود ویژگی‌های خاک می‌تواند با افزایش رشد گیاهان آب‌دوست تالاب مایه آلودگی آب آن به مانده‌های گیاهی و مواد آلی شود. در برابر آن پساب کارخانه فراوری سولفات دارای اندازه فراوانی از جامدهای محلول یا نمک‌ها، نسبت جذب سطحی سدیم و بویژه جامدهای معلق است. هر چند ویژگی‌های خاک آزمایش شده در این جایگاه نشان می‌دهد که برای رشد گیاهان ناشایست است ولی این آب با ویژگی‌های یاد شده می‌تواند مایه دگرگونی ویژگی‌های فیزیکی خاک در این جایگاه شود. ویژگی‌های شیمیایی آب و خاک لایه رویین و زیرین در جایگاه رودخانه شهراب بهم نزدیک است و نشان از هماهنگی و پایداری آب و خاک این جایگاه دارد. ولی بررسی ویژگی‌های لایه رویین و زیرین خاک در جایگاه رسیدن رودخانه فراهان به تالاب نشان داد که خاک لایه رویین آن دارای کربن آلی، نیتروژن، فسفر بیشتر و شوری کمتری در برابر خاک جایگاه رودخانه شهراب است که می‌تواند زیستگاه خوبی برای رشد گیاهان در این تالاب شور فراهم کند و مایه افزایش آلودگی آن به مانده‌های گیاهی و مواد آلی شود.
نتیجه‌گیری: فاضلاب شهری اراک کیفیت بالایی داشته و ویژگی‌های شیمیایی خاک را بهبود داده است. در برابر آن، کیفیت بد فاضلاب کارخانه فراوری سولفات سدیم ویژگی‌های شیمیایی خاک را بدتر کرده است. بنابراین پیش از رهاسازی آن‌ها در تالاب میقان اراک ترکیب این دو فاضلاب و آمیختن آن‌ها می‌تواند پیشنهاد خوبی باشد. به هر گونه این پیشنهاد نیاز به بررسی ویژه ای دارد.
کلیدواژه‌ها
آب رودخانه؛ پساب شهری؛ تالاب میقان؛ خاک تالاب
مراجع
1.Abdinejad, Gh.A., and Nateghi, D. 2010. Critical factors affecting Meyghan desertification
and practical solutions for achieving its sustainable development. The first national
conference on combating desertification and sustainable development of desert wetland Iran,
16 to 17 June. Country Forests and Rangelands Organization. Arak, Iran. (In Persian)
2.Akhani Senejani, H. 1999. Attitudinal on vegetation and flora of the desert Meyghan Arak.
J. Sci. (University of Tehran). 18: 1-4 .17-84. (In Persian)
3.Andrew, D., Lenore, S., Eugene, W., and Arnolr, E. 2005. Standard methods for the
examination of water and wastewater. Vol. 1 (21st Edition). Published by American Public
Health Association.
4.Ayers, R.S., and Westcot, D.W. 1985. Water quality for agriculture. FAO irrigation and
drainage paper. 29: 1. 1-144.
5.Fernández-Cirelli, A., Arumí, J.L., Rivera, D.W., and Boochs, P. 2009. Environmental effects
of irrigation in arid and semi-arid regions. Chile. J. Agric. Res. 69: 27-40.
6.Forster, J.C. 1995. Soil sampling, handling, storage and analysis. P 49-121, In: K. Alef and
P. Nannipieri (Eds.), Methods in Applied Soil Microbiology and Biochemistry. Academic
Press London.
7.Fuhriman, D.K., and Barton, J.R. 1971. Groundwater pollution in Arizona, California, Nevada
and Utah, Water Pollution Contorol Research Series. 16060 ERU, U.S. (Environment
Protection Agency, Washington D.C), 249p.
8.Gee, G.W., and Bauder, J.W. 1986. Particle size analysis. P 383-411, In: A. Klute (Ed.),
Method of soil analysis, part 1: Physical and mineralogical methods, Soil Science Society of
America, Madison, Wisconsin USA.
9.Ghadimi, F. 2014. Assessment of the sources of chemical elements in sediment from Arak
Mighan Lake. Inter. J. Sed. Res. 29: 159-170.
10.Ghadimi, F., and Ghomi, M. 2013. Assessment of the effects of municipal wastewater
on the heavy metal pollution of water and sediment in Arak Mighan Lake, Iran. J. Tethys.
1: 205-214.
11.Ghahroudi Tali, M., Mirzakhani, B., and Asgari, A. 2012. Desertification and playa
expansions in Everglades of Iran (Case study: Meghan Lake). Geography and Environmental
Hazards. 1: 4. 97-112. (In Persian)
12.Ghasemi, S.A., and Danesh, Sh. 2012. Application of wastewater treatment plants’ effluent
in agriculture and evaluation of potential impacts on soil and crops. J. Sci. Technol. Agric.
Natur. Resour. (Water and Soil Science). 16: 61. 109-124. (In Persian)
13.Hosseinpur, A., Haghnia, G.H., Alizadeh, A., and Fotovat, A. 2007. Effect of irrigation with
raw and treated wastewaters on soil chemical properties of soil in different depths under
continuously and intermittent flood conditions. Iran. J. Irrig. Drain. 1: 2. 73-85. (In Persian)
14.Jalali, M. 2005. Nitrates leaching from agricultural land in Hamadan, western Iran.
Agriculture, Ecosystems and Environment. 10: 210-218.
15.Jalali, M. 2009. Phosphorous concentration solubility and species in the groundwater in a
semi-arid basin southern Malayer western Iran. Environmental Geology. 57: 1011-1020.
16.Jalali, M., and Kolahchi, Z. 2008. Groundwater quality in an irrigated, agricultural area of
northern Malayer, western Iran. Nutrent Cycling in Agroecosystems. 18: 1. 95-105.
17.Jeyaruba, T., and Thushyanthy, M. 2009. The Effect of Agriculture on Quality of
Groundwater: A Case Study. Mid. -East J. Sci. Res. 4: 2. 110-114.
18.Kabusi, K. 2014. The Assessment of medium- term application of treated wastewater on
soil physical and chemical properties (Case study: Bandargaz wastewater treatment plant).
J. Land Manage. 2: 2. 95-110. (In Persian)
19.Klute, A. 1986. Method of soil analysis. Part 1.Physical and mineralogical methods.
American Society of Agronomy Inc. Madison, Wisconsin USA. 1188p.
20.Nelson, D.W., and Somers, L.E. 1996. Total carbon, organic carbon and organic matter.
P 961-1010, In: D.L. Sparks, A.L. Page, P.A. Helmke, R.H. Loeppert, P.N. Soltanpour, M.A.
Tabatabai, C.T. Johnston and M.E. Sumner (Eds.), Methods of Soil Analysis. Part 3.
Chemical Methods. Madision, Wisconsin. USA.
21.Olsen, S.R., and Sommers, L.E. 1982. Phosphorus. P 403-430, In: A.L. Page, R.H. Miller
and D.R. Keeney (Eds.), Methods of Soil Analysis. Part 2. 2nd ed. Agronomy No. 9.
American Society of Agronomy, Madison, WI, USA.
22.Rodvang, J., and Simpkins, W.W. 2001. Agricultural contaminants in Quaternary aquitards.
a review of occurrence and fate in North America. Hydrogeol. J. 9: 44-59.
23.Rohani Shahraki, F., Mahdavi, R., and Rezaee, M. 2005. Effect of irrigation with wastewater
on certain soil physical and chemical properties. J. Water Wastewater. 16: 1. 23-29.
(In Persian)
24.Rowell, D.L. 1994. Soil Science: Methods and Applications. Longman Grop, Harlow, 350p.
25.Safari Sinegani, A.A., and Hajrasuliha, Sh. 2000. Evaluation of the quality of effluent of
north Isfahan sewage refinery for agriculture. J. Water Wastewater. 33: 20-26. (In Persian)
26.Safari Sinegani, A.A., and Hajrasuliha, Sh. 2001. Effects of irrigation with secondary
effluent of north Isfahan sewage refinery on some chemical properties of Borkhar region
soils. Iran. J. Agric. Sci. 32: 1. 79-88. (In Persian)
27.Sawyer, N.N., MC Carty, P.L., and Parkin, G.F. 2003. Chemistry for environmental
engineering and science. (5th ed.,). New York, McGraw-Hill, 752p.
28.Sims, J.T. 1996. Lime requirement. P 491-515, In: D.L. Sparks, A.L. Page, P.A. Helmke,
R.H. Loeppert, P.N. Soltanpour, M.A. Tabatabai, C.T. Johnston and M.E. Sumner (Eds.),
Methods of Soil Analysis. Part 3. Chemical Methods. Madision, Wisconsin. USA.
29.Tohidifar, M., Kaboli, M., Karami, M., and Sadough, M.B. 2009. Observations on breeding
birds of Meyghan wetland and adjacent areas, Markazi Province, West-Central Iran.
Podoces. 4: 2. 124-129.

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 606
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 477


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب