آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 626 |
| تعداد مقالات | 6,517 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,746,454 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,289 |
تعیین تابع تولید برتر آب-شوری-عملکرد ماده خشک در دوره رشد رویشی خرما | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 15، دوره 24، شماره 3، مرداد 1396، صفحه 251-266 اصل مقاله (623.42 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2017.12633.2735 | ||
| نویسنده | ||
| مجید علی حوری* | ||
| استادیار پژوهشکده خرما و میوه های گرمسیری-سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: برنامه‌ریزی دقیق به‌منظور استفاده بهینه از منابع آب در بخش کشاورزی با توجه به شرایط اقلیمی کشور از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. بر اساس نتایج تحقیقات انجام شده، خشکی و شوری دو عامل محدود کننده تولیدات کشاورزی در مناطق خشک و نیمه خشک است. از آنجا که تغییر هر یک موجب تعدیل و یا تشدید اثر دیگری بر گیاه می‌شود، بررسی تاثیر توام آنها بر گیاهانی مانند نخل خرما ضرورت دارد. در این پژوهش، اثرات توام تنش آبی و شوری آب آبیاری در مرحله رشد رویشی خرمای رقم برحی که یکی از مهمترین ارقام تجاری کشور است، مورد بررسی قرار گرفت. مواد و روش‌ها: این پژوهش به روش فاکتوریل در قالب طرح آماری کاملا تصادفی با دو عامل میزان آب آبیاری و شوری آب آبیاری در سه تکرار روی نهال‌های خرمای رقم برحی انجام شد. میزان آب آبیاری در سه سطح 100، 85 و 70 درصد نیاز آبی گیاه و شوری آب آبیاری در سه سطح 5/2، 8 و 12 دسی زیمنس بر متر بودند. میزان آب آبیاری با اندازه‌گیری رطوبت خاک محاسبه شد. توابع تولید آب - شوری - عملکرد ماده خشک به صورت معادلات خطی ساده، لگاریتمی، درجه دوم و متعالی تعیین شدند. پنج شاخص آماری ضریب تعیین تعدیل شده (R2adj)، کارایی مدل‌سازی (EF)، حداکثر خطا (ME)، ریشه میانگین مربعات خطای نرمال شده (nRMSE) و ضریب جرم باقی مانده (CRM) برای ارزیابی و مقایسه این معادلات استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که تیمارهای میزان آب آبیاری، شوری آب آبیاری و اثرات متقابل میزان آبیاری و شوری آب اثر معنی‌دار بر تمام صفات رویشی به‌جز مقدار نسبی آب اندام هوایی داشتند. با کاهش میزان آبیاری از 100 به 85 درصد نیاز آبی گیاه، میانگین ماده تر و خشک اندام هوایی به‌ترتیب فقط 0/5 و 6/5 درصد کاهش یافت که معنی‌دار نبود. میانگین ماده تر و خشک اندام هوایی هنگام آبیاری به میزان 70 درصد نیاز آبی گیاه، به‌ترتیب با 3/26 و 4/24 درصد کاهش معنی‌دار داشتند. در حالی که با افزایش شوری آب از 5/2 به 8 دسی زیمنس بر متر، میانگین ماده تر و خشک اندام هوایی به‌ترتیب با0/44 و 0/42 درصد کاهش معنی‌دار یافتند که این مقادیر در آب 12 دسی زیمنس بر متر به‌ترتیب به 1/54 و 0/52 درصد رسید. بیشترین مقادیر صفات رویشی گیاه در آبیاری با آب 5/2 دسی زیمنس بر متر به میزان 100 درصد نیاز آبی گیاه بود که اختلاف معنی‌دار با سایر تیمارها به جز آبیاری با آب 5/2 دسی زیمنس بر متر به میزان 85 درصد نیاز آبی داشت. نتیجه‌گیری: آبیاری نهال‌های خرمای رقم برحی هنگام مصرف آب با شوری 5/2 دسی زیمنس بر متر، می‌تواند بر اساس 85 درصد نیاز آبی گیاه انجام شود. مقایسه توابع تولید آب - شوری - عملکرد ماده خشک نشان داد که در دوره رشد رویشی خرمای رقم برحی، معادله درجه دوم دارای دقت بیشتری در برآورد عملکرد ماده خشک بود. تمام معادلات به جز معادله درجه دوم، میزان ماده خشک اندام هوایی را کمتر از میزان واقعی برآورد نمودند. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| آب شور؛ آبیاری؛ اندام هوایی؛ کم آبیاری؛ مدل سازی | ||
| مراجع | ||
|
1.Ahmadi, K., Gholizadeh, H., Ebadzadeh, H.R., Hoseainpour, R., Hatami, F., Rezaei, M.M., Arab, H., Kazemizadeh, R., Abdeshah, H., and Sefidi, H. 2016. Agricultural statistics. 3. Ministry of Agriculture Jihad Press, 147p. (In Persian) 2.Al-Khayri, J.M., and Al-Bahrany, A.M. 2004. Growth, water content and proline accumulation in drought-stressed callus of date palm. Biologia Plantarum. 48: 1. 105-108. 3.Al-Rokibah, A.A., Abdalla, M.Y., and Fakharani, Y.M. 1998. Effect of water salinity on Thielaviopsis paradoxa of growth of date palm seedling. J. King Saud Univ. 10: 1. 55-63. 4.Alihouri, M. 2014. Effect of irrigation interval and depth on vegetative growth of Berhee date suckers. Date Palm and Tropical Fruits Research Institute Press, 25p. (In Persian) 5.Alihouri, M., and Tishehzan, P. 2011. Irrigation subprogram: Date palm strategic program. Kerdegar Press, 43p. (In Persian) 6.Alihouri, M., and Torahi, A. 2011. Effect of irrigation interval and depth on stablishment and vegetative growth of date palm offshoots. The 3nd Conference on Irrigation and Drainage Networks Management. Shahid Chamran University of Ahvaz, Iran. 1-3 March 2011. (In Persian) 7.Alhammadi, M.S., and Edward, G.P. 2009. Effect of salinity on growth of twelve cultivars of the United Arab Emirates date palm. Communications in Soil Science and Plant Analysis. 40: 15-16. 2372-2388. 8.Alrasbi, S.A.R., Hussain, N., and Schmeisky, H. 2010. Evaluation of the growth of date palm seedling irrigated with saline water in the Sultanate of Oman. Proceeding of the Fourth International Date Palm Conference. Abu Dhabi. United Arab Emirates. 15-17 March 2010. 9.Barreveld, W.H. 1993. Date palm products. FAO Agricultural Services Bulletin No. 101, Rome, Italy, 234p. 10.Datta, K.K., Sharma, V.P., and Sharma, D.P. 1998. Estimation of a production functions for wheat under saline conditions. Agricultural Water Management. 36: 85-94. 11.FAO. 2014. Food and Agriculture Organization of the United Nations Statistics Division. http://faostat3.fao.org/download/Q/QC/E. 12.Ghafarinezhad, A. 2001. Determination of irrigation interval and depth of Mozafati date in drip method. Kerman Agricultural and Natural Resources Research Center Press, 23p. (In Persian) 13.Ghafarinezhad, A., Sarhadi, J., and Sabah, A. 2005. Comparison of drip and border irrigation methods in date palm plantations. In Proceeding of Frist International Conference on the Date Palm, Bandar Abbas, Iran. (In Persian) 14.Habibpour, K., and Safari, R. 2010. Comprehensive guide of SPSS in survey research. Motefakeran Press, 866p. (In Persian) 15.Hasegawa, P.M., Bressen, R.A., Zhu, J.K., and Bohnert, H.J. 2000. Plant cellular and molecular responses to high salinity. Annual Review of Plant Physiology. 51: 463-499. 16.He, C., Fukuhara, T., Sun, J., and Feng, W. 2009. Enhancement of soil moisture preservation by date palm mulch. Mem. Grad. Eng. Univ. Fukui. 57: 53-56. 17.Hussain, G., Makki, Y., Helweg, O., and Alvarado, W. 1986. The effects of palm leaf mulch to conserve soil moisture. Proceedings of the Second Symposium on the Date Palm. Saudi Arabia. March 3-6. 18.Hussein, F., Khalifa, A.S., and Abdalla, K.M. 1993. Effect of different salt concentration on growth and salt uptake of dry date palm. Proceeding of Third Symposium on the Date palm, King Faisal University. Saudi Arabia. Pp: 299-304. 19.Kafi, M., Salehi, M., and Eshghizadeh, H.R. 2010. Biosaline agriculture: Plant, water and soil management approaches. Ferdowsi University of Mashhad Press, 384p. (In Persian) 20.Kalra, N., Chakraborty, D., Ramesh Kumar, P., Jolly, M., and Sharma, P.K. 2007. An approach to bridging yield gaps, combining response to water and other resource inputs for wheat in northern India, using research trials and farmers’ fields data. Agricultural Water Management. 93: 1. 54-64. 21.Kiani, A.R., and Abbasi, F. 2009. Assessment of the water-salinity crop production function of wheat using experimental data of the Golestan province, Iran. Irrigation and Drainage. 58: 445-455. 22.Kiani, A.R., Mirlatifi, M., Homaee, M., and Gheraghi. A.M. 2006. Determination of the best water–salinity function for wheat production on north of Gorgan. J. Agric. Engin. Res. 6: 25. 1-14. (In Persian) 23.Kurap, S.S., Hedar, Y.S., Al-Dhaheri, M.A., El-Heawiety, A.Y., Aly, M.A.M., and Alhadrami, G. 2009. Morpho-physiological evaluation and RAPD markers -assisted characterization of date palm (Phoenix dactylifera L.) varieties for salinity tolerance. Food, Agriculture and Environment. 7: 3-4. 503-507. 24.Li, J., Inanaga, S., Li, Z., and Eneji, E. 2005. Optimizing irrigation scheduling for winter wheat in the North China Plain. Agricultural Water Management. 76: 8-23. 25.Merkley, G.P., and Allen, R.G. 2004. Sprinkle and trickle irrigation lectures. Biological and Irrigation Engineering Department. Utah State University Logan, Utah, 285p. 26.Mohammadi, M., Liaghat, A., and Molavi, H. 2010. Optimization of water use and determination of tomato sensitivity coefficients under combined salinity and drought stress in Karaj. J. Water Soil. 24: 3. 582-593. (In Persian) 27.Najafi Mood, M.H., Alizadeh, A., Davari, K., Kafi, M., and Shahidi, A. 2012. Determination of water–salinity production function for two cotton cultivars. J. Water Soil. 26: 2. 672-679. (In Persian) 28.Qadir, M., Tubeileh, A., Akhtar, J., Larbi, A., Minhas, P.S., and Khan, M.A. 2008. Productivity enhancement of salt-affected environments through crop diversification. Land Degradation and Development. 19: 429-453. 29.Qureshi, R.H., Nawaz, S., and Mahmood, T. 1993. Performance of selected tree species under saline-sodic field conditions in Pakistan. Towards the rational use of high salinity tolerance plants. 2: 259-269. 30.Rhoades, J.D., Kandiah, A., and Mashali, A.M. 1992. The use of saline waters for crop production. FAO Irrigation and Drainage Paper 48. Rome, Food and Agriculture Organization of the United Nations, 133p. 31.Salehi, M., Kafi, M., and Kiani, A.R. 2011. Effect of salinity and water deficit stresses on biomass production of Kochia (Kochia scoparia) and trend of soil salinity. Seed Plant Prod. J. 27: 4. 417-433. (In Persian) 32.Sepaskhah, A.R., and Akbari, D. 2005. Deficit Irrigation Planning under Variable Seasonal Rainfall. Biosystems Engineering. 92: 1. 97-106. 33.Sepaskhah, A.R., Bazrafshan-Jahromi, A.R., and Shirmohammadi-Aliakbarkhani, Z. 2006. Development and Evaluation of a Model for Yield Production of Wheat, Maize and Sugarbeet under Water and Salt Stresses. Biosystems Engineering. 93: 2. 139-152. 34.Sepaskhah, A.R., Tavakoli, A., and Mousavi, F. 2007. Principles and application of deficit irrigation. Iranian National Committee on Irrigation and Drainage Press, 190p. (In Persian) 35.Shirmohammadi Aliakbarkhani, Z., Ansari, H., Alizadeh, A., and Kafi, M. 2014. Assessment of water-salinity production functions of forage maize in Khorasan Razavi province. Iran. J. Irrig. Drain. 4: 7. 535-543. (In Persian) 36.Sperling, O., Lazarovitch, N., Schwartz, A., and Shapira, O. 2014. Effects of high salinity irrigation on growth, gas-exchange and photoprotection in date palms (Phoenix dactylifera L., cv. Medjool). Environmental and Experimental Botany. 99: 100-109. 37.Terasaki, H., Fukuhara, T., Ito, M., and He, Ch. 2009. Effects of gravel and date-palm mulch on heat moisture and salt movement in a desert soil. Advances in Water Resources and Hydraulic Engineering. 1: 320-325. 38.Tishehzan, P., Naseri, A., Hassanoghli, A., and Meskarbashi, M. 2011. Effects of shallow saline water table management on the root zone salt balance and date palm growth in South-West Iran. Res. on Crops. 12: 3. 839-847. 39.Tripler, E., Ben-Gal, A., and Shani, U. 2007. Consequence of salinity and excess boron on growth evapotranspiration and ion uptake in date palm (Phoenix dactylifera L., cv. Medjool). Plant Soil. 297: 147-155. 40.Vallizadeh, M., Tishehzan, P., and Boroomandnasab, S. 2012. Investigation of saline water irrigation on date palm seedlings growth (Cv. Berhi and Dairi). In Proceeding of First National Congress on Date Palm and Food Security, Ahvaz, Iran. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 771 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 456 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب