
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,646,027 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,246,108 |
ارزیابی وضعیت فرسایش خاک در حوزه آبخیز چهلچای، استان گلستان با استفاده از تصاویر ماهوارهای SPOT5 | ||
پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
مقاله 6، دوره 24، شماره 2، شهریور 1396، صفحه 73-86 اصل مقاله (717.31 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2017.1446.1 | ||
نویسندگان | ||
سیدهاشم موسوی نژاد* 1؛ هاشم حبشی2؛ فرشاد کیانی3؛ شعبان شتایی جویباری4؛ امید عبدی5 | ||
1اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان- دبیر کمیته فنی | ||
2دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان-دانشکده علوم جنگل | ||
3دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان-دانشکده علوم آب و خاک | ||
4دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان- دانشکده علوم جنگل | ||
5اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان گلستان-اداره فنی و مهندسی | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: فرسایش خاک فرایندی طبیعی است که بطور مداوم بر روی سطح زمین رخ داده و یکی از مهمترین مشکلات زیست -محیطی در دنیا است. روش های متعددی جهت برآورد فرسایش ارائه شده است که شامل روابط ساده تا مدلهای پیچیده میباشند. مدل جهانی RUSLE رابطه ای تجربی است و دارای پایه فیزیکی قویتری نسبت به سایر روشهای تجربی میباشد. این رابطه که اصلاح شده رابطه USLE میباشد، شامل اشکال مختلف فرسایش و برخی پارامترها نظیر پوشش و بارندگی است، که در مقیاس روزانه و ماهانه در فرسایش مؤثرند. تحقیق اخیر با هدف یافتن ارتباطی بین تصاویر ماهواره ای و میزان فرسایش خاک (برآورد شده توسط معادله RUSLE)، در حوزه آبخیز چهل چای شهرستان مینودشت انجام گرفته است. مواد و روشها: بدین منظور پس از تعیین میزان فـرسـایش در محل نمونهها و یافتن رابطه بین تراکم پوشش و میزان فرسایش با استفاده از نرم افزار SPSS، نقشه تراکم پوشش گیاهی برای کل حوزه با استفاده از شاخص گیاهی(NDVI)، از روی تصاویر ماهواره ای SPOT5 تهیه گردید. سپس میزان فرسایش از طریق نقشه شاخص پوشش گیاهی NDVI در محیط GIS برآورد شد. یافتهها: فرسایش برآورد شده در حوزه بر حسب تن در هکتار در سال، در 5 طبقه خیلی کم، کم، متوسط، بالا و شدید قرار گرفتند. نتایج عموما یک شرایط مخاطره آمیز فرسایش متوسط تا شدید را در طبقه پوشش گیاهی کمتر از 5%، به میزان متوسط 11/14 تا حداکثر 683/34 تن در هکتار در سال، به نمایش گذاشت. عموماَ 33/28% سطح منطقه را اراضی کشاورزی در بر میگیرد که 99/64% وزنی کل فرسایش را به خود اختصاص داده که نیاز به مدیریت دارد. یافتهها: فرسایش برآورد شده در حوزه بر حسب تن در هکتار در سال، در 5 طبقه خیلی کم، کم، متوسط، بالا و شدید قرار گرفتند. نتایج عموما یک شرایط مخاطره آمیز فرسایش متوسط تا شدید را در طبقه پوشش گیاهی کمتر از 5%، به میزان متوسط 11/14 تا حداکثر 683/34 تن در هکتار در سال، به نمایش گذاشت. عموماَ 33/28% سطح منطقه را اراضی کشاورزی در بر میگیرد که 99/64% وزنی کل فرسایش را به خود اختصاص داده که نیاز به مدیریت دارد. یافتهها: فرسایش برآورد شده در حوزه بر حسب تن در هکتار در سال، در 5 طبقه خیلی کم، کم، متوسط، بالا و شدید قرار گرفتند. نتایج عموما یک شرایط مخاطره آمیز فرسایش متوسط تا شدید را در طبقه پوشش گیاهی کمتر از 5%، به میزان متوسط 11/14 تا حداکثر 683/34 تن در هکتار در سال، به نمایش گذاشت. عموماَ 33/28% سطح منطقه را اراضی کشاورزی در بر میگیرد که 99/64% وزنی کل فرسایش را به خود اختصاص داده که نیاز به مدیریت دارد. نتیجهگیری: بر اساس نتایج حاصله مناطق دارای پوشش جنگلی انبوه و نیمه انبوه دارای میانگین فرسایش خیلی کم در حدود 66/0 تا 91/1 تن در هکتار بر سال بوده که نشان دهنده تأثیر زیاد پوشش جنگلی بر حفاظت خاک دارد. | ||
کلیدواژهها | ||
پوشش جنگلی؛ فرسایش خاک؛ حوزه آبخیز چهل چای و تصاویر ماهوارهای SPOT5 | ||
مراجع | ||
1. Gomez, J.A., Sobrinho, T.A., Giraldez, J.V., and Fereres, E. 2009. Soil management effects on runoff, erosion and soil properties in an olive grove of Southern Spain. Soil and Tillage Research. 102: 5-13. 2. Kefi, M., and Yoshino, K. 2010. Evaluation of the economic effects of soil erosion risk on agricultural productivity using remote sensing: case of watershed in Tunisia. International Archives of the Photogrammetry, Remote Sensing and Spatial Information Science, 38 (Part 8). 3. Kokh-Sherstha, 2001. Soil erosion modelling using Remote Sensing and GIS, A case study Jhikhu khula watershed. Nepal. M. Tech. Andhra University, 78p. 4. Lal, R. 2001. Soil degradation by erosion. Land Degrad. Dev. 12: 519-539. 5. Karimi Sangchini, E., Ownegh M., and Sadoddin A. 2001. Assessment of landslide hazard, risk in Chehel - Chay Watershed, Golestan Province, Iran. Watershed Management Research (Pajouhesh and Sazandegi), 98: 74-84. (In Persian) 6. Marques, M.J., Bienes, R., Jimenez, L., and Perez-Rodriguez, R. 2007. Effect of vegetal cover on runoff and soil erosion under light intensity events. Rainfall simulation over USLE plots. Sci Total Environ, 378(1-2): 161–5. 7. Marques, M.J., Bienes, R., Jimenez, L., and Perez-Rodriguez, R. 2007. Effect of vegetal cover on runoff and soil erosion under light intensity events. Rainfall simulation over USLE plots. Sci Total Environ, 378(1-2): 161–5. 8. McCool, D.K., Brown, L.C., and Foster, G.R. 1987. Revised slope steepness factor for the Universal Soil Loss Equation. Trans. ASAE 30: 1387–1396. 9. Neergaard, A., Magid, J., and Mertz, O. 2008. Soil erosion from shifting cultivation and other smallholder land use in Sarawak, Malaysia. Agriculture, Ecosystems and Environment. 125: 182-190. 10. Ouyang, W., Hao, F., Skidmore, A.K., and Toxopeus, A.G. 2010. Soil erosion and sediment yield and their relationships with vegetation cover in upper stream of the Yellow River. Total Environment. 409: 396-403. 11. Rahman, R., Shi, Z.H., and Chongfa, C. 2009. Soil erosion hazard evaluation—An integrated use of remote sensing, GIS and statistical approaches with biophysical parameters towards management strategies, Ecological Modelling. 220: 1724-1734. 12. Refahi, H. 2009. Water erosion and conservation, Tehran university press, 688p. (In Persian) 13. Renard, K.G., and Freimund, J.R. 1994. Using monthly precipitation data to estimate the Rfactor in the revised USLE. J. Hydrology, 174: 287-306. 14. Renard, K.G., Foster, G.R., Weesies, G.A., McCool, D.K., and Yoder, D.C. 1997. Predicting soil erosion by water: A guide to conservation planning with the revised universal soil loss equation (RUSLE). Agriculture Handbook No. 703, USDA, Washington, DC, USA. 404p. 15. Tropeano, D. 1983. Soil-erosion on vineyards in the tertiary piedmont’s basin (Northwestern Italy) studies on experimental areas. Catena (Suppl. 4), 115–127. 16. Whishmeier, W.H., and Smith, D.D. 1978. Predicting rainfall erosion losses- a guide to soil conservation planning. U.S Department of Agriculture, Agriculture handbook NO.537. 17. Williams, J.R., and Renard, K.G. 1983. A new method for assessing erosion’s effects on soil productivity. J. SoilWater Conserv. 38: 381–383. 18. Yuan, L.B., Keli, Z., and Yun, X. 2002. An empirical soil loss equation. In: Proceedings of the 12th International Soil Conservation Organization Conference, Beijing, China, 26–31 May, 2002. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,007 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 731 |