
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,649,928 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,255,940 |
بررسی لاین های برنج متحمل به تنش گرمای ایری با استفاده از روش های آماری چندمتغیره | ||
مجله تولید گیاهان زراعی | ||
مقاله 3، دوره 9، شماره 2، مرداد 1395، صفحه 35-55 اصل مقاله (558.13 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2016.3115 | ||
نویسندگان | ||
مریم رضازاده* 1؛ زهرا خدا رحم پور2؛ عبدالعلی گیلانی3 | ||
1دانشجو کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واخد علوم و تخقیقات خوزستان | ||
2استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر، شوشتر، ایران | ||
3عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی خوزستان | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: مطالعه عملکرد دانه و اجزای عملکرد و همچنین صفات مرفولوژیکی میتوانند به شناخت راهکارهایی برای انتخاب ارقام متحمل و افزایش عملکرد در شرایط متنوع محیطی از جمله شرایط تنش گرمایی کمک کنند. به همین منظور، این آزمایش به منظور بررسی عملکرد دانه و اجزای عملکرد، 42 لاین ارسالی متحمل به گرما از موسسه تحقیقات بینالمللی برنج (ایری) انجام شد. مواد و روشها: آزمایش در سال زراعی 93-1392 در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار به همراه یک رقم شاهد (هویزه) در مزرعه مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان اجرا گردید. در این تحقیق هشت صفت شامل: درجه رسیدگی، دوره رشد، تعداد پنجه در مترمربع، تعداد دانه در خوشه، تعداد دانه پوک در خوشه، وزن هزار دانه، درصد باروری و عملکرد دانه بر اساس سیستم استاندارد ارزیابی مؤسسه تحقیقات بینالمللی برنج اندازهگیری شد. صفت درجه رسیدگی از حاصلضرب دو صفت درصد باروری و وزن هزار دانه در هر واحد آزمایشی ارزیابی شدند. یافتهها: تجزیه واریانس ساده صفات نشان داد اثر رقم برای کلیه صفات به جز تعداد پنجه در متر مربع معنیدار بود که حاکی از وجود تنوع بین لاینها و رقم مورد مطالعه بود. تعداد پنجه در متر مربع و تعداد دانه در خوشه در برابر عملکرد دانه وارد معادله رگرسیونی شدند که این صفات دارای همبستگی مثبت و معنیداری با عملکرد دانه بودند. تجزیه علیت نشان داد که صفت تعداد دانه در خوشه با ضریب همبستگی 337/0 بصورت مستقیم بیشتر از صفت تعداد پنجه در واحد که ضریب همبستگی 186/0 را به خود اختصاص داد، بر عملکرد مؤثر است. در تجزیه به مؤلفههای اصلی دو مؤلفهی اول 74 درصد از کل تنوع دادهها را توجیه نمودند. با توجه به حضور صفات مطلوب درصد باروری، عملکرد دانه و درجه رسیدگی در مؤلفهی اول و داشتن ضرایب عاملی مثبت برای این صفات باید در جهت افزایش مؤلفه اول تلاش کرد، همچنین با حضور صفت مطلوب وزن هزار دانه با ضریب عاملی منفی در مؤلفه دوم، جهت افزایش این صفت باید در راستای کاهش مؤلفهی دوم تلاش کرد. تجزیه خوشهای، رقم و لاینهای مورد بررسی را در سه گروه قرار داد، کلاستر اول شامل لاینهای 1، 34، 54، 35، 39، 21، 33، 40، 25، 28، 9، 10، 15، 29، 32، 31، 30، 36 و 44 و کلاستر دوم لاینهای 3، 24، 4، 19، 5، 7، 6، 55، 14، 23، 16، 17، 18، و 20 و در کلاستر سوم لاینهای 8، 50، 52، 43، 41، 45، 11، 13، 12 و 26 قرار گرفتند. در کلاستر اول لاینهای مطلوبی مانند 40، 35، 34 و 25 و در کلاستر سوم لاینهای نامطلوبی مانند 12، 11، 13، 26، 41 و 45 قرار گرفتند. نتیجهگیری: اثر رقم برای کلیه صفات به جز تعداد پنجه در متر مربع معنیدار بود که حاکی از وجود تنوع بین لاینها و رقم مورد مطالعه بود. بر اساس نمودار بایپلات، خوشه اول به عنوان بهترین خوشه و خوشه سوم به عنوان نامطلوبترین بود. تابع تشخیص صحت گروهبندی را 95 درصد نشان داد. | ||
کلیدواژهها | ||
برنج؛ تجزیه علیت؛ تجزیه به مؤلفه های اصلی؛ تجزیه خوشه ای؛ تابع تشخیص | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,223 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 944 |