
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,653,149 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,257,963 |
ارزیابی آسیب پذیری سفره ساحلی با استفاده از روش GALDIT و واسنجی آن با روش AHP | ||
مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک | ||
مقاله 10، دوره 23، شماره 2، خرداد 1395، صفحه 163-177 اصل مقاله (930.45 K) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2016.3061 | ||
نویسندگان | ||
حمید کاردان مقدم* 1؛ سامان جوادی2 | ||
1دانشجوی دکتری منابع آب دانشگاه تهران | ||
2دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: آبهای زیرزمینی یکی از منابع اصلی تامین آب شرب، کشاورزی و ... می باشد، لذا توجه به امر مدیریت در سفره های آب زیرزمینی بسیار حائز اهمیت می باشد. تغییرات کیفیت منآبع آب زیرزمینی بخصوص در مناطق خشک با توجه به روند برداشت زیاد آب و کاهش تغذیه سبب ایجاد مشکلات زیست محیطی در آبخوان های کشور شده است. با توجه به روند برداشت بی رویه آب از منابع آب زیرزمینی به ویژه در مناطق ساحلی تعادل بین جبهه های آب شور و شیرین در اینگونه سفرهها بهم خورده است. مهمترین پارامترهای موثر جهت بررسی اثر تهاجم جبهه های آب شور دریا به ساحل عبارتند از نوع آبخوان اعم از آبخوان آزاد، آبخوان تحت فشار، نشتی و سایر، هدایت هیدرولیکی آبخوان، عمق سطح آب زیرزمینی بالاتر از سطح دریا، فاصله از نوار شور ساحلی،اثر پارامترهای کیفی آب شور دریا بر نوار ساحلی و ضخامت آبخوان که کلیه این پارامترها در یک شاخص آسیب پذیری به نام GALDIT ارائه و برای آسیب پذیری آبخوان های ساحلی مورد استفاده قرار می گیرد. از این رو ارایه راهکارهای زیست محیطی جهت بهره برداری بهینه و صحیح از سفرههای ساحلی جهت عدم ورود آب شور از سمت دریا ضروری جلوه مینماید. مواد و روشها: در این تحقیق آسیب پذیری آبخوان ساحلی آستانه-کوچصفهان که یکی از آبخوان های حوزه سفیدرود و ساحلی دریای خزر می باشد با استفاده از شاخص GALDIT مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفت. شاخصGALDIT یک مدل جدید و توسعه یافته برای بررسی و تعیین اثرات نفوذ آب شور به آبخوان ساحلی در اثر برداشتهای بیرویه می باشد. به عبارت دیگر با کاربرد شاخص مذکور در این منطقه اثرات منفی آب شور و برداشت بی رویه آب زیرزمینی بر روی آبخوان ساحلی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: بررسی اولیه نتایج این شاخص حاکی از این موضوع بود که نوار ساحلی اثر منفی روی وضعیت آسیب پذیری منطقه داشته است. به منظور بررسی و واسنجی مدل آسیب پذیری از همبستگی بین این شاخص با غلظت TDS، نیترات، کلراید و سدیم استفاده و بعد از تجزیه و تحلیل های آماری، پارامتر TDS جهت واسنجی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی با استفاده از نرم افزار Expert choice انتخاب شد. انتخاب پارامتر TDS با توجه به شوری و املاح موجود در آب دریا که اثر مستقیمی روی ساحل می گذارد می تواند اثربخشی این شاخص آسیب پذیری را بیشتر کند. با استفاده از وزن های مولفه های مختلف خروجی مدل استخراج و وزنهای بهینه برای منطقه برآورد گردید. نتیجه گیری: مدل نهایی نشان داد که در نوار نزدیک به ساحل میزان آسیب پذیری آب زیرزمینی به آلودگی بیشتر از سایر مناطق در آبخوان است. نتایج تحلیل سلسله مراتبی نشان میدهد پارامتر فاصله از دریا معیار حساس و با اهمیتی در شاخص GALDIT بوده و پس از واسنجی مدل مشخص گردید 30 درصد آبخوان در معرض جبهههای شور نفوذ آب دریا قرار گرفته است. | ||
کلیدواژهها | ||
آسیب پذیری؛ GALDIT؛ آبخوان آستانه کوچصفهان؛ TDS؛ تحلیل سلسله مراتبی | ||
مراجع | ||
1.Antonakos, A.K., and Lambrakis, N.J. 2007. Development and testing of three hybrid methods for the assessment of aquifer vulnerability to nitrates, based on the drastic model, an example from NE Korinthia, Greece. J. Hydrol. 333: 2-4. 288-304.
2.Bear, J., and Verruijt, A. 1987 Modeling groundwater flow and pollution. Reidel Publications, Boston.
3.Chachadi, A.G., and Lobo Ferreira, J.P. 2001. Seawater intrusion vulnerability mapping of aquifers using the GALDIT method. Coastin. 4: 7-9.
4.Chachadi, A.G. 2005. Seawater intrusion mapping using modified GALDIT indicator model-case study in Goa. Jalvigyan Sameek. 20: 29-45. 5.Ghyben, W.B. 1988. Nota in verband met de voorgenomen putboring nabij Amsterdam. Ins. Ing. Tijdschr. 21: 8-22. 6.Herzberg, A. 1901. Die Wasserversorgung einiger Nordseeba¨der. J. Gasbeleucht Wasserversorg. 44: 815-819.
7.Iuliana Gabriela Breabăn, Mădălina Paiu. 2012. Application of drastic model and GIS for evaluation of aquifer vulnerability: study case Barlad city area. Water resources and wetlands.
8.Javadi, S., Kavehkar, N., Mousavizadeh, M.H., and Mohammadi, K. 2011. Modification of DRASTIC model to map groundwater vulnerability to pollution using nitrate measurements in agricultural areas. J. Agric. Sci. Tech. 13: 239-249.
9.Kura, N.U., Ramli, M.F., Ibrahim, S., Azmin Sulaiman, W., Zaharin Aris, A., Idris Tanko, A., and Zaudi, M.A. 2014. Assessment of groundwater vulnerability to anthropogenic pollution and seawater intrusion in a small tropical island using index-based methods; Environ. Sci Pollut Res.
10.Najib, S., Grozavu, A., Mehdi, K., Breaban, I.G., Guessir, H., and Boutayeb, K. 2012. Application of the method galdit for the cartography of groundwaters vulnerability: aquifer of Chaouia coast (Morocco). Sci Ann Alexandru Ioan Cuza Univ Iasi Geogr Ser. 58: 2. 77-88. 11.Rahman, A. 2008. A GIS based DRASTIC model for assessing groundwater vulnerability in shallow aquifer in Aligarh, India. Applied Geography. 28: 1. 32-53.
12.Recinos, N., Kallioras, A., Pliakas, F., and Schuth, C. 2014. Application of GALDIT index to assess the intrinsic vulnerability to seawater intrusion of coastal granular aquifers. Environ. Earth Sci. 59: 72. 1866-6299.
13.Todd, D.K. 1980. Groundwater Hydrology, 2nd edition, John Wiley, New York, 535p. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,397 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,347 |