
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 623 |
تعداد مقالات | 6,502 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,645,985 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,246,021 |
اثر مقادیر ورمیکمپوست بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و کیفی ارقام همیشهبهار (Calendula officinalis L.) در شرایط تنش خشکی | ||
مجله تولید گیاهان زراعی | ||
مقاله 9، دوره 8، شماره 2، تیر 1394، صفحه 171-194 اصل مقاله (2.27 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
فروهید بهشتی1؛ الهام عزیزی* 2؛ حشمت سپهری مقدم2 | ||
1دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور | ||
2عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف از آنجا که گیاهان دارویی در عرصه های طبیعی در محدودههای جغرافیایی گستردهای پراکنده بوده و جمعآوری و دسترسی به آنها از نظر اقتصادی مقرون به صرفه نیست و از طرف دیگر استفاده از رویشگاههای طبیعی، جوابگوی نیاز صنایع داروسازی نخواهد بود، بنابراین، باید نسبت به کشت این گیاهان در سطوح زراعی اقدام نمود. در این راستا، انتخاب تودهها و اصلاح ارقام مناسب، آبیاری بهینه و تغذیه و مدیریت آن، نقش مهمی را در افزایش کمیت و کیفیت گیاهان دارویی و کاهش اثرات منفی ناشی از تنشهای مختلف محیطی بر گیاهان خواهد داشت. بر این اساس پژوهش حاضر با هدف مطالعه اثر تنش خشکی بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و کیفی ارقام مختلف گیاه دارویی همیشهبهار در شرایط اعمال و عدم اعمال ورمیکمپوست انجام شد. مواد و روشها بهمنظور بررسی اثر مقادیر ورمیکمپوست بر برخی خصوصیات فیزیولوژیکی و کیفی ارقام مختلف همیشه بهار (Calendula officinalis L.) تحت سطوح تنش خشکی، آزمایشی به صورت گلدانی در شرایط طبیعی، در قالب اسپلیت فاکتوریل بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با چهار تکرار در دانشگاه پیام نور تربت حیدریه در سال 1392 به اجرا درآمد. تیمارهای مورد بررسی شامل دو عامل ورمیکمپوست در دو سطح 0 (عدم کاربرد ورمی کمپوست) و 50 درصد حجمی (نیمی از حجم هر گلدان خاک و نیمی ورمی کمپوست) و تنش خشکی در سه سطح آبیاری در محدوده ظرفیت زراعی (شاهد)، رطوبت 50 و 25 درصد ظرفیت زراعی به عنوان عوامل اصلی و هفت رقم همیشه بهار (چهار رقم ایرانی پرپر و کمپر اصفهانی، پرپر و کم پر تهرانی و سه رقم هلندی Faron، Golden yellow و Dandy) به عنوان عامل فرعی بودند. برای اعمال تنش خشکی، پس از تعیین حد ظرفیت زراعی خاک، آب از دست رفته در هر روز به روش وزنی تامین شد. صفات مورد ارزیابی شامل وزن خشک گل، برگ، ساقه و ریشه، وزن خشک کل گیاه، درصد اسانس و عصاره گلهای گیاه بود. یافتهها نتایج نشان داد که با اعمال ورمیکمپوست، کلیه صفات فیزیولوژیکی و درصد اسانس همیشهبهار افزایش یافت. با افزایش تنش خشکی تا سطح 25 درصد ظرفیت زراعی، میزان کاهش وزن خشک اندامهای ساقه، ریشه، برگ و گل به ترتیب معادل 5/36، 8/43، 9/37 و 2/45 درصد در مقایسه با آبیاری در حد ظرفیت زراعی بود. با افزایش تنش خشکی تا آبیاری در 25 درصد ظرفیت زراعی، درصد اسانس نیز به مقدار 1/39 درصد کاهش یافت. ارقام مختلف از نظر اختصاص ماده خشک به اندامهای مختلف، نسبت وزن خشک ریشه به اندامهای هوایی و شاخص برداشت، متفاوت بودند. بیشترین وزن خشک گل در رقم Golden yellow بدست آمد که اختلاف آماری معنیداری با ارقام پرپر اصفهانی و تهرانی نداشت. ارقام کمپر و پرپر اصفهانی، پرپر تهرانی و Golden yellow دارای بیشترین درصد اسانس بودند. اثر متقابل ورمیکمپوست، تنش خشکی و رقم بر وزن خشک کل بوته، وزن خشک ساقه، وزن خشک گل و نسبت وزن خشک ریشه به اندامهای هوایی از نظر آماری معنی دار بود. به طوریکه رقم Foren در شرایط عدم تنش خشکی و اعمال کود، بیشترین مقدار وزن خشک کل بوته و وزن خشک برگ، ساقه، ریشه و گل را به خود اختصاص داد. نتیجهگیری بهطور کلی نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که واکنش ارقام مختلف به سطوح تنش خشکی و شرایط تغذیهای متفاوت بود، ولی شرایط تغذیهای بهینه توانست در بهبود رشد و عملکرد ارقام مختلف همیشه بهار موثر باشد و اثرات تنش خشکی را نیز تعدیل کند. | ||
کلیدواژهها | ||
اسانس؛ وزن خشک؛ شاخص برداشت؛ نسبت وزن خشک ریشه به اندام های هوایی | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,403 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,379 |