| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شمارهها | 658 |
| تعداد مقالات | 6,879 |
| تعداد مشاهده مقاله | 10,013,356 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,310,924 |
کدورت زدایی شیره میوه جات با استفاده از جاذب های زیستی پوست مرکبات: غربالگری جاذب های زیستی و بهینهسازی شرایط عملیاتی | ||
| نشریه فرآوری و نگهداری مواد غذایی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 29 آذر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/fppj.2025.23968.1898 | ||
| نویسندگان | ||
| روجیار اکبری سنه* 1؛ حامد امیریان2؛ امید احمدی3؛ آرمان سلطانی2؛ اوین زندی2 | ||
| 1گروه مهندسی شیمی-دانشکده مهندسی-دانشگاه کردستان- سنندج- ایران | ||
| 2گروه مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی، دانشگاه کردستان، ایران | ||
| 3گروه مهندسی شیمی، دانشکده مهندسی، دانشگاه کردستان، ایران، | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: شیره انگور و انجیر بهعنوان منابع غنی از قندهای طبیعی، پلیفنولها و مواد معدنی، دارای خواص آنتیاکسیدانی، ضدالتهابی و خونساز هستند. این ترکیبات طبیعی با تأثیر بر بهبود کمخونی، تقویت سیستم ایمنی و افزایش انرژی، در صنایع غذایی و دارویی کاربردهای بالقوهای دارند. با این حال، وجود کدورت در شیرههای میوهجات یکی از چالشهای اساسی در پذیرش مصرفکننده و فرآوری صنعتی محسوب میشود. پژوهش حاضر به بررسی عملکرد جاذبهای زیستی حاصل از پوست مرکبات (پرتقال، لیمو و نارنگی) در حذف کدورت از این شیرهها با استفاده از روش جذب سطحی اختصاص دارد. مواد و روشها: بدین منظور، پوست مرکبات پس از جداسازی از بخش خوراکی، خشک شده، آسیاب و در ادامه الک گردید. جهت ارزیابی ویژگیهای ساختاری و شیمیایی جاذبها، آزمونهای FESEM، EDX، FTIR و BET انجام گرفت. یافتهها: نتایج حاصل از ارزیابی تصاویر FESEM نشان دادند که پوست لیمو دارای ساختاری متراکم و تجمع ذرات است، در حالی که پوست نارنگی و بهویژه پرتقال دارای ساختار متخلخل و یکنواخت هستند. آنالیز BET سطح ویژه بالاتری برای پوست پرتقال (m²/g ۱۰) نسبت به سایر جاذبها ثبت کرد. از سوی دیگر، بررسی نتایج حاصل از طیفسنجی FTIR نشان داد که گروههای عاملی فعال نظیر هیدروکسیل، کربونیل و فنولی در پوست پرتقال در مقایسه با جاذبهای زیستی پوست نارنگی و لیمو از شدت بیشتری برخوردارند. با استفاده از جاذب پوست پرتقال، تحت شرایط عملیاتی یکسان، 5/65% از شیره انجیر و 8/36% از شیره انگور کدورتزدایی شد. این اختلاف عملکرد به تفاوت در ماهیت و ترکیب کدورتزای موجود در هر شیره نسبت داده میشود. در ادامه، تأثیر متغیرهای عملیاتی از جمله زمان تماس، مقدار جاذب، غلظت ژلاتین و pH محلول بر بازده کدورتزدایی شیره انجیر با بکارگیری پوست پرتقال به عنوان جاذب زیستی، با استفاده از روش یک فاکتور در یک زمان مورد بررسی قرار گرفت. در شرایط عملیاتی بهینه (زمان تماس ۶۰ دقیقه، مقدار جاذب g 2/0، مقدار ژلاتین g 009/0 و pH اسیدی)، بیشترین میزان حذف کدورت برای شیره انجیر (4/70 %) ثبت گردید. استفاده از ژلاتین طبیعی بهعنوان کمکمنعقدکننده موجب افزایش تعامل بین ذرات کدورتزا و جاذب گردید؛ با اینحال، افزایش بیشازحد آن باعث بروز کدورت معکوس شد. نتیجهگیری: این نتایج کاربردی میتوانند در طراحی راهکارهای عملیاتی موثر جهت ارتقاء کیفیت ظاهری و پذیرش مصرفکننده در فرآوری شیرههای گیاهی مورد توجه قرار گیرند. در مجموع، یافتهها نشان دادند که جاذب زیستی پوست پرتقال میتواند بهعنوان گزینهای مؤثر، کمهزینه و زیستسازگار برای شفافسازی شیرههای گیاهی مورد استفاده قرار گیرد و زمینهساز توسعه روشهای صنعتی پایدار در فرآوری محصولات غذایی باشد. این عملکرد بهبودیافته توسط بیوجاذب پوست پرتقال میتواند به سبب مورفولوژی یکنواختتر و متخلخلتر، توزیع مناسب سایتهای فعال، مساحت سطح بالاتر و حضور بیشتر گروههای عاملی فعال در این نمونه نسبت به دو نمونه پوست لیمو و نارنگی باشد. | ||
| کلیدواژهها | ||
| کدورتزدایی؛ پوست مرکبات؛ شیره انگور؛ شیره انجیر؛ بهینه سازی | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 0 |
||