آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 654 |
| تعداد مقالات | 6,812 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,684,007 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,110,050 |
تاثیر محلول‌پاشی برگی نفتالین‌استیک‌اسید بر گلدهی، تولید میوه و کارایی مصرف آب خیار (Cucumis sativus L.) تحت تنش کم‌آبیاری | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 12 آبان 1404 | ||
| نوع مقاله: پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.24142.3298 | ||
| نویسندگان | ||
| سکینه آرزم1؛ طاهر برزگر* 2؛ جعفر نیکبخت3؛ آرزو خانی4؛ فاطمه نکونام5 | ||
| 1گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران. | ||
| 2گروه علوم باغبانی- دانشکده کشاورزی-دانشگاه زنجان | ||
| 3گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| 4گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| 5گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: آبیاری یکی از عوامل محدودکننده مهم عملکرد محصولات کشاورزی است، زیرا با بسیاری از عوامل محیطی گیاه مرتبط بوده و بر رشد و توسعه آن تأثیر می‌گذارد. خیار (Cucumis sativus L.) برای دستیابی به عملکرد مطلوب به رطوبت بالای خاک نیاز دارد و در شرایط نامساعد اقلیمی، مشکلاتی مانند کاهش گل‌های ماده و تأخیر در رشد میوه ممکن است رخ دهد. تأمین میزان کافی رطوبت در مراحل حساس رشد گیاه نه تنها فرآیندهای متابولیکی در سلول‌های گیاهی را بهینه می‌کند بلکه اثربخشی مواد معدنی استفاده شده در کشت را نیز افزایش می‌دهد. اکسین نقش‌های مهمی در شرایط استرس دارد، مانند بهبود ساختار ریشه با افزایش تعداد ریشه‌های جانبی، بیان ژن‌های مرتبط با استرس و حفظ هموستازی متابولیکی. اسید نفتالین استیک به‌طور مکرر نشان داده شده است که پارامترهای رشد و بهره‌وری را در سبزیجات و سایر محصولات افزایش می‌دهد. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر محلول پاشی اسید نفتالین استیک بر تولید گل‌های ماده و عملکرد میوه خیار در شرایط تنش کم‌آبی انجام شد. مواد و روش‌ها: این آزمایش در سال ۲۰۲۳ در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان، ایران، با استفاده از طرح بلوک کامل تصادفی به صورت اسپلیت‌پلات و با سه تکرار انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل سه رژیم آبیاری مختلف (۵۰، ۷۵ و ۱۰۰ درصد نیاز آبی گیاه) به عنوان کرت اصلی و محلول‌پاشی برگی نفتالین استیک اسید در سه سطح (۰، ۵۰ و ۱۰۰ میلی‌گرم بر لیتر) به عنوان کرت فرعی بودند. بذرهای هیبرید خیار کیش F1 با فاصله ۵۰ سانتی‌متر روی ردیف‌ها و ۱۲۰ سانتی‌متر بین ردیف‌ها کشت شدند. محلول‌پاشی برگی نفتالین استیک اسید از مرحله 5-4 برگ حقیقی شروع شد و دو بار با فاصله ۱۵ روز با استفاده از دستگاه مه‌پاش مکانیکی تکرار شد. آبیاری بر اساس میزان تبخیر و تعرق واقعی (ETc%) محاسبه گردید. در طول دوره رشد، تعداد گل‌های نر و ماده ثبت شد. همچنین تعداد میوه در بوته، وزن متوسط میوه، عملکرد کل میوه، کارایی مصرف آب، میزان مواد جامد محلول کل و سفتی میوه ارزیابی شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد که تنش کم‌آبیاری به‌طور معنی‌داری تعداد گل ماده، تعداد میوه و میانگین وزن میوه و عملکرد را کاهش داد. تنش کم‌آبیاری 50 درصد با کاهش 7/54 درصدی عملکرد میوه در مقایسه با آبیاری 100 درصد منجر به کاهش کارایی مصرف آب شد. همچنین تنش کم‌آبیاری باعث کاهش معنی‌دار سفتی بافت میوه شد ولی بر محتوای مواد جامد محلول میوه تاثیری نداشت. محلول‌پاشی نفتالین استیک اسید با افزایش تعداد گل ماده، تعداد میوه و میانگین وزن میوه موجب بهبود عملکرد میوه شد، به‌طوری‌که تیمار نفتالین استیک اسید 50 میلی‌گرم در لیتر در شرایط آبیاری 100 درصد، تعداد گل ماده، وزن متوسط میوه، کارایی مصرف آب و عملکرد میوه را به ترتیب 6/43، 2/53، 3/24 و 1/24 درصد در مقایسه با تیمار شاهد افزایش داد. کاربرد نفتالین استیک اسید به طور معنی‌داری میزان مواد جامد محلول را افزایش داد که این افزایش به غلظت هورمون و سطح آبیاری بستگی داشت. همچنین، محلول‌پاشی برگی نفتالین استیک اسید در شرایط آبیاری ۱۰۰ درصد و کم‌آبیاری ۷۵ درصد باعث بهبود سفتی میوه شد. بیشترین سفتی میوه (7/3 کیلوگرم بر سانتی‌متر مربع) با محلول‌پاشی نفتالین استیک اسید ۱۰۰ میلی‌گرم بر لیتر تحت شرایط آبیاری ۱۰۰ درصد به‌دست آمد. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این آزمایش، می‌توان گفت که خیار گیاهی حساس به تنش کم‌آبی است و تحت شرایط کم‌آبی عملکرد میوه آن کاهش می‌یابد. این مطالعه نشان داد که استفاده از نفتالین استیک اسید ۵۰ میلی‌گرم در لیتر می‌تواند برای بهبود رشد و عملکرد خیار در شرایط آبیاری عادی و کم‌آبیاری پیشنهاد شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کارایی مصرف آب؛ عملکرد؛ گل ماده؛ وزن میوه | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب