آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 649 |
| تعداد مقالات | 6,763 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,435,648 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,816,853 |
تأثیر گونه‌های گیاهی بر برخی ویژگی‌های فیزیکوشیمیایی خاک‌های تالابی تحت تأثیر فعالیت‌های بادی در یک منطقه فوق‌خشک | ||
| مجله مدیریت خاک و تولید پایدار | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 07 مهر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejsms.2025.22167.2137 | ||
| نویسندگان | ||
| حفصه شجاع هرمززائی1؛ ابراهیم شیرمحمدی* 1؛ علی شهریاری1؛ وحید راهداری2؛ ابوالفضل بامری1 | ||
| 1گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده آب و خاک، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
| 2گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه زابل، زابل، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: پوشش‌های گیاهی از ویژگی‌های خاک تأثیر می‌پذیرد و متقابلاً بر همان ویژگی‌های خاک نیز تأثیر دارد؛ با این وجود بررسی این اثرات در تالاب‌ها به‌ویژه در مناطق خشک و تحت تأثیر فرایندهای بادی کمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. این پژوهش با هدف بررسی و تعیین برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک تحت پوشش گونه‌های گیاهی غالب در تالاب بین‌المللی هامون شامل: گز (Tamarix stricta)، اشک (Cyperus rotundus)، بونی (Aeluropus lagopoides)، شور (Halocnenum strobilaceum)، نی (Phragmites communis) و مقایسه آن‌ها با خاک شاهد انجام شد. مواد و روش‌ها: بدین منظور از خاک هر یک از پوشش گونه‌های گیاهی مذکور و خاک بدون پوشش گیاهی (شاهد) تعداد 25 نمونه، مجموعاً 150 نمونه خاک، از عمق20-0 سانتی‌متری با روش نمونه‌برداری تصادفی نظارت شده، تهیه گردید. سپس ویژگی‌های خاک شامل: بافت، جرم مخصوص ظاهری، درصد رطوبت اشباع، پ‌هاش (pH)، قابلیت هدایت الکتریکی (EC)، کلسیم، منیزیم و سدیم محلول و نسبت جذب سطحی سدیم (SAR) به روش‌های استاندارد اندازه‌گیری و تعیین گردید. تجزیه واریانس داده‌ها در قالب طرح کاملاً تصادفی و مقایسه میانگین داده‌ها نیز با آزمون حداقل اختلاف معنی‌دار (LSD) با استفاده از نرم افزار Statistix 10انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که خاک‌های تحت پوشش گونه‌های P. communis بیشترین درصد رس (16/36%)؛ H. strobilaceum بیشترین درصد سیلت (84/55%)؛T. stricta بیشترین درصد شن خاک (84/26%) را داشتند. علی رغم تفاوت درصد اندازه ذرات خاک پوشش‌های مختلف گیاهی و شاهد، کلاس بافت خاک شاهد (لوم رسی)، A. lagopoides و T. stricta (لوم سیلتی)، C. rotundus، H. strobilaceum و P. communis (لوم رس سیلتی) تعیین شد؛ که نشان دهنده سوق یافتن بافت خاک‌های تحت پوشش گیاهی به سمت بافت‌های سبکتر است. علاوه بر این خاک تحت پوشش C. rotundus بیشترین درصد رطوبت اشباع (38/49%) و کمترین جرم مخصوص ظاهری ( g cm-349/1)؛ خاک فاقد پوشش گیاهی نیز بیشترین مقادیر EC (dS m-1 07/23)، pH (69/8) و SAR (17/51) را دارا بود. نتیجه‌گیری: به‌طور کلی می‌توان گفت که حضور پوشش‌های گیاهی مورد مطالعه نقش مثبت و کلیدی در بهبود ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک دارد. تغییرات اندازه ذرات خاک بسیار تحت تأثیر فرسایش بادی حاکم در منطقه بود و به صورت غیر معمول اما منطقی رخ داده است. همچنین به علت شرایط اقلیمی (خشکی و باد شدید) و ژئومورفولوژیکی (اراضی پست مسطح) حاکم بر تالاب هامون، با از بین رفتن پوشش گیاهی فرایند شور و سدیمی شدن با سرعت و در سطح وسیعتری از خاک تالاب هامون اتفاق خواهد افتاد که نهایتاً تخریب خاک آن اجتناب ناپذیر خواهد شد. از این رو حفظ پوشش گیاهی در بستر تالاب‌های مناطق خشک برای پیشگیری از تخریب اراضی و متعاقباً پیامدهای زیست محیط آن‌ها بسیار ضروری و مهم است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تغییر بافت خاک؛ شور شدن؛ سدیمی شدن؛ تخریب خاک؛ تالاب بین المللی هامون | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 5 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب