
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 649 |
تعداد مقالات | 6,763 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,435,640 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,816,847 |
اثر فرآوردههای آلی حاصل از تفاله زیتون بر فراهمی فسفر و عملکرد میوه زیتون (Arbequina) | ||
مجله مدیریت خاک و تولید پایدار | ||
مقالات آماده انتشار، اصلاح شده برای چاپ، انتشار آنلاین از تاریخ 07 مهر 1404 | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejsms.2025.22027.2129 | ||
نویسندگان | ||
سیده حمیده موسوی دیزکوهی* 1؛ مجتبی بارانی مطلق2؛ اسماعیل دردی پور3؛ الهام ملک زاده3؛ فردین صادق زاده4؛ محمود قاسم نژاد5 | ||
1دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان | ||
2هیات علمی | ||
3دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
4دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی ساری | ||
5گروه علوم باغبانی دانشکده کشاورزی دانشگاه گیلان | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: میوه و روغن زیتون به علت دارا بودن خواص عالی و آنتیاکسیدانی از ارزش تغذیهای بسیار بالایی برخوردار است. پسماند حاصل از روغنکشی میوه زیتون حاوی موادآلی و عناصر معدنی خصوصا فسفر بوده که میتواند به عنوان منبع غنی کودآلی در کشاورزی مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین، هدف از اجرای این پژوهش، مصرف دوباره پسماند حاصل از روغنکشی میوه زیتون و کاربرد آن به عنوان کود آلی در باغات در جهت بهبود وضعیت تغذیهای درختان و عملکرد میوه زیتون میباشد. مواد و روشها: ابتدا فرآوردههای مختلف نظیر کمپوست، ورمیکمپوست و زغال زیستی از تفاله جامد زیتون تولید شدند. سپس بخشی از کمپوست و ورمیکمپوست با سنگ فسفات به میزان 1% وزنی به همراه زادمایه باکتریهای حل کننده فسفر (باسیلوس مگاتریوم) و تثبیت کننده نیتروژن (ازتوباکتر کروکوکوم)؛ گوگرد به میزان 1% وزنی به همراه جدایههای تیوباسیلوس (تیوباسیلوس تیوپاروس) به صورت بیولوژیکی و بخشی دیگر از کمپوست و ورمیکمپوست نیز با اختلاط کودهای نیتروژنی، فسفری و گوگردی به میزان 1 درصد وزنی به ترتیب از منابع اوره، سوپرفسفات تریپل و گوگرد عنصری به صورت شیمیایی غنیسازی شدند. زغالزیستی با نیتروژن، فسفر و پتاسیم (NPK) به روش داغ غنیسازی شد. تیمارها در بخش سایهانداز درختان زیتون به روش چالکود اعمال گردید. مقدار مصرف تفاله جامد زیتون و فرآوردههای تولیدی از آن 3 درصد وزنی و مقادیر NPK از منبع اوره، سوپرفسفات تریپل و سولفات پتاسیم و همچنین عناصر کم مصرف براساس نتیجه آزمایش خاک بود. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی بر روی رقم آربکین در سه تکرار با 12 تیمار که شامل تفاله جامد زیتون، کمپوست غنی نشده، کمپوست غنی شده شیمیایی، کمپوست غنی شده بیولوژیکی، ورمیکمپوست غنی نشده، ورمیکمپوست غنی شده شیمیایی، ورمیکمپوست غنی شده بیولوژیکی، زغال زیستی غنی نشده، زغال زیستی غنی شده شیمیایی، NPK (750 گرم اوره، 250 گرم سوپر فسفات تریپل، 750 گرم سولفات پتاسیم)، شاهد مثبت ( 10 کیلوگرم کودگاوی)، شاهد (بدون کود گاوی) بودند و در مجموع 36 نمونه در باغ مادری زیتون علیآباد شهرستان رودبار استان گیلان اجرا شد. در نهایت برخی ویژگیهای خاک، فسفر برگ و عملکرد زیتون اندازهگیری شدند. یافتهها: نتایج این پژوهش نشان داد که اثر تیمارها بر فسفر قابل جذب خاک، فسفر برگ و عملکرد زیتون در سطح احتمال یک درصد معنیدار شد. حداکثر مقدار فسفر قابل جذب خاک متعلق به زغال زیستی غنی نشده 43/17 میلیگرم بر کیلوگرم بود و نسبت به شاهد 43/272 درصد افزایش داشت. بالاترین مقدار فسفر برگ و عملکرد میوه زیتون متعلق به تیمار ورمیکمپوست بیولوژیک بود که به ترتیب 33/0 درصد و 33/50 کیلوگرم به ازای هر درخت بود. با کاربرد ورمیکمپوست بیولوژیک، عملکرد زیتون 58/93 درصد نسبت به شاهد افزایش داشت. نتیجهگیری: با توجه به نتایج، کاربرد 9 کیلوگرم زغال زیستی سبب افزایش غلظت فسفر قابل جذب خاک شد. همچنین بالاترین مقدار فسفر برگ و عملکرد میوه زیتون در خاکهای دارای ورمیکمپوست تلقیح شده با باکتری به دست آمد. به نظر میرسد درختان زیتونی که با ورمیکمپوست حاصل از تفاله جامد زیتون غنی شده با باکتری تغذیه شدهاند، از نظر اسیدیته، قابلیت هدایت الکتریکی، فسفر برگ و عملکرد میوه زیتون رضایت بخش بودهاند. بنابراین، میتوان از باکتریهای محرک رشد گیاه در غنیسازی کمپوست و ورمیکمپوست برای بهبود کیفیت خاک و عملکرد زیتون خاکهای آهکی بهره برد. ضمنا، ورمیکمپوست بیولوژیک به عنوان تیمار برتر شناخته شد. | ||
کلیدواژهها | ||
پسماند زیتون؛ زغال زیستی؛ فسفر قابل جذب؛ کمپوست؛ ورمیکمپوست | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 4 |