آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شمارهها | 657 |
| تعداد مقالات | 6,856 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,979,667 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,291,029 |
تاثیر عوامل غیر ژنتیکی بر تولید و ترکیب شیر بزهای مودار بومی شهرکرد | ||
| نشریه پژوهش در نشخوار کنندگان | ||
| دوره 13، شماره 3، آذر 1404، صفحه 53-68 اصل مقاله (1.13 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejrr.2024.22884.1979 | ||
| نویسندگان | ||
| ابراهیم اسدی خشویی* ؛ نسیم ذبیحی | ||
| گروه علوم دامی دانشکده کشاورزی دانشگاه شهرکرد | ||
| چکیده | ||
| چکیده: سابقه و هدف: شیر بز در کشورهای در حال توسعه، بویژه در مناطق روستایی که بزها بیشتر در آن پرورش می یابند، نقش مهمی در تغذیه انسان ایفا می نمایند. با در نظر گرفتن این موضوع، امکان استفاده از بز به عنوان منبع پروتئینی بالقوه (شیر و گوشت) و درآمدزایی (پوست و چرم) برای بهبود معیشت مردم، به ویژه روستاییان، وجود دارد. در مقایسه با گوسفند و گاو، استفاده از بز و فرآورده های تولیدی آن برای کاهش فقر و بهبود تغذیه انسان، به صفات متمایز آنها نسبت داده می شود که در شرایط محیطی با پوشش گیاهی ضعیف بدون نیاز به غذای متراکم و یا مقدار کمی از آن توانایی تولید دارند. در مناطقی که دسترسی به شیر گاو محدود است، بزها پتانسیل تولید شیر برای خانوارهای روستایی را دارند. بز بومی استان چهار محال و بختیاری با جمعیتی بالغ بر یک میلیون راس که به روش های عشایری و روستایی پرورش می یابند، نقش مهمی در ایجاد اشتغال و درآمد پرورش دهندگان دارد. هدف این مطالعه بررسی تأثیر عوامل غیر ژنتیکی بر تولید شیر، درصد چربی، پروتئین، لاکتوز و مواد جامد بدون چربی شیر بز بومی استان چهار محال و بختیاری در شرایط اقلیمی شهرکرد است. مواد و روش ها: در این پژوهش از اطلاعات 2812 رکورد روز آزمون تولید شیر و ترکیبات آن، که طی سال های 1385 تا 1388 در ایستگاه تحقیقات و پرورش دام دانشگاه شهرکرد جمع آوری شده بود استفاده شد. مدیریت گله بصورت نیمه باز بود، بطوری که بزها از اوایل آذر تا اوایل اردیبهشت ماه در محل ایستگاه تغذیه دستی و بقیه ماه های سال از مراتع به صورت چرا پرورش یافتند. در تغذیه دستی جیره بزها متناسب با سن، جنس، مرحله آبستنی و شیردهی تنظیم می گردد. ترکیب جیره بزها به صورت 40 درصد کنسانتره (شامل جو، سبوس گندم، تفاله چغندر قند و کنجاله تخم پنبه) و 60 درصد یونجه تنظیم بود. در روز رکوردگیری بعد از وزن کردن شیر هر بز 40 میلی لیتر نمونه شیر برای اندازه گیری ترکیبات شیر درصد چربی، پروتئین، لاکتوز و مواد جامد شیر برداشت شد. نمونههای شیر با استفاده از دستگاه لاکتواستار ساخت شرکت Funk Gerber کشور آلمان و برنامه تخصصی مربوط به شیر بز تجزیه شدند. میانگین نتایج نمونههای شیر صبح و عصر محاسبه و مقادیر هفتگی ترکیبات شیر بدست آمد. برای محاسبه کل شیر تولیدی در یک دوره شیردهی از روش Fleischman استفاده شد (Ruiz، 2007). داده ها با استفاده از مدل مختلط با اندازه گیری های تکراری در نرمافزار SAS (version 9.4) برای عوامل ثابت سال زایش، ماه زایش، تعداد بزغاله متولد شده، سن بز، هفته شیردهی، اثر تصادفی بز و طول دوره شیردهی (متغیر کمکی تنها بر کل شیرتولیدی) تجزیه واریانس شدند. یافته ها: کلیه عوامل ثابت بر صفات تولید شیر و ترکیبات آن تاثیر معنی دار (001/0>p) داشتند. اما عامل تعداد بزغاله متولد شده بر کل شیر تولیدی تاثیر معنی دار (05/0>p) نداشت. بالاترین مقدار تولید شیر روزانه مربوط به بزهای زایش کرده در سال زایش 1388 (04/024±0/1 کیلوگرم)، اردیبهشت ماه (04/0±945/0 کیلوگرم)، بزهای 5 ساله (06/0±857/0 کیلوگرم) و نوع زایش سه قلو (05/872±0/0 کیلوگرم) بود. درصد چربی، لاکتوز و مواد جامد شیر از اوایل تا آخر دوره شیردهی افزایش یافتند. درصد پروتئین تا اواسط دوره شیردهی تغییرات زیادی نشان نداد و سپس افزایش یافت. نتیجه گیری: این نتایج داده های مهمی را ارائه می دهد از جمله تاثیر معنی دار عوامل ثابت بر صفات تولید شیر و ترکیبات آن واین دادهها می تواند به عنوان پایه در طراحی برنامه های اصلاح ژنتیکی برای بهبود صفات تولیدی بز بومی استفاده شود. | ||
| کلیدواژهها | ||
| تولید شیر؛ کیفیت شیر؛ بز بومی شهرکرد | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 146 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 105 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب