
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 650 |
تعداد مقالات | 6,788 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,573,555 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 9,009,803 |
تأثیر مدت زمان نگهداری چوب قاچاق در دپو روباز اداره منابع طبیعی بر ویژگیهای مکانیکی و فیزیکی آن | ||
پژوهشهای علوم و فناوری چوب و جنگل | ||
دوره 32، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 113-127 اصل مقاله (1.19 M) | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwfst.2025.23518.2103 | ||
نویسندگان | ||
امیر دهقان1؛ مهران نصیری* 2؛ فروغ دستوریان3 | ||
1دانشآموخته کارشناسیارشد علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. | ||
2استادیار، گروه علوم و مهندسی جنگل، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. | ||
3استادیار گروه صنایع چوب و فرآوردههای سلولزی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران. | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف : یکی از عوامل تخریب جنگل قاچاق چوب است. با توجه به نوع حملونقل این چوبها، قاچاقچیان مجبورند چوبها را به ابعاد کوچکتر تبدیل کنند تا قابلیت خروج آنها از ایستگاههای بازرسی چوب فراهم شود. درصدی از این چوبهای قاچاق شده توسط ضابطین کشف شده و به محل دپو در ادارههای منابعطبیعی منتقل میگردد. چوبهایی که در محل دپو انباشته میشوند باید طبق قانون ماده 28 سازمان جنگلها و مراتع از طریق مزایده بفروش برسند و معمولاً تا چند ماه به دلیل زمانبر بودن فرآیند مزایده، در آن محل دپو میمانند که این امر باعث افت کیفیت چوب میشود. هدف از این مطالعه بررسی اثر نگهداری این چوبآلات در محل دپو بر افت کیفیت چوب با اندازهگیری برخی شاخصهای مقاومتی چوب مانند سختی ، مقاومت به خمش و ضربه و جذب آب میباشد. مواد و روشها: به منظور بررسی تغییرات چوب، اولین نمونهگیری از چوب گونههای توسکا، راش و ممرز در زمان ضبط در محل دپو اداره منابعطبیعی شهرستان ساری و در فصل زمستان انجام شد. در مرحله بعد تقریباً پس از 8 ماه بار دیگر نمونهگیری در محل دپو قبل از مزایده و فروش چوب تکرار شد. پس از ارهکشی و برش چوبها به ابعاد مورد نیاز، آزمونهای مکانیکی و فیزیکی مانند: مقاومت به خمش سهنقطهای، مقاومت به ضربه، سختی، دانسیته، جذب آب واکشیدگی حجمی بر اساس استانداردهای مربوط و بر روی چوبهای خشک شده در آون انجام شد. یافتهها: نتایج نشان داد بیشترین افت دانسیته مربوط به گونه توسکا (25 درصد کاهش) و افت دانسیته گونههای ممرز و راش به ترتیب 8 و 3 درصد بود. مقاومت خمشی چوبها پس از 8 ماه دپو برای سه گونه راش، ممرز و توسکا به ترتیب 60، 54 و 80 درصد کاهش یافت و همچنین میزان افت مدول خمشی پس از دپو برای هر سه گونه 99 درصد بود. میزان کاهش سختی پس از دپو نسبت به سختی اولیه برای گونه توسکا 66 درصد، ممرز 65 درصد و راش 33 درصد بوده است. کاهش مقاومت به ضربه پس از 8 ماه دپو، برای سه گونه راش، ممرز و توسکا 49، 38 و 36 درصد بود. بیشترین مقدار افزایش جذب آب پس از 5 روز غوطهوری در چوب گونه توسکا مشاهده شد (113 درصد) درحالیکه درصد افزایش جذب آب در گونه ممرز و راش حدود 7 درصد بود. میزان افزایش واکشیدگی حجمی برای سه گونه راش، ممرز و توسکا به ترتیب 17، 28 و 20 درصد بود. نتیجهگیری: با توجه به نتایج میتوان دریافت دپو چوب پس از مدت 8 ماه سبب بروز آسیبهای زیادی به چوب میشود. از نظر مقایسهای بین گونهها بیشترین کاهش مقاومت خمشی و سختی در گونه توسکا و بیشترین کاهش مقاومت به ضربه در گونه راش مشاهده شد. از نظر خواص فیزیکی نیز گونه راش افزایش جذب آب قابلملاحظهای نسب به دو گونه دیگر پس از دپو نشان داد ولی افزایش واکشیدگی حجمی گونه ممرز بیشتر از دو گونه دیگر بود. این تغییرات خواص مکانیکی و فیزیکی میتواند چوب درجه 1 را تبدیل درجات 2 و 3 و حتی چوب غیر قابل فروش کند. نداشتن امکانات نگهداری چوب در دپو ادارههای منابع طبیعی، بیتوجهی مسئولان به دلیل دولتی بودن اموال و بیتکلیفی تا انجام مزایده سبب بروز چنین مشکلی میشود. مسقف نمودن دپوها در اداره و نگهداری چوبهای ضبط شده در مکانهای خشک، وضع قوانین سختگیرانه به همراه اعمال جریمه بازدارنده، اصلاح امور اداری، جلوگیری از طولانی شدن فروش چوبآلات دپو شده و همچنین خارج شدن فروش چوب از چهارچوب مزایده و فروش چوب به نرخ مصوب میتواند از راه-کارهای کاهش این خسارات باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
چوب قاچاق؛ دپو؛ تخریب قارچی؛ قانون؛ مقاومت چوب | ||
مراجع | ||
1.Živanović, I., Todorović, N., Šurjanac, N., Kabiljo, M., & Jovanović, F. (2021). Physical and mechanical properties of wood of northern red oak in the vicinity of Belgrade (Serbia). Sustainable Forestry: Collection. (83-84), 93-105.
2.Zhong, Y. A. N. G., Hai-qing, R. E. N., & Ze-hui, J. I. A. N. G. (2010). Effects of biological decay on the mechanical properties of slash pine wood. Journal of Beijing Forestry University. 32(3), 146-149.
3.Zamani, Kh., Kavosi, M. R., Khazaeian, A., & Mohammadi, J. (2018). Study on the physical and mechanical changes of beech wood due to long-term storage in the forest and destructive fungus activity. Journal of Wood and Forest Science and Technology. 25(4), 35-49.
4.Malakani, M., Khademieslam, H., Hosseinihashemi, S. K., & Zeinaly, F. (2014). Influence of fungal decay on chemi-mechanical properties of beech wood (Fagus orientalis). Cellulose Chemistry and Technology. 48(1-2). 97-103.
5.Klement, I., & Vilkovská, T. (2018). Analysis of the effects of the drying process of red false heartwood and mature wood on the quality and physical properties of beech wood (Fagus sylvatica L.). BioResources. 13(2), 4252-4263.
6.Mokhtar, N., Razali, S. M., Sulaiman, M. S., Edin, T., & Wahab, R. (2022). Converting wood-related waste materials into other value-added products: A short review. In IOP Conference Series: Earth and Environmental Science (Vol. 1053, No. 1, p. 012030). IOP Publishing.
7.Daian, G., & Ozarska, B. (2009). Wood waste management practices and strategies to increase sustainability standards in the Australian wooden furniture manufacturing sector. Journal of Cleaner Production. 17(17), 1594-1602.
8.Beiranvand, A., Asgari, M., Javanmiri Pour, M., Khaki Pour, L., & Etemad, V. (2023). The study of causes and factors of illegal logging in the Caspian Forests. Iranian Journal of Forest. 15(1), 35-51.
9.Shoeibi, S. H., Vaezin, S. H., Amiri, S., & Shamekhi, T. (2010). Impact of wood import tariff on illegal wood logging in Northern Caspian Forests. Iranian Journal of Forest. 2(1), 13-24.
10.Yalcin, M. (2020). Problems encountered in log depots and measures to combat them: A review. BioResources. 15(1), 2082.
11.Brimblecombe, P., & Richards, J. (2022). Moisture as a driver of long-term threats to timber heritage-part II: risks imposed on structures at local sites. Heritage. 5(4), 2966-2986.
12.Laine, K., Belt, T., Rautkari, L., Ramsay, J., Hill, C. A., & Hughes, M. (2013). Measuring the thickness swelling and set-recovery of densified and thermally modified Scots pine solid wood. Journal of Materials Science. 48, 8530-8538. 13.Stamm, A. J. (1935). Shrinking and swelling of wood. Industrial & Engineering Chemistry. 27(4), 401-406.
14.Aloui, F., Ayadi, N., Charrier, F., & Charrier, B. (2004). Durability of European oak (Quercus petraea and Quercus robur) against white rot fungi (Coriolus versicolor): relations with phenol extractives. European Journal of Wood and Wood Products. 62(4), 286-290.
15.Aleinikovas, M., Varnagirytė-Kabašinskienė, I., Povilaitienė, A., Šilinskas, B., Škėma, M., & Beniušienė, L. (2021). Resistance of wood treated with iron compounds against wood-destroying decay and mould fungi. Forests. 12(5), 645.
16.Rezanejad, A., & Firozjaii, H. A. (2007). Study on resistance of termites to oak wood by field test stakes. Iranian Journal of Wood and Paper Science Research. 22(1), 62-71.
17.Mania, P., Wróblewski, M., Wójciak, A., Roszyk, E., & Moliński, W. (2020). Hardness of densified wood in relation to changed chemical composition. Forests. 11(5), 506.
18.Jorbandian, A., & Farahani, M. R. (2012(. Introduction of some effective extractive compounds in the natural durability of wood. Journal of Conservation and Utilization of Natural Resources. 1(2), 105-109.
19.Reinprecht, L. (2016). Wood deterioration, protection, and maintenance. John Wiley & Sons.
20.Mahdavi, S., & Habibi, M. R. (2004). Comparative study of trunk lumber fiber dimensions with Carpinus betulus L. Journal of Iranian Wood and Paper Sciences. 19(2), 243-258.
21.Ebrahimi, Gh., Rostempour, A., Taheri, F., Karimi, A. N. (2015). Wood: Structure and Properties. Tehran Univ. Press, 488p.
22.Kalnins, M. A., & Feist, W. C. (1993). Increase in the wettability of wood with weathering. Forest Products Journal. 43(2), 55.
23.Worrall, J. J., Anagnost, S. E., & Zabel, R. A. (1997). Comparison of wood decay among diverse lignicolous fungi. Mycologia. 89(2), 199-219. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 95 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 49 |