دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها642
تعداد مقالات6,703
تعداد مشاهده مقاله9,254,562
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,660,025
حسینی فرد, مهرداد, الهی فرد, الهام, درخشان, ابوالفضل. (1404). تأثیر بهینه‌سازی تاریخ‌ کاشت و دزهای کاربرد اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" بر مهار علف‌های هرز و عملکرد کلزا. , 18(1), 155-176. doi: 10.22069/ejcp.2025.23311.2665
مهرداد حسینی فرد; الهام الهی فرد; ابوالفضل درخشان. "تأثیر بهینه‌سازی تاریخ‌ کاشت و دزهای کاربرد اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" بر مهار علف‌های هرز و عملکرد کلزا". , 18, 1, 1404, 155-176. doi: 10.22069/ejcp.2025.23311.2665
حسینی فرد, مهرداد, الهی فرد, الهام, درخشان, ابوالفضل. (1404). 'تأثیر بهینه‌سازی تاریخ‌ کاشت و دزهای کاربرد اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" بر مهار علف‌های هرز و عملکرد کلزا', , 18(1), pp. 155-176. doi: 10.22069/ejcp.2025.23311.2665
حسینی فرد, مهرداد, الهی فرد, الهام, درخشان, ابوالفضل. تأثیر بهینه‌سازی تاریخ‌ کاشت و دزهای کاربرد اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" بر مهار علف‌های هرز و عملکرد کلزا. , 1404; 18(1): 155-176. doi: 10.22069/ejcp.2025.23311.2665

تأثیر بهینه‌سازی تاریخ‌ کاشت و دزهای کاربرد اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" بر مهار علف‌های هرز و عملکرد کلزا

مجله تولید گیاهان زراعی
دوره 18، شماره 1، فروردین 1404، صفحه 155-176    اصل مقاله (3.05 M)
نوع مقاله: مقاله کامل علمی- پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2025.23311.2665
نویسندگان
مهرداد حسینی فرد1؛ الهام الهی فرد* 2؛ ابوالفضل درخشان3
1گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، باوی، ملاثانی، ایران.
2دانشیار، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی خوزستان، باوی، ملاثانی، ایران.
3محقق، موسسه تحقیقات و آموزش توسعه نیشکر و صنایع جانبی خوزستان، اهواز، ایران،
چکیده
سابقه و هدف: در خوزستان، تنوع گونه‌ای علف‌های هرز کلزا با تغییر در شرایط محیطی در زمان کاشت این گیاه تفاوت چشمگیری می‌یابد. در بازه زمانی بین نیمه دوم مهر تا نیمه اول آبان که بخش بزرگی از کلزای استان کشت و کار می‌شود، علف‌هرز پنیرک (Malva spp.) غالب بوده و در صورت عدم کنترل علاوه بر ایجاد افت عملکرد دانه، پس از برداشت نیز افت ناخالصی و رطوبتی دانه تحویلی به مراکز خرید را به میزان زیادی بالا می‌برد. با توجه به محدود بودن سبد علف‌کشی کلزا و عدم کارایی علف‌کش‌های توصیه‌شده، کاربرد علف‌کش‌های ثبت‌شده برای سایر محصولات در زراعت کلزا اجتناب‌ناپذیر شده است. در این میان، علف‌کش اگزادیازون پتانسیل خوبی برای کنترل برخی علف‌های هرز خسارت‌زا مانند پنیرک نشان داده است. بنابراین، در این مطالعه پاسخ عملکرد دانه کلزا به دزهای کاربرد اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون+کلوپیرالید" در تاریخ‌های کاشت مختلف بررسی شد.
مواد و روش‌ها: تیمارهای آزمایشی شامل نسبت‌های مختلف اختلاط دو علف‌کش شامل "250 میلی‌لیتر کلوپیرالید در هکتار + 50 میلی‌لیتر اگزادیازون در هکتار"، "500 میلی‌لیتر کلوپیرالید در هکتار + 100 میلی‌لیتر اگزادیازون در هکتار"، "750 میلی‌لیتر کلوپیرالید در هکتار + 150 میلی‌لیتر اگزادیازون در هکتار"، "یک لیتر کلوپیرالید در هکتار + 200 میلی‌لیتر اگزادیازون در هکتار" و بدون مصرف علف‌کش (شاهد آلوده) بودند. این تیمارها در پنج تاریخ کاشت شامل 20 مهر، 4 آبان، 18 آبان، 2 آذر و 16 آذر سال زراعی 1401-1402 بر زیست‌توده علف‌های هرز و عملکرد دانه کلزا ارزیابی شد. هر تاریخ کاشت به‌عنوان یک محیط فرض شد و داده‌ها به صورت مرکب تجزیه شدند.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که استفاده از دزهای بالاتر اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" و تاریخ‌های کاشت زودتر منجر به کاهش بیشینه وزن خشک علف‌های هرز شد. در تاریخ‌های کاشت زودتر، دز کمتر اختلاط علف‌کش برای کاهش 50 درصدی زیست‌توده علف‌های هرز مؤثر بود. بر مبنای خروجی‌های مدل، بیشترین افت عملکرد دانه در دامنه‌ای از شرایط مصرف دزهای کمتر و تاریخ‌‌های کاشت تاخیری مشاهده شد. کاربرد حدود 75 درصد از حداکثر مقدار مصرف‌شده از اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" در تاریخ‌های کاشت 20 مهر، 4 آبان و 18 آبان به ترتیب تنها به افت عملکردی در حدود 0/7، 3/3 و 9/8 درصد منتج شد. همچنین، افت عملکرد دانه کلزا در تاریخ‌های کاشت 2 آذر و 16 آذر با همین مقدار از کاربرد اختلاط علف‌کشی "اگزادیازون + کلوپیرالید" به ترتیب به حدود 6/25 و 3/50 درصد رسید. مدل‌های توسعه‌یافته به‌خوبی توانستند پاسخ‌های زیست‌توده علف‌های هرز و عملکرد دانه کلزا به تاریخ‌های کاشت و دزهای مختلف علف‌کش را توصیف کنند.
نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که ترکیب دزهای بالاتر اختلاط علف‌کشی "کلوپیرالید + اگزادیازون" با تاریخ‌های کاشت زودتر به‌طور مؤثری زیست‌توده علف‌های هرز را کاهش و عملکرد کلزا را افزایش می‌دهد. این یافته‌ها بر ضرورت بهینه‌سازی تاریخ‌ کاشت و دز علف‌کش‌ به‌منظور ترویج تولید پایدار کلزا تأکید دارد.
کلیدواژه‌ها
اختلاط علف‌کش؛ توسعه مدل‌های دز-پاسخ؛ دز کاهش یافته علف‌کش؛ زیست‌توده علف‌هرز؛ عملکرد دانه
مراجع
  1. Rahnama, A. (2012). Crop loss assessment & canola (Brassica napus) impact factor analysis in late planting. Plant Production, 35(3), 17-25. [In Persian]
  2. Mostafavirad, M. & Mir-Abdolhagh Hazavehei, A. (2010). Evaluation of delayed sowing dates on quantitative and qualitative traits and dry matter remobilization in three winter rapeseed cultivars in Markazi province. Plant Production, 33(1), 49-66. [In Persian]
  3. Derakhshan, A. (2019). Building a functional model to simulate the development, growth, and yield of oilseed rape (Brassica napus). Ph. D. Thesis. Agricultural Sciences and Natural Resources University of Khuzestan. [In Persian]
  4. Zand, E., Baghestani, M.A., Shimi, P., Nezamabadi, N., Mousavi, M.R. & Mousavi, S.K. (2013). Chemical Weed Control Guideline for Major Crops of Iran. Jihad Daneshgahi of Mashhad Press, Iran. 176 pp. [In Persian]
  5. Blackshaw, R.E., Lemerle, D. & Young K.R. (2002). Influence of wild radish on yield and quality of canola. Weed Science, 50(3), 344-349.
  6. (2021). List of important pests, diseases and weeds of major agricultural crops and recommended methods for their control. Vice President of Pest Control, National Plant Protection Organization, Ministry of Agricultural Jihad. P. 45-101. [In Persian]
  7. Shimi, P., Pourazar, R., Ghezeli, F. & Sasanfar, H. (2014). Efficiency of two commercial forms of clopyralid at different doses in controlling canola weeds. Iranian Journal of Weed Science, 10(2), 145-153. [In Persian]
  8. Rashidi, A., Elahifard, E., & Tabib, M.H. (2019). Evaluation of the effect of mixing clopyralid with oxadiazon and oxadiargyl on Control of broadleaf weeds in rapeseed (Brassica napus). Iranian Plant Protection Research, 36(20), 285-299. [In Persian]
  9. Karkanis, A., Sarridis, A., Souipas, S., Askianaki, R., Angou, A., Karamoutis, C., Kousi, N., Athanasiadou, D. & Giannoulis, K.D. (2022). Using post-emergence herbicides in combination with the sowing date to suppress Sinapis arvensis and Silybum marianum in durum wheat. Agronomy, 12 (10),1-13.
  10. Gerhards, R., Messelhauser, M.H., & Sievernich, B. (2022). Suppressing Alopecurus myosuroides in winter cereals by delayed sowing and pre-emergence herbicides. Plant, Soil and Environment, 68(6), 290–298.
  11. Abyawi, F., Pakdaman, B.S. & Elahifard, E. 2024. Oxadiazon, an herbicide potentially useful in the integrated plant disease management. Genetics Engineering and Biosafety Journal, 13(1), 63-73. [In Persian]
  12. Barbieri, G.F., Young, B.G., Dayan, F.E., Streibig, J.C., Takano, H.K., Merotto Jr, A. & Avila L.A. 2022. Herbicide mixtures: interactions and modelling. Advances in Weed Science. Special Issue, 1-25.
  13. Derakhshan, A., Siadat, S.A. & Bakhshandeh, A.M. 2018. Modeling the interaction of herbicide doses and nitrogen fertilizer on crop and weed biomass production in multiple weed species– wheat interference. Crop Protection, 11(2), 169-184. [In Persian]
  14. Knezevic, S.Z., Evans, S.P., Blankenship, E.E., Van Acker, R.C. & Lindquist, J.L. 2002. Critical period for weed control: the concept and data analysis. Weed Science, 50(6), 773-786.
  15. Sepahvand, M., Elahifard, E. & Derakhshan, A. 2023. The effect of reduced doses of bentazon +haloxyfop-R-methyl ester and nitrogen fertilizer on broad bean (Vicia faba) yield. 10th Iranian Weed Science Conference. 27-28 August 2023. Bu-Ali Sina university, Hamedan, Iran.
  16. Kamaei, A., Elahifard, E., Siahpoosh, A. & Tabib, M.H. (2021). Tracing the resistance to acetolactate synthase and synthetic auxins in little mallow (Malva parviflora) in wheat fields of Khuzestan province. Iranian Journal of Field Crop Science, 51(4), 13-23. [In Persian]
  17. Boazar, K., Elahifard, E. & Siahpoosh, A. (2020). Investigating the possibility of reducing dose of bromoxynil+2, 4-D and nitrogen fertilizer in wheat (Triticum aestivum) in competition with mallow (Malva spp.). Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 30(2), 207-223. [In Persian]
  18. Musavi, M.R. (2013). Herbicides: Knowledge and Application. Marze Danesh Press, Iran. 284 pp. [In Persian]
  19. von Redwitz, C., Andert, S., Bensch, J., Forster, R., Schatke, M., Strehlow, B. & Ulber, L. 2025. Enhancing arable weed diversity by reduced herbicide dose? Journal of Crop Health. 77, 65.
  20. Andert, S., Ziesemer, A. and de Mol, F. 2024. The link between farmers' sowing date and herbicide management. Crop Protection. 178(2024), 1-11.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 84
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 73


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب