آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 639 |
| تعداد مقالات | 6,663 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,111,455 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,575,388 |
اثر کم‌آبیاری و مقادیر مختلف بیوچار بر عملکرد و اجزای عملکرد کینوا (Chenopodium quinoa Willd.) | ||
| مجله تولید گیاهان زراعی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 17 تیر 1404 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی- پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2025.23192.2660 | ||
| نویسندگان | ||
| سید میلاد موسوی* 1؛ رضا توکل افشاری2 | ||
| 1گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران | ||
| 2گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، ایران. | ||
| چکیده | ||
| چکیده سابقه و هدف: کمبود آب و خشکسالی‌های متناوب از مهم‌ترین چالش‌های کشاورزی در مناطق خشک و نیمه‌خشک است. در چنین شرایطی، استفاده از گیاهان مقاوم به کم‌آبی مانند کینوا و اصلاح‌کننده‌های خاک، مانند بیوچار، استراتژی‌های موثری برای بهره‌وری پایدار در کشاورزی است. کینوا (Chenopodium quinoa Willd.)، که به مقاومت بالا در برابر خشکی و شوری و ارزش غذایی بالا شناخته می‌شود، محصول استراتژیکی برای کشت در این مناطق است. ازسوی دیگر بیوچار، به‌عنوان یک اصلاح‌کننده خاک، که خصوصیات فیزیکی و شیمیایی و ظرفیت نگهداری آب در خاک را بهبود می‌بخشد، اثرات کم‌آبی را کاهش می‌دهد. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر بیوچار پوست پسته و کم‌آبیاری در مراحل مختلف رشد بر عملکرد، اجزای عملکرد و کیفیت دانه کینوا بود. مواد و روش‌ها: این پژوهش به‌صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار در سال 1401 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه فردوسی مشهد اجرا شد. تیمارها شامل پنج سطح کم‌آبیاری (ظرفیت زراعی کامل، کاهش 50 درصد ظرفیت زراعی در مراحل رویشی، گلدهی، دانه‌بستن و کل دوره رشد) و سه سطح بیوچار (صفر، 10 و 20 تن در هکتار) بودند. شاخص‌های مورد ارزیابی شامل ارتفاع بوته، وزن دانه در گلدان، وزن بیولوژیک در گلدان، وزن هزار دانه و ویژگی‌های کیفی دانه (محتوای پروتئین، روغن و خاکستر) بود. نتایج: کم‌آبیاری در کل دوره رشد باعث کاهش 60 درصدی وزن دانه در گلدان و کاهش ۹/۲۵ درصدی ارتفاع گیاه شد. کاهش وزن دانه در گلدان در تیمارهای کم‌آبیاری در مراحل رویشی، گلدهی و دانه‌بستن به‌ترتیب ۵/۱۴، ۳/۲۵ و ۸/۱۷ درصد بود. همچنین، کم‌آبیاری در مراحل گلدهی و دانه‌بستن به‌ترتیب موجب کاهش ۷/۱۱ و ۵/۶ درصدی ارتفاع گیاه شد. استفاده از بیوچار اثرات منفی کم‌آبیاری را تعدیل کرد؛ به‌طوری‌که کاربرد 10 و 20 تن بیوچار در هکتار به‌ترتیب باعث افزایش ارتفاع گیاه به میزان ۷/۱۸ و ۵/۲۳ درصد نسبت به تیمار بدون بیوچار شد. کاربرد بیوچار علاوه بر بهبود ارتفاع، وزن دانه در گلدان را نیز به‌طور معناداری افزایش داد و موجب افزایش ۸/۲۸ و ۸/۵۴ درصدی در مقادیر 10 و 20 تن در هکتار شد. همچنین، ۱۰ و ۲۰ تن در هکتار بیوچار منجر به افزایش 9/7 و 6/2 درصد پروتئین دانه، 8/20 و 3/7 درصد روغن دانه شد. تحلیل همبستگی نشان داد که وزن دانه در گلدان رابطه مثبت و معناداری با وزن بیولوژیک در گلدان (r=0.87)، روغن دانه (r=0.69) و خاکستر دانه (r=0.66) دارد. نتیجه‌گیری: بیوچار پوست پسته توانست اثرات منفی کم‌آبیاری بر ارتفاع، عملکرد و کیفیت دانه کینوا را به‌طور معناداری کاهش داد. بهبود وزن و کیفیت دانه‌های کینوا، نشان‌دهنده پتانسیل بالای بیوچار در استفاده به‌عنوان راهکاری پایدار برای مدیریت منابع آبی و افزایش تولید در شرایط تنش آبی است. پیشنهاد می‌شود که تحقیقات بیشتری در زمینه اثرات بلندمدت و مزرعه‌ای بیوچار بر خصوصیات خاک و رشد کینوا در مناطق خشک انجام شود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| پوست پسته؛ کم‌آبیاری؛ وزن دانه؛ گلدهی؛ پروتئین دانه | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب