آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 636 |
| تعداد مقالات | 6,653 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,072,981 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,557,009 |
ارزیابی صفات فنولوژیک و پومولوژیک ژنوتیپ‌های برتر گردو در شهرستان فارسان استان چهارمحال و بختیاری | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 01 بهمن 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2025.23056.3208 | ||
| نویسندگان | ||
| سمیه میراحمدی باباحیدری1؛ شهره زیودار* 2؛ سید اصغر موسوی3؛ اسمعیل خالقی4 | ||
| 1فارغ التحصیل کارشناسی ارشد میوه کاری، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران. | ||
| 2استادیار، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران | ||
| 3استادیار بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهار محال و بختیاری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شهرکرد، ایران | ||
| 4استاد، گروه علوم باغبانی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید چمران اهواز ، اهواز، ایران | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: شناسایی و ارزیابی ژنوتیپ‌های بومی گردو برای استفاده از تنوع ژنتیکی موجود، گامی حیاتی در اصلاح و بهبود گردو است. عدم استفاده صحیح از این تنوع می‌تواند منجر به کاهش بهره وری و کیفیت در محصولات شود. برای پرداختن به این موضوع، ارزیابی کامل ژنوتیپ ها از طریق تجزیه و تحلیل صفات فنولوژیکی و مورفولوژیکی و به کارگیری روش های آماری مانند آنالیز مؤلفه های اصلی و تجزیه خوشه‌ای می تواند به انتخاب والدین مناسب و بهبود صفات ژنتیکی و کیفی کمک کند. هدف از این پژوهش، شناسایی ژنوتیپ‌های برتر گردو براساس خصوصیات فنولوژیک و پومولوژیک در شهرستان فارسان استان چهارمحال و بختیاری می‌باشد. مواد و روش‌ها: در این پژوهش، 20 ژنوتیپ گردو از منطقه فارسان استان چهارمحال و بختیاری براساس ویژگی‌های رشد، میوه‌دهی، گلدهی و برگدهی ارزیابی شدند. فرآیند انتخاب شامل مشاهدات فنولوژیکی و تجزیه و تحلیل پومولوژیک صفات گردو بود. نمونه برداری طی چند ماه، از اسفند1401 تا مهر 1402 انجام شد. در این دوره خصوصیات فنولوژیکی مانند زمان برگدهی،گلدهی و باردهی ثبت شد. 50 میوه و10 برگ از هر درخت برای ارزیابی جمع آوری شد. ارتفاع درخت، قطر تنه، سطح تاج پوشش، عملکرد و شاخص های متعدد دیگری اندازه‌گیری شد. صفات پومولوژیکی از جمله وزن میوه، وزن مغز، درصد مغز و شکل میوه بر اساس دستورالعمل های موسسه بین المللی منابع ژنتیکی گیاهی (IPGRI) ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد در بین ژنوتیپها تنوع قابل توجهی وجود دارد، بهویژه صفات قطر بن درخت، مساحت تاج پوشش، وزن میوه، وزن و درصد مغز بالاترین میزان واریانس را داشتند. در حالی که صفات ارتفاع درخت، قدرت رشد، طول و عرض میوه کمترین میزان تنوع را نشان دادند. تحلیل مولفههای اصلی نشان داد که 12 مولفه اصلی 41/92 درصد از واریانس کل صفات را توجیه میکنند. مولفههای اول تا دوازدهم بهطور قابل توجهی تفاوتها و تنوعهای موجود در صفات مختلف را شرح داده و نشاندهنده تاثیر متقابل بین ویژگی‌های مختلف بودند. نتایج بایپلات برای جداسازی ژنوتیپها براساس صفات مختلف نشان داد که ژنوتیپها بهطور موثر در کلاسترهای جداگانه تفکیک شدند، که این حاکی از تنوع بالا در میان ژنوتیپ‌های مورد بررسی بر اساس صفات اندازه گیری شده است. نتیجه‌گیری: تجزیه خوشه‌ای به روش وارد و دورترین همسایهها با برش دندروگرام در فاصله ژنتیکی 14، ژنوتیپها را در 5 گروه مجزا دستهبندی کرد، که این دستهبندی به شناسایی تنوع مورفولوژیکی و انتخاب والدین مناسب برای کارهای اصلاحی کمک میکند. این تنوع گسترده می‌تواند بهعنوان مبنای مناسبی برای انتخاب و اصلاح ژنوتیپها در برنامههای بهنژادی محسوب شود و نتایج این مطالعه بهویژه در زمینه برنامهریزی برای بهبود صفات ژنتیکی و کیفی گیاهان کمک شایانی نماید. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تجزیه به مولفههای اصلی؛ تجزیه خوشه‌ای؛ تنوع ژنتیکی؛ صفات مورفولوژیک؛ هتروزیس | ||
| مراجع | ||
|
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 150 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب