دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

 آمار

تعداد نشریات13
تعداد شماره‌ها636
تعداد مقالات6,653
تعداد مشاهده مقاله9,072,902
تعداد دریافت فایل اصل مقاله8,556,975
دربان رضوی, امیر حسین, کافی, محمد, یوسف آبادی, ولی الله. (1403). برتری نشاء کاری نسبت به کشت مستقیم بذردر تاریخ های مختلف از لحاظ عملکرد وبرخی خصوصیات فیزیولوژیکی چغندر قند (Beta vulgaris). , 17(3), 1-18. doi: 10.22069/ejcp.2024.16849.2247
امیر حسین دربان رضوی; محمد کافی; ولی الله یوسف آبادی. "برتری نشاء کاری نسبت به کشت مستقیم بذردر تاریخ های مختلف از لحاظ عملکرد وبرخی خصوصیات فیزیولوژیکی چغندر قند (Beta vulgaris)". , 17, 3, 1403, 1-18. doi: 10.22069/ejcp.2024.16849.2247
دربان رضوی, امیر حسین, کافی, محمد, یوسف آبادی, ولی الله. (1403). 'برتری نشاء کاری نسبت به کشت مستقیم بذردر تاریخ های مختلف از لحاظ عملکرد وبرخی خصوصیات فیزیولوژیکی چغندر قند (Beta vulgaris)', , 17(3), pp. 1-18. doi: 10.22069/ejcp.2024.16849.2247
دربان رضوی, امیر حسین, کافی, محمد, یوسف آبادی, ولی الله. برتری نشاء کاری نسبت به کشت مستقیم بذردر تاریخ های مختلف از لحاظ عملکرد وبرخی خصوصیات فیزیولوژیکی چغندر قند (Beta vulgaris). , 1403; 17(3): 1-18. doi: 10.22069/ejcp.2024.16849.2247

برتری نشاء کاری نسبت به کشت مستقیم بذردر تاریخ های مختلف از لحاظ عملکرد وبرخی خصوصیات فیزیولوژیکی چغندر قند (Beta vulgaris)

مجله تولید گیاهان زراعی
دوره 17، شماره 3، مهر 1403، صفحه 1-18    اصل مقاله (1.54 M)
نوع مقاله: مقاله کامل علمی- پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/ejcp.2024.16849.2247
نویسندگان
امیر حسین دربان رضوی1؛ محمد کافی* 2؛ ولی الله یوسف آبادی3
1دانشجوی کارشناسی‌ارشد زراعت، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران،
2استاد، گروه اگروتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران،
3عضو هیات‌علمی موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه بذر چغندر قند، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران،
چکیده
سابقه و هدف: چغندرقند یکی از محصولات زراعی عمده و راهبردی صنعتی است که سهم عمده‌ای در تولید شکر در سطح جهان را دارا می‌باشد. از آنجا که عملکرد اقتصادی مناسب در چغندرقند تابع رشد رویشی مناسب در اوایل فصل رشد و تخصیص و توزیع مناسب مواد فتوسنتزی به ریشه است، لذا کشت به‌موقع این گیاه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تسریع در رشد گیاه را می‌توان با کشت در خزانه در شرایط کنترل شده و انتقال آن به زمین اصلی در زمان مناسب بعد از سرمای دیررس زمستانه و مشکل کمبود آب امکان‌پذیر کرد. با توجه به اهمیت اقتصادی چغندر قند به‌ویژه در استان خراسان رضوی و مناسب بودن دشت مشهد برای کشت گیاه این مطالعه برای تعیین مناسب‌ترین تاریخ کاشت و انواع انتقال نشا در مزرعه انجام شد.
مواد و روش‌ها: این آزمایش در سال زراعی 97-1396 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار و 6 تیمار اجرا شد. تیمارها شامل : کشت مستقیم بذر در 22 فروردین، کشت مستقیم بذر در اول خرداد، کشت نشاء لخت در 15 خرداد، کشت نشاء با برگ در 15 خرداد، کشت نشاء لخت در 25 خرداد و کشت نشاء با برگ در 25 خرداد بودند. عملیات نمونه برداری و برداشت در اواخر آبان انجام شد. شاخص‌های اندازه‌گیری شده شامل درصد ماده خشک ریشه، عملکرد ریشه (RY)، درصد قند (SC)، محتوای سدیم (NA)، پتاسیم (K)، نیتروژن (N)، ضریب قلیائیت ریشه (ALC)، درصد شکر قابل استحصال (WSC)، ضریب استحصال شکر (ECS)، درصد قند ملاس (MS)، کارایی مصرف آب (WUE) و بهروه‌وری آب (WP) بودند.
یافته‌ها: بیشترین درصد قند در تیمار کشت مستقیم اول خرداد (55/ 12 درصد) و بین تیمارهای نشایی بیشترین درصد قند مربوط به نشاء 15 خرداد بدون برگ بود و با تأخیر در کشت نشاء (نشاء لخت 25 خرداد) این میزان کاهش یافت. در بین صفات منفی، بیشترین میزان سدیم ریشه در تیمار کشت مستقیم 22 فروردین، بیشترین میزان پتاسیم مربوط به تیمار نشاء لخت 15 خرداد و بیشترین محتوای نیتروژن ریشه چغندرقند و قلیائیت نیز در تیمار در کشت مستقیم 22 فروردین بدست آمد. بیشترین درصد شکر قابل استحصال و ضریب استحصال (%) در تیمار نشاء با برگ 25 خرداد مشاهده شد. بیشترین میزان عملکرد ریشه (7/90 تن در هکتار) در تیمار کشت نشاء با برگ 15 خرداد بدست آمد. نتایج نشان داد که بالاترین کارایی مصرف و بهره‌وری آب در تیمار نشاء لخت 25 خرداد و کمترین بهره وری آب نیز در تیمارهای کشت مستقیم بدست آمد.
نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که نشاکاری چغندرقند در تاریخ مناسب نسبت به کشت مستقیم بذر می‌تواند ضمن افزایش عملکرد، کارایی مصرف و بهره‌وری اقتصادی آب را در شرایط آب و هوایی مشهد بهبود دهد. هم چنین تاریخ کشت 22 فروردین در کاشت مستقیم بذر و تاریخ 15خرداد در کشت نشا با برگ بهترین عملکرد ریشه و قند را نشان دادند. لذا پیشنهاد می شود این روش کاشت در مناطق مهم چغندر کاری مورد آزمایش و در صورت برتری، نسبت به ترویج آن اقدام شود.
کلیدواژه‌ها
"بهره وری آب"؛ "عملکرد ریشه"؛ "عملکرد شکرخالص"؛ "کارایی مصرف آب"؛ "کشت مستقیم"
مراجع
  1. Draycott, A.P., Durrant, M.J., & Messem, A.B. (1974). Effects of plant density, irrigation and potassium and sodium fertilizers on sugar beet: II. Influence of soil moisture and weather. Journal of Agricultural Sciences, 82, 261-268.
  2. Sadrabadi Haghighi, R., Amirmoradi, S., & Mirshahi, A. (2011). Investigation of growth analysis of conventional and commercial sugar beet (Beta vulgaris) varieties at delayed planting date in Chenaran (Khorasan Razavi province). Iranian Journal of Field Crops Research, 9, 505-513. [In Persian]
  3. Agricultural statistics. (2016). Ministry of agriculture, Center for information and communication technology, 60 p. (In Persian).
  4. Gray, R. (2017). Global agricultural information network (GAIN). Russian Federation, Sugar Annual. USDA Foreign Agricultural Services.
  5. Lotfi Keyvanlo, A., & Armin, A. (2016). The effect of seedlings age and date of transfer on quantitative and qualitative characteristics of sugar beet. Iranian Journal of Field Crops Research, 48, 291-301. [In Persian]
  6. Sadeghzade Hemayati , Taleghani, D.F., & Fasahat, P. (2017). Effects of drought stress on quantitative and qualitative characteristics, canopy ground cover and wilting score of sugar beet genotypes. Environmental Stresses in Crop Sciences, 10(3), 363-375. [In Persian]
  7. Winter, S.R. (1990). Suitability of sugar beet for limited irrigation in a semi-arid climate. Agronomy Journal, 72, 118-123.
  8. Zhang, C., Shibata, Y., & Kishimoto, T. (2007). Effect of tillage and planting method on yield of sugar beet production. In: Proceedings of the international agricultural engineering conference, Bangkok. Thailand. 3-6 Dec.
  9. Nasri, R., Kashani, A., Paknejad, F., Sadeghi, S. M., & Ghorbani, S. (2011a). Correlation and path analysis of qualitative and quantitative yield in sugar beet in transplant and direct cultivation method in saline lands. Iranian Journal of Agronomy and Plant Breeding, 8, 226-213. (In Persian)
  10. Sohrabi, Y., Shakiba, M.R., Abd Elahian Noughabi, M.F.R.K., Tourchi, M., & Fotohi, K. (2006). Investigation of limited irrigation and root harvesting dates on yield and some of quality characteristics of sugar beet. Iranian Journal of Agronomy. (Pajouhesh-va-sazandegi), 19, 8-15. [In Persian]
  11. Kaveh, F., & Hosseini Abri, S.A. (2010). Increasing water productivity in agriculture. 12th Iranian national committee on irrigation and drainage (IRNCID), Tehran, Iran. 20-24 February. [In Persian]
  12. Sadeghzade Hemayati, S. (2008). The effect of agronomical factors on sugar beet (Beta vulgaris) radiation interception, growth and yield (Ph D thesis). Tehran: Islamic Azad University, Science and Research Branch. [In Persian]
  13. Karbalaei, S., Mehraban, A., Mobasser, H.R., & Bitarafan, Z. (2012). Sowing date and transplant root size effects on transplanted sugar beet in spring planting. Annual Biological Research, 3, 3474-3478.
  14. Vafadar, L., Ebadi, A., & Sajeed, K. (2008). Effects of sowing date and plant density on yield and some traits of Sugar beet genotypes. Electronic Journal of Crop Production, 1, 103-120. [In Persian]
  15. Nasri, R., Kashani, A., Sadeghain Motahar., S.Y., & Habibi, D. (2011b). Quantitative and qualitative characteristics of fall sugar beet in direct cultivation and paper pot transplanting under saline soils of Ahvaz. Iranian Journal of Agronomy and Plant Breeding, 7, 25-40. [In Persian]
  16. Goodman, P.J. (1968). Physiological analysis of the effect of different soils on sugar beet crops in different years. Journal of Applied Ecology, 5, 339-357.
  17. Kashani, A. (1997). Sugar beet Agronomy. Booklet. Shahid CHamran University Press, 120p. [In Persian]
  18. Orojneya, S., Habibi, D., Fatolah Taleghani, , Safari Dolatabadi, S., Pazeki, A.R., Maaveni, P., Rahmani, R., & Farshidi, M. (2012). Evaluation of yield and yield components of different sugar beet genotypes under drought stress. Iranian Journal of Agronomy and Plant Breeding, 8, 127-144. [In Persian]
  19. Fotohi, K. (2010). Path analysis under normal and salt stress conditions in sugar beet germplasm. Iranian Journal of Sugar Beet, 26, 1-13.
  20. Echoff, J.L.A., Halverson, A.D., Weiss, M.J., & Brogman, J.W. (1991). Seed spacing for nonthined sugar beet production. Agronomy Journal, 83, 929-932.
  21. Smith, G.A., & Martin, S.S. (1997). Effects of plant density and nitrogen fertility on purity components of sugar beet. Crop Sciences, 17, 469-472.
  22. Kocheki, A., Hosseini, M., & Nasiri Mahalati, M. (1995). Soil water relationship in crops. Ferdowsi University Press, [In Persian]
  23. Gohari, J., Yousefabadi, V., Ghalebi, S., & Sistani, H. (1998). A study on available phosphorus of the soil in permanent plots and its effects on sugar beet root yield. Journal of Sugar Beet, 13(1), 50-62. [In Persian]
  24. Dunham, R., & Clearke, N. (1993). Coping with stress. British Sugar Beet Review, 60(1): 10-13.
  25. Wien, H.C. (1997). The physiology of vegetable crops transplanting. CABI Publishing. Wallingford, United Kingdom, 672 p.
  26. Azimi, M. (2017). Study of sugar transplanting to save water consumption. Master's Thesis. Ferdowsi University of Mashhad. [In Persian]
  27. Hosseini, M. (2015). Comparison of onion (Allium cepa) yield in direct cropping and seedling in different crop years in Mashhad. Master's thesis. Ferdowsi University of Mashhad. [In Persian]
  28. Gowhary, J., & Toohidlou, Q. (1997). Using from planting cultivation method for saving water poison and chemical fertilizer. Iranian Journal of Sugar Beet, 12, 16-27.
  29. Zolfagharan, A., Alizadeh, A., Khavari, S., Banayan, M., & Ansari, H. (2016). Investigation and comparison of productivity in direct and transplant seeding of corn in different irrigation regimes. Iranian Journal of Irrigation and Drainage, 10, 508-519. [In Persian]
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 273
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 201


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب