
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 626 |
تعداد مقالات | 6,517 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,746,933 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,528 |
ارزیابی خصوصیات گلدهی، عملکرد و کیفیت سوخ در ارقام تجاری پیاز روز کوتاه (Allium cepqa L.) | ||
پژوهشهای تولید گیاهی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 25 آبان 1403 | ||
نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2024.22649.3165 | ||
نویسندگان | ||
زهرا عباسی* 1؛ عبدالستار دارابی2؛ بهرام رستم فرودی3 | ||
11بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، | ||
22بخش تحقیقات علوم زراعی- باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، | ||
33بخش تحقیقات سبزی و صیفی، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران.brforodi@yahoo.com | ||
چکیده | ||
سابقه و هدف: بررسی تنوع ژنتیکی و آگاهی از پتانسیل عملکرد، خصوصیات کیفی و گلدهی پیاز و شناسایی روابط بین صفات به محقق کمک میکند تا در برنامههای اصلاحی و پیشبرد نسلها چه صفاتی را برای دستیابی به حداکثر عملکرد سوخ و بذر مدنظر قراردهد. جهت تولید محصول با کیفیت و مطابق با اصول فنی کشت، آگاهی از خصوصیات گلدهی پیاز و روابط بین صفات ضروری است. در واقع بدست آوردن مقادیر قابل قبول بذر تنها براساس داشتن اطلاعات کافی در مورد گلدهی این گیاه امکانپذیر است. ژنوتیپهای مورد بررسی در این تحقیق بخشی از پروژه اصلاحی انجام شده پیاز میباشد که بهمنظور دستیابی به ارقام آزادگردهافشان پیاز روز کوتاه همچنان ادامه دارد. بنابراین شناسایی خصوصیات گلدهی ژنوتیپها بسیار حایز اهمیت است. این پژوهش به-منظور بررسی و مقایسه پتانسیل عملکرد سوخ، خصوصیات کیفی و گلدهی نه ژنوتیپ پیاز روزکوتاه و مطالعه روابط بین صفات گلدهی انجام شد. مواد و روشها: در این پژوهش نه ژنوتیپ پیاز روزکوتاه (شامل هشت هیبرید تجاری پیاز با نامهای: سحر، پالیز، صبا، ساوانا سوئیت،گلدن آی، داستر، ایمپراتریز، پریماورا و رقم آزادگرده افشان تگزاس ارلی گرانو) در طی سه سال زراعی (1400-1397) از نظر صفات کمی و کیفی ارزیابی شدند. در طی دو سال اول ارزیابی خصوصیات سوخ ژنوتیپها در دو منطقه اصفهان و خوزستان انجام شد و سپس در سال زراعی 1400-1399 ژنوتیپها در اصفهان از نظر خصوصیات گلدهی (تعداد ساقه گلدهنده، تعداد گل باز شده، تعداد گل حاوی بذر، تاریخ رسیدگی، وزن هزار دانه، عملکرد بذر در هر گلآذین و عملکرد بذر در بوته) در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار با یکدیگر مقایسه شدند. یافتهها: نتایج تجزیه واریانس مرکب نشان داد که عملکرد سوخ، مواد جامد محلول و درصد ماده خشک تحت تاثیر اثر سال قرار نگرفتند; اما در دو مکان تفاوت بین صفات معنیدار شد. در هر دو منطقه عملکرد سوخ هیبریدهای تجاری صبا، ساوانا سوئیت و رقم آزادگرده افشان تگزاس ارلی گرانو با اختلاف معنیدار بالاترین میزان و ارقام سحر و پالیز در رده پایین از نظر عملکرد سوخ بودند. بیشترین و کمترین میزان عملکرد بذر بهترتیب به ارقام صبا و پالیز تعلق داشت. نتایج همبستگی نشان داد که وزن هزاردانه رابطه مثبت معنیدار در سطح 5 درصد با عملکرد بذر و رابطه منفی معنیدار با تعداد ساقه گلدهنده داشت. نتایج تجزیه خوشهای براساس صفات مختلف گلدهی، ژنوتیپها را در سه گروه مجزا قرارداد. نتیجهگیری: بر طبق نتایج ارزیابی خصوصیات سوخ در طی دو سال و در دو منطقه، صفات تحت تاثیر اثر سال قرار نگرفتند که عمدتا بدلیل شرایط نسبتا پایدار جوی در دو سال آزمایش بود. عملکرد سوخ در هر دو سال در منطقه خوزستان با اختلاف معنیدار نسبت به اصفهان بیشتر بود که علت این امر طولانی بودن دوره رشد در منطقه خوزستان نسبت به اصفهان است. در در مقابل درصد ماده خشک و ماد جامد محلول در ژنوتیپهای منطقه اصفهان با اختلاف معنیدار بیشتر از منطقه خوزستان بود. تولید بذر پیاز ارزش اقتصادی بالایی دارد که در این امر گلدهی، میزان بذر و داشتن وزن هزاردانه مناسب نقش مهم دارند. نتایج این مطالعه نشان داد که صبا با بیشترین تعداد ساقه گلدهنده و بیشترین وزن هزار دانه، دارای بالاترین عملکرد بذر در گل آذین و در بوته و پالیز با کمترین وزن هزار دانه، کمترین عملکرد بذر در گل آذین و در بوته را دارا بود. بود. از نظر دوره رسیدگی بذر پالیز و پریماورا زودرسترین و ایمپراتریز و تگزاس دیررسترین بودند. | ||
کلیدواژهها | ||
:Allium cepa؛ ساقه گلدهنده؛ وزن هزار دانه؛ عملکرد بذر | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 72 |