آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 626 |
| تعداد مقالات | 6,517 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,746,935 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,529 |
برآورد میزان تلفات و ضایعات پس از برداشت برای محصولات کشاورزی در ایران | ||
| پژوهش‌های تولید گیاهی | ||
| مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 20 شهریور 1403 | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2024.22527.3153 | ||
| نویسندگان | ||
| سیدرضا امیری* 1؛ سید مجید عالیمقام2؛ افشین سلطانی3؛ اسکندر زند4 | ||
| 1عضو هیات علمی مجتمع آموزش عالی سراوان | ||
| 2دانشکده تولید گیاهی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 3دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان | ||
| 4بخش تحقیقات علفهای هرز، مؤسسه تحقیقات گیاه‌پزشکی کشور | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: کاهش تلفات محصولات کشاورزی میتواند علاوه بر افزایش تامین غذا برای مردم، باعث کاهش هزینههای واردات غذا و نیز کاهش تلفات منابع در کشور شود. برای جهتدهی سیاستهای کلان به سمت کاهش تلفات/ضایعات، نیاز به آگاهی از میزان کمّی آن ها در محصولات مختلف میباشد. مواد و روش ها: این مطالعه به منظور برآورد درصد و مقدار تلفات/ضایعات محصولات کشاورزی موجود در سبد غذایی مردم ایران انجام شد. در این مطالعه اختلاف سرانه مصرف محصولات کشاورزی از سرانه تامین، به عنوان مجموع سرانه تلفات و سایر مصارف در نظر گرفته شد. با محاسبه مقدار سایر مصارف برای محصولات کشاورزی و کسر آن از مجموع سرانه تلفات/ضایعات و سایر مصارف، مقدار سرانه تلفات/ضایعات برای هر محصول کشاورزی به دست آمد. یافته ها: نتایج این مطالعه نشان داد که در کشور، درصد تلفات/ضایعات پس از برداشت برای گندم 15%، برنج سفید 4/10%، حبوبات 10%، سیب زمینی 8/19%، روغن 5/11%، قند و شکر 9/23%، میوه 5/57%، سبزی 54%، گوشت قرمز 2/11%، گوشت مرغ 2/12%، تخم مرغ 8/11 %، شیر 1/9 % و ماهی 8/2% بود. سالیانه 283/30 میلیون تن از محصولات کشاورزی تولید شده در داخل کشور (3/30 درصد از کل تولید محصولات کشاورزی داخل کشور) به دلیل تلفات/ضایعات از دسترس خارج میشود. این مقدار تلفات/ضایعات محصولات کشاورزی، معادل هدر رفت 393/3 میلیون هکتار سطح زیرکشت (24 درصد از کل سطح زیرکشت در کشور) و 119/25 میلیارد متر مکعب آب در کشور (29 درصد از کل آب مصرفی در بخش کشاورزی در کشور) است. نتیجه گیری: بنابراین سیاستگذاران و مسولین کشور با در اختیار داشتن اطلاعات مربوط به تلفات/ضایعات برای هر یک از محصولات کشاورزی در کشور، میتوانند با برآورد مقدار تلفات/ضایعات، هدررفت منابع آب و زمین ناشی از وجود تلفات/ضایعات، تاثیر کاهش تلفات/ضایعات محصولات کشاورزی را مورد ارزیابی قرار داده و اولویتها جهت کاهش تلفات برای محصولات مختلف را تعیین کنند. با در اختیار بودن این اطلاعات، میتوان پتانسیل موجود در کاهش تلفات/ضایعات جهت تامین غذای مردم در کشور را مورد ارزیابی قرار داد. در همین راستا، نتایج این مطالعه می تواند به عنوان ورودی در مدلهای ارزیابی یکپارچه (مانند سیستم SEA) مورد استفاده قرار گیرد. همچنین در مطالعه حاضر، مقدار تلفات/ضایعات به تفکیک محصولات کشاورزی موجود در سبد غذایی مردم ایران برآورد شد. تاثیر تلفات/ضایعات بر هدررفت منابع آب و زمین نیز کمّی شد. نتایج نشان داد که سالیانه 30283 هزار تن محصولات کشاورزی تولید شده در داخل کشور به دلیل تلفات/ضایعات از بین میرود. تلفات/ضایعات محصولات کشاورزی باعث هدر رفت آب به مقدار 25119 میلیون متر مکعب در سال (معادل 29 درصد از کل آب مصرفی در بخش کشاورزی در کشور) و 3393 هزار هکتار از اراضی زیرکشت (24 درصد از کل اراضی زیرکشت کشور در سال) میشود. بیشترین هدررفت اراضی زیرکشت (1028 هزار هکتار معادل 3/30 درصد از کل اراضی هدررفته) و بیشترین هدر رفت آب (13295 میلیون مترمکعب معادل 9/52 درصد از کل آب هدررفته) ناشی از تلفات/ضایعات میوه بود. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| تلفات؛ سرانه تامین؛ سرانه مصرف؛ سبد غذایی؛ ضایعات | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 449 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب