
تعداد نشریات | 13 |
تعداد شمارهها | 626 |
تعداد مقالات | 6,517 |
تعداد مشاهده مقاله | 8,746,927 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,524 |
تأثیر بیوچار بر عملکرد گل و خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی ختمی دارویی (Althaea officinalis L)، تحت تنش خشکی | ||
پژوهشهای تولید گیاهی | ||
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 24 تیر 1403 | ||
نوع مقاله: پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2024.22575.3158 | ||
نویسندگان | ||
سعید عزیززاده نمین؛ مهدی بهنامیان* ؛ سمر حشمتی | ||
گروه علوم و مهندسی باغبانی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران | ||
چکیده | ||
چکیده سابقه و هدف: کمبود آب تنها بحرانی است که هنوز کسی آن را جدی نگرفته و زنگ خطر آن همچنان بیصدا است، چراکه قطرات باقی مانده آب میتواند در آینده آب را به رویایی دستنیافتنی بدل کند. حجم زیادی از منابع آبی جهان در بخش کشاورزی مصرف میشود. در ایران تنها ۱۲ درصد از مساحت کل کشور زیر کشت قرار دارد، در حالی که حدود ۹۳ درصد از مصرف آب در بخش کشاورزی صورت میگیرد. امروزه به دلیل کمبود منابع آبی، مدیریت آب بخش مهمی از عملیات کشاورزی در تولید محصولات با کیفیت میباشد. در میان راهکارهای مختلف، افزودن اصلاح کنندههای آلی به خاک یکی از مؤثرترین روشها در راستای حفظ رطوبت و حاصلخیزی خاک به شمار میآیند. بیوچار یکی از بهترین روشهای مدیریت و اصلاح خـاک محسوب شده و میتواند جهت افزایش پایـدار مـاده آلـی خاک و بهبود خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک مـورد استفاده قرار گیرد. علاوه بر این، تولید بیوچار باعث استفاده بهینه از ضایعات کشاورزی و صنعتی شده و میتوانـد جهـت حفظ محیط زیست و کاهش آلایندهها و تبدیل ضـایعات به ترکیبات مفید مورد استفاده قرار گیرد. مواد و روشها: این پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادفی با چهار تکرار به صورت کشت گلدانی در گلخانه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. فاکتور اول شامل بیوچار چوب درخت بلوط در نسبتهای صفر، 5، 10 و 20 درصد و فاکتور دوم شامل 3 سطح آبیاری (100، 75 و 50 درصد ظرفیت زراعی) بود. تنش خشکی با کاهش آب آبیاری بر اساس ظرفیت زراعی گیاهان انجام شد. عملکرد گل و خصوصیات رشدی و فیزیولوژیکی مورد ارزیابی قرار گرفتند. تجزیه آماری دادهها با نرم افزار SPSS 21 انجام شد. مقایسه میانگینها با آزمون چند دامنهای دانکن درسطح احتمال 1 و 5 درصد انجام گردید. یافتهها: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که کاربرد بیوچار در نسبت 20 درصد بیشترین افزایش را در مقادیر صفات رشدی و رویشی از قبیل ارتفاع، سطح برگ، قطر ساقه و سبزینگی برگ داشت. همچنین بیوچار باعث افزایش شگفت انگیزی در عملکرد و خصوصیات گل در گیاه ختمی دارویی شد. کمترین میزان صفات رویشی و زایشی در تنش خشکی شدید (50 درصد ظرفیت زراعی) بود که استفاده از بیوچار چوب درخت بلوط 1/21 درصد در صفات رویشی و 8/81 درصد در صفات زایشی باعث بهبود ویژگیهای مورد بررسی در گیاه گردید. همچنین بیوچار با حفظ رطوبت خاک و ایجاد تعادل کاتیونی و افزایش جذب عناصر مغذی باعث بهبود در عملکرد روزنههای گیاه و افزایش هدایت روزنهای به میزان 65 درصد و کاهش میزان نشت یونی به میزان 6/47 درصد در شرایط تنش شدید نسبت به گیاهان شاهد شد. با افزایش سطح تنش تولید ترکیبات ثانویه و آنتیاکسیدانی در گیاه افزایش یافت که کاربرد بیوچار با کاهش اثرات منفی تنش میزان تولید ترکیبات ثانویه و آنتیاکسیدانی را 1/21 درصد کاهش داد. نتیجهگیری: پژوهش حاضر نشان داد بیوچار تأثیر قابل توجهی در افزایش صفات رشدی، رویشی، عملکرد گل و خصوصیات زایشی گیاه ختمی دارویی در شرایط بدون تنش و سطوح تنش خشکی داشت. همچنین بیوچار با افزایش ماده آلی، حفظ رطوبت و ایجاد تعادل یونی تأثیر مثبتی بر روی افزایش مقاومت گیاه در مقابل کمبود آب نشان داد. با توجه به نتایج حاصل از پژوهش انجام شده استفاده از بیوچار درخت بلوط در نواحی خشک و نیمه خشک جهت افزایش تحمل گیاهان به کمبود آب و افزایش حاصلخیزی خاک توصیه میگردد. | ||
کلیدواژهها | ||
زغال زیستی؛ گیاهان دارویی؛ کمبود آب؛ حاصلخیزی خاک | ||
مراجع | ||
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 209 |