آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 648 |
| تعداد مقالات | 6,756 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,425,577 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,799,066 |
مدیریت تلفیقی تقاضای آب در بخش شرب و صنعت به کمک اتصال مدلهای WEAP و MODFLOW ( مطالعه موردی شهر بجنورد) | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 10، دوره 26، شماره 1، فروردین و اردیبهشت 1398، صفحه 187-203 اصل مقاله (579.67 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2019.13385.2807 | ||
| نویسندگان | ||
| مجید حجی پور1؛ مهدی ذاکری نیا* 2؛ علی نقی ضیایی3؛ موسی حسام4 | ||
| 1دانشگاه | ||
| 2پردیس کشاوزی دانشگاه گرگان | ||
| 3دانشگاه فردوسی | ||
| 4گرگان | ||
| چکیده | ||
| سابقه و هدف: توسعه خشکسالی افزایش جمعیت، توسعه کشاورزی و صنعت، کاهش منابع آب سطحی، افت سطح آب‌های زیرزمینی عوامل مهم کمبود آب هستند که یک راه مقابله با آن استفاده از مدیریت تلفیقی آب‌های سطحی و زیرزمینی می‌باشد. بعبارت دیگر با مدیریت یکپارچه منابع آب که همان جامع نگری و لحاظ کلیه مؤلفه‌های تأثیر گذار و تأثیر پذیر در وضعیت منابع آب است، می توان به منابع پایدار آب در سطح ملی و بین‌المللی دست یافت. این تحقیق با هدف بررسی تأثیر سناریوهای مرتبط با میزان تأمین تقاضا و منابع آب موجود، مدیریت مصرف آب یکپارچه در بخش شهری و اعمال سیستم فاضلاب بر منطقه بجنورد انجام شده است. داده های ایستگاه هیدرومتری باباامان در خروجی حوضه آبریز بجنورد که تنها ایستگاه هیدرومتری معرف این حوضه است، برای کالیبره کردن مدل WEAP استفاده شد. همچنین از آمار چهار ایستگاه باران‌سنجی، یک ایستگاه تبخیرسنجی و نیز یک ایستگاه سینوپتیک از سال آبی 1380 لغایت 1390 اخذ گردید. اطلاعات جمعیتی و میزان نیاز آبی تقاضاهای شهری و روستایی: جمعیت و میزان مصارف آن به ازای هر نفر مشخص گردید. سپس با محاسبه درصد حساسیت مدل، پارامترهای حساس و تاثیر گذار مشخص گردید، واسنجی دو مدل بر اساس یک دوره 6 ساله (از سال آبی 85-1384 تا سال 90-1389) و اعتبارسنجی آن برای یک دوره 2 ساله (سال‌های 91-1390 و 92-1391) انجام گرفت. در نهایت ارزیابی نتایج از واسنجی و اعتبارسنجی مدل به ترتیب از سه نمایه ضریب راندمان نش- ساتکلیف (Ef)، ضریب تعیین (R2) و جذر میانگین مربعات خطا (RMSE) و برای ارزیابی سناریوها از شاخص اعتمادپذیری استفاده شد. سناریوهای مختلف مدیریتی ازجمله تأمین آب شرب بجنورد از طریق انتقال آب از سد شیرین دره، اجرای سیستم فاضلاب، و ترکیب سناریوهای فوق، جهت کاهش تقاضای آب در نظر گرفته شد. بر اساس این سناریوها پیش‌بینی‌ها برای یک دوره 28 ساله انجام و اثرات آن بر روی منابع آب حوضه مورد بررسی قرارگرفت. درنهایت با بکارگیری مدل شبیه‌سازی منابع آب WEAP و اتصال آن به مدل شبیه سازی آب زیرزمینی MODFLOW، مصارف آب غیرکشاورزی حوضه آبریز دشت بجنورد مورد ارزیابی قرار گرفت. وضعیت آبخوان بجنورد تحت سناریوهای مرجع، تأمین آب با انتقال آب سد شیرین دره، احداث سیستم فاضلاب، و سناریوی ترکیبی، با اتصال مدلهای WEAP و MODFLOW شبیه سازی شد. نتایج نشان دادکه به کارگیری همزمان راهبردهای مختلف مدیریت مصرف آب، بهتر از حالت استفاده منفرد از هر کدام از آن‌ها، برداشت آب از منابع مختلف را کاهش می‌دهد. شاخص اعتمادپذیری تأمین آب در سناریوی مرکب، برای بخش‌های شرب شهری، روستایی و صنعت به ترتیب 100، 100 و 3/65 درصد برآورد گردید. که در نتیجه این سناریو، آبخوان با تغذیه سالانه 39/5 میلیون متر مکعب می-تواند از تعادل نسبی بین برداشت و تغذیه برخوردار باشد.بیشترین آب تأمین نشده در بخش کشاورزی است که نشان دهنده اهمیت مدیریت تقاضای آب در این بخش با استفاده از روشهای بهره وری استفاده از آب، مانند آبیاری نوین می‌باشد. در بخش شرب و صنعت نیز ضریب اعتماد پذیری تأمین آب شهری، روستایی و صنعت بیشتر است. حجم آبخوان‌های آبرفتی و آهکی در سال‌های شبیه‌سازی طبق سناریوی مرجع و با ادامه وضع موجود در شکل 4 ارائه شده است. هر دو آبخوان از روند نزولی برخوردارند. از به کارگیری همزمان مدل آب شرب و صنعت در مدیریت منابع آب شهری، نتایج قابل اعتمادتری به دست خواهد آمد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| بجنورد؛ مدیریت منابع آب؛ آبخوان؛ شبیه سازی | ||
| مراجع | ||
|
1.Assaf, H., and Saadeh, M. 2008.Assessing water quality managementoptions in the Upper Litani Basin,Lebanon, Using an integrated GIS-baseddecision support system. EnvironmentalModeling & Software. 23: 1327-1337. 2.Chit Sazan, M., and Saat Saz, M.2005. Investigate of Water ResourcesManagement Options by using MODFLOWmodel. Shahid Chamran Sci. J. 14: 35-47.(In Persian) 3.Höllermann, B., Giertz, S., andDiekkruger, B. 2010. Benin 2025-Balancing future water availability anddemand using the WEAP “WaterEvaluation and Planning system”. WaterResources Management. 24: 3591-3613. 4.Jafari, Z. 2013. Simulation ofgroundwater table fluctuation in anurban region and Evaluationof the factorsaffecting. M.Sc. thesis. Agriculture College,Ferdowsiuniversity of Masshad. 5.Jonubi, R., Rezayi, H., and Behmanesh, J.2013. Management of groundwater by the integration of surface and subsurfacewater with using MODFLOW model(Case study: Orumieh basin). J. WaterIrrig. Manage. 1: 49-68. (In Persian) 6.Ghochanian, E., Etebari, B., Akbarpour,A. 2013. Integrating groundwatermanagement with WEAP and MODFLOWmodels (Case study: Birjand Plain, east ofIran). CUE conference. Pp: 1-11. 7.Kohestani, N., Meftah Halghi, M.,Dehghani, A.A., Yakhkeshi, M.A., andJahani, N. 2010. Review of methods ofintegrated management of surface andgroundwater resources. The second National Conference on Water, Behbahan,Iran. (In Persian) 8.Kresic, N. 1997. Quantitative solutionsin hydrogeology and ground watermodeling. CRC Press LLC, 115p. 9.Larsen, H., Mark, O., Jha, M.K., andDas Gupta, A. 2000. The application ofmodels in integrated river basinmanagement. Aisan institute oftechnology and DHI water andenvironment. Asian institute oftechnology, Po Box 4, Klong LuangPathumthani 12120. Thailand. 10.Loucks, D.P., Beek, E., Stedinger, J.R.,Dijkman, J.P.M., and Villars, M.T.2005. Water resources system planningand management an introduction tomethod, models and application,published by United Nation EducationalScientific and Cultural Organization. 11.Saeidinia, M., Samadi Brujeni, H., Arab,D., and Fattahi, R. 2008. Investigatetransferring water from the Karoonbranches adjacent to the basin by usingWEAP model (Case study: Behesht Abad Tunnel). Iran. Water Res. J.3: 33-44. (In Persian) 12.Sieber, J., and Purkey, D. 2011.Water Evaluation and Planningsystem (WEAP) user guide, StockholmEnvironment Institute (SEI), U.S.Center.10.1016/j.gloenvcha.2010.12.00. 13.Yazdan Panah, T., Khoda Shenas, S.A.,Davari, K., and Ghahreman, B. 2007.Water Resources Management by usingWEAP model (Case study: Azghandbasin). Agric. Sci. Technol. J. 22: 213-221. (In Persian) | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 840 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 653 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب