آمار
| تعداد نشریات | 13 |
| تعداد شماره‌ها | 626 |
| تعداد مقالات | 6,517 |
| تعداد مشاهده مقاله | 8,746,947 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 8,317,531 |
ارزیابی روش کریجینگ بیزین تجربی در پهنه‌بندی تراز آب زیرزمینی | ||
| مجله پژوهش‌های حفاظت آب و خاک | ||
| مقاله 8، دوره 25، شماره 1، فروردین و اردیبهشت 1397، صفحه 165-182 اصل مقاله (1.06 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله کامل علمی پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jwsc.2018.13571.2826 | ||
| نویسندگان | ||
| خلیل قربانی* 1؛ میثم سالاری‌جزی2؛ الناز فرنیا3 | ||
| 1عضو هیأت علمی دانشگاه | ||
| 2عضو هیأت علمی | ||
| 3دانشجوی کارشناسی ارشد | ||
| چکیده | ||
| چکیده: سابقه و هدف: آب‌های زیرزمینی از منابع ارزشمندی است که همواره مورد توجه پژوهشگران قرار داشته است. از موارد مطالعاتی در این زمینه، تهیه نقشه‌های پهنه‌بندی شده تراز سطح آب زیرزمینی است که با انتخاب مناسب‌ترین روش از بین روش‌های مختلف درون‌یابی انجام می‌شود. روش درون‌یابی کریجینگ که بر پایه نیم‌تغییر نما است، یکی از روش‌های درون‌یابی موسوم به روش‌های زمین‌آماری است. دقت درون‌یابی به انتخاب مناسب تغییرنما بستگی دارد. بر این اساس روش درون‌یابی کریجینگ بیزین تجربی توسعه یافته است تا بصورت خودکار، پارامترهای مربوط به نیم‌تغییر نما را طی فرآیند شبیه‌سازی برآورد کند. هدف از انجام این پژوهش بررسی قابلیت روش کریجینگ بیزین تجربی در افزایش دقت درون‌یابی جهت پهنه‌بندی تراز سطح آب زیرزمینی است که برای این منظور، نتایج آن با نتایج دیگر روش‌های درون‌یابی قطعی شامل فاصله معکوس وزنی‌ها، توابع پایه شعاعی و چندجمله‌ای های سراسری و محلی نیز مقایسه می‌شود. مواد و روش‌ها: این پژوهش براساس میانگین سالانه تراز سطح آب زیرزمینی در 57 ایستگاه چاه عمیق واقع در آبخوان قره‌سوی استان گلستان طی دوره آماری 1384 تا 1395 انجام شده است. به منظور پهنه‌بندی تراز سطح آب زیرزمینی، روش‌های مختلف درون‌یابی قطعی و زمین‌آماری با استفاده از فن اعتبارسنجی تقاطعی مورد آزمون قرار گرفتند. در روش‌های کربجبنگ و کریجینگ بیزین تجربی بهترین نیم‌تغییرنما انتخاب شد و در نهایت از بین آنها مدلی که کمترین میزان خطا را به همراه داشت تعیین و نقشه آن ترسیم شد. یافته‌ها: نتایج درون‌یابی حاصل از اعتبارسنجی تقاطعی در منطقه مطالعاتی نشان داد که در بین روش‌های قطعی، روش چند جمله‌ای محلی با درجه دو از دقت بالاتری نسبت به سایر روش‌ها برخوردار بود، به طوری که حتی در مقایسه با روش زمین آماری کریجینگ نیز از خطای کمتری برخوردار است. در روش‌های زمین‌آماری نیز روش کریجینگ بیزین تجربی با شبیه‌سازی برازش تغییرنما مناسب بر داده‌های تراز سطح آب زیرزمینی میزان خطای درون‌یابی به روش کریجنگ را از حدود 23 متر به حدود 16 مترکاهش داد و در مقایسه با روش چند جمله‌ای محلی نیز دقتی نزدیک بهم را نشان داد. نتیجه‌گیری: با وجود اینکه نقشه ترسیم شده با دو روش بیزین کریجینگ تجربی و چند جمله‌ای موضعی، از لحاظ مقدار خطا تفاوت قابل ملاحظه‌ای را نشان نمی‌دهند، اما اختلافات محسوسی در این دو نقشه دیده می‌شود. روش کریجینگ بیزین تجربی طیف هموارتری را از تغییرات تراز سطح آب زیرزمینی نشان می‌دهد و الگوی ترسیم شده تراز سطح آب زیرزمینی با این روش نیز متناسب با جهت شیب عمومی منطقه است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| کریجینگ بیزین تجربی؛ آب زیرزمینی؛ گلستان؛ زمین آمار؛ درون‌یابی | ||
| مراجع | ||
|
1.Aghdasi, F. 2003. Study of geostatistical methods for mapping of precipitation in the daily and annual time scales (Case study: Borkhar plain). M.Sc. Thesis of Tehran university, 112p. (In Persian) 2.ArcGIS 10 Manual PDF-GeoGeek. 2017. Retrieved March 09, 2017, from https://geogeek.xyz/download-free-arcgis-desktop-10-manual-pdf.html. 3.Attorre F., and Alfo, M. 2007. Comparison of interpolation methods for mapping climatic and bioclimatic variables at regional scale. Inter. J. Climatol. 27: 1825-1843. 4.Bahrami Jovein, E., and Hosseini, S.M. 2015. A Systematic Comparison of Geostatistical Methods for Estimation of Groundwater Salinity in Desert Areas (Case study: Feyz AbadMahvelat Plain). Iran-water resources research. 11: 2. 1-15. (In Persian) 5.Eivazi, M., and Mosaedi, A. 2011. Monitoring and spatial analysis of meteorological drought in Golestan province using geostatistical methods. Journal of range and watershed management, Iran. J. Natur. Resour. 64: 1. 65-78. (In Persian) 6.Ghorbani, Kh. 2012. Geographically weighted regression: a method for mapping isohyets in Gilan province. J. Water Soil. 26: 3. 743-752. (In Persian) 7.Ghorbani, Kh., Hezarjeribi, A., Zakerinia, M., and Asaadi Oskouei, E. 2012. Comparison of Regression Decision Tress, Geographically Weighted Regression and Ordinary Least Square to map isohyet. Iran. J. Water Res. 6: 11. 1-9. (In Persian) 8.Hajihashemi Haji, M.R., Atashgahi, M., and Hamidian, A.H. 2010. Spatial estimation of groundwater quality factors using geostatistical methods (Case study: Golpayegan plain). J. Natur. Environ. 63: 4. 347-357. (In Persian) 9.Helsel, D.R., and Hirsch, R.M. 1993. Statistical Methods in Water Resources: Elsevier. 546p. 10.Jameei, M. 2008. Evaluation of interpolation methods in the regional estimation of potential evapotranspiration and its comparison with the results of satellite images in central and northern field of khozestan province. M.Sc. Thesis of Azad Islamic university, Science and Research Branch of Tehran, 176p. 11.Khattak, A., Ahmed, N., Hussein, I., Qazi, A., Alikhan, S., and Rehman, A. 2014. Spatial distribution of salinity in shallow groundwater used for crop irrigation. Pak. J. Bot. 46: 2. 531-537. 12.Krivoruchko, K. 2012. Empirical Bayesian Kriging, Implemented in ArcGIS Geostatistical Analyst. Arc user. 15: 4. 6-10. 13.Matkan, A., Shakiba, A., and Yazdani, A. 2007. Evaluation of different interpolation methods on daily rainfall estimation. Case study: Fars province. Quar. Geograph. J. Territ. 4: 2. 56-70. (In Persian) 14.McKenna, S.A. 2002. Simulating geological uncertainty with imprecise data for groundwater flow and advective transport modeling. Department of Geology and Geological Engineering, Colorado School of Mines Golden, Colorado, U.S.A. Pp: 1-15. 15.Misaghi, F., and Mohammadi, K. 2007. Estimating Spatial Distribution Of rainfall using Statistical and geostatistical methods and comparison with artificial network. Semiann. Sci. J. Agric. 29: 4. 1-13. (In Persian) 16.Nikbakht, S., and Delbari, M. 2014. Estimation of groundwater levels using geostatistical methods. Case study: Zahedan Plain. J. Water Sust. Dev. 1: 1. 49-56. (In Persian) 17.Salehi, H., and Zeinivand, H. 2015. Assessing groundwater quality and selection of the most appropriate spatial interpolation method (Case study: West of Marivan city, Iran). Iran. J. Ecohydrol. 1: 3. 153-166. (In Persian) 18.Shahabifar, M., Kouchakzadeh, M., Mohammadzadeh, M., and Mirlatifi, S.M. 2005. Determination of sugar beet water requirement in Tehran province using geostatistics methods. J. Sugar Beet. 20: 2. 133-147. (In Persian) 19.Tobler, W.R. 1970. A computer movie simulating urban growth in the Detroit region, Economic Geography, 46: 234-240. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,287 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,465 |
||
سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب