اثرفرم‌های مختلف ازت بر pH محیط‌کشت جنین‌زایی‌رویشی گیاه گوجه فرنگی(.Solanum lycopersicon L)

شمالی, آیدا; مشایخی, کامبیز; پهلوانی, محمد هادی

doi:10.22069/jopp.2017.10221.1953

دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تعداد نشریات	13
تعداد شماره‌ها	648
تعداد مقالات	6,756
تعداد مشاهده مقاله	9,425,566
تعداد دریافت فایل اصل مقاله	8,799,061

	اثرفرم‌های مختلف ازت بر pH محیط‌کشت جنین‌زایی‌رویشی گیاه گوجه فرنگی(.Solanum lycopersicon L)
پژوهش‌های تولید گیاهی
مقاله 6، دوره 24، شماره 1، خرداد 1396، صفحه 75-88 اصل مقاله (499.84 K)
نوع مقاله: پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22069/jopp.2017.10221.1953
نویسندگان
آیدا شمالی^* ¹؛ کامبیز مشایخی²؛ محمد هادی پهلوانی³
¹دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
²دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. دانشکده ی تئولیدات گیاهی. گروه باغبانی
³دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان. دانشکده ی تولیدات گیاهی. گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی
چکیده
چکیده سابقه و هدف تحقیق: یکی از عوامل بسیار موثر در تشکیل و تکامل جنین‌های ‌رویشی ترکیب‌ مواد موجود در محیط ‌کشت از جمله نیتروژن می‌باشد. محققان پیشین تاحدودی اثر فرم‌های مختلف نیتروژن را بر جنین‌زایی ‌رویشی و کشت سلولی بررسی کرده‌اند اما به بررسی انواع فرم‌ها به صورت جداگانه، در ترکیب با یکدیگر و در نسبت های متفاوت نپرداختهاند. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر فرم‌های قابل جذب نیتروژن به صورت جداگانه و در ترکیب با نسبت‌های مختلف از سایر فرم‌ها بر جنین‌زایی رویشی گیاه گوجه‌فرنگی صورت گرفت. مواد و روش‌ها: به منظور بررسی اثر فرم‌های قابل جذب نیتروژن بر جنین‌زایی رویشی گیاه گوجه‌فرنگی ، آزمایشی در قالب طرح پایه کاملا تصادفی با 8 تیمار و 4 تکرار در آزمایشگاه کشت بافت گروه باغبانی دانشگاه علوم ‌کشاورزی و منابع ‌طبیعی گرگان انجام ‌گردید. تیمارها شامل محیط کشت B5 کامل حاوی تنها یکی از فرم‌های نیتروژن ازجمله نیترات، آمونیوم یا کازئین هیدرولیزات، محیط کشت B5 حاوی دو نوع نیتروژن شامل آمونیوم با نیترات، آمونیوم با کازئین هیدرولیزات و یا نیترات با کازئین هیدرولیزات، محیط کشت فاقد نیتروژن و در نهایت محیط کشت B5 استاندارد حاوی تمامی فرم‌های نیتروژن مذکور به عنوان شاهد در نظر گرفته ‌شد. در این آزمایش به منظور القای جنین‌زایی قطعات یک سانتی‌متری از محور زیرلپه گیاه گوجه‌فرنگی در محیط کشت B5 تغییریافته که همگی حاوی اکسین 2-4-D بودند کشت ‌شدند و پس از 25 روز به منظور ظهور جنین‌ها، ریز نمونه‌ها به محیط B5 تغییر یافته فاقد اکسین 2-4-D منتقل ‌شدند. 35 روز پس از فاز تظاهر جنینی، پارامترهایی نظیر تعداد جنین‌های رویشی تشکیل‌ شده، pH ثانوی محیط کشت در انتهای هر دو فاز القا و ظهور جنین‌ها و محتوای کلروفیل مواد گیاهی اندازه‌گیری شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که فرم‌های متفاوت و مقادیر مختلف نیتروژن آثار متفاوتی بر جنین‌زایی‌ رویشی بر جای می‌گذارد. به طوریکه در این بررسی کمترین میزان pH در فاز القا (96/3) و فاز ظهور (72/3) مربوط به محیط کشت حاوی آمونیوم به عنوان تنها فرم نیتروژن و بیشترین میزان آن در فاز القا (86/5) مربوط به محیط کشت حاوی نیترات به تنهایی و در فاز ظهور جنین‌ها (92/5) مربوط به محیط کشت حاوی نیترات با کازئین هیدرولیزات بود. نتایج نشان ‌داد که در تیمار‌های مختلف بین جنین‌های تشکیل ‌شده از نظر تعداد و مرحله‌ی تکاملی اختلاف معنی‌داری وجود ‌دارد، به طوری که بیشترین تعداد جنین(2/62) در محیط B5 کامل و بیشترین نسبت جنین‌های اژدری به کل جنین‌ها (51/0) در محیط B5 حاوی کازنین‌هیدرولیزات و نیترات تشکیل‌ شد. همچنین نتایج بدست‌آمده نشان ‌داد که تیمارهای نیتروژنی مختلف بر روی محتوای کلروفیل مواد گیاهی موجود در محیط کشت اثر معنی-داری داشتند به طوری که بیشترین میزان کلروفیل‌کل(7/9)، کلروفیل a (96/6) و b (08/14) به ترتیب در محیط کشت حاوی نیترات و کازئین ‌هیدرولیزات و محیط کشت B5 کامل مشاهده‌ شد. نتیجه‌گیری: فرم‌های مختلف نیتروژن در ترکیب با سایر فرم‌ها و در نسبت‌های مختلف موجب افزایش درجه‌ی تکامل و تعداد کل جنین‌های رویشی تشکیل ‌شده از محور‌ زیرلپه‌ی گوجه‌فرنگی می‌شود، به طوری‌که با توجه به نتایج بدست ‌آمده می‌توان نتیجه گرفت با حضور هر سه فرم نیتروژن معادل محیط B5 استاندارد تعداد کل جنین‌های رویشی تشکیل شده افزایش یافت و حضور نیترات و کازئین هیدرولیزات در غیاب آمونیوم جنین‌های رویشی را به سمت تکامل سوق ‌داد. همچنین محتوای کلروفیل مواد گیاهی موجود در محیط کشت و pH محیط کشت تحت تاثیر انواع نیتروژن قرار می‌گیرد.
کلیدواژه‌ها
واژه های کلیدی: آمونیوم؛ جنین های رویشی؛ کازئین هیدرولیزات؛ نیترات؛ pH

مراجع
1.Barnes, J.D., Balaguer, L., Manrique, E., Elvira, S. and Davison, A.A. 1992. A reappraisal of the use of DMSO for extraction and determination of chlorophyll a and b in lichens and higher plants. Environ. Exp. Bot. 32: 85-100. 2.Behrend, J. and Mateles, R.I. 1975. Nitrogen metabolism in plant cell suspension cultures. Plant Physiol. 56: 584-589. 3.Buyukalaca, S. and Mavituna, F. 1996. Somatic embryogenesis and plant regeneration of pepper in liquid media. PCTOC. 46: 227-235. 4.Dougall, D.K. and Verma, D.C. 1978. Growth and embryo formation in wild-carrot suspension cultures with ammonium ion as a sole nitrogen source. In vitro. Cell Dev. Diol. 14: 2. 180-182. 5.Fujimura, T. 2014. Carrot somatic embryogenesis. A dream come true?. Plant Biotechnol. Rep. 8: 23-28. 6.Gamborg, O.L. and Shyluk, J.P. 1970. The culture of plant cells with ammonium salts as the sole nitrogen source. J. Plant Prod. 45: 5. 598-600. 7.George, E.F., Hall, M.A. and De Klerk, G.J. 2008. The components of plant tissue culture media I: macro-and micro-nutrients (pp. 65-113). Springer Netherlands Press. 8.Halperin, W. 1995. In vitro embryogenesis: som historical issues and unresolved problems. In: T.A. Throp (ed.). In vitro embryogenesis in plant. Kluwer Academic publishers. Netherlands. 9.Halperin, W. and Wetherell, D.F. 1965. Ammonium requirement for embryogenesis in vitro. Nature, 201: 519-520. 10.Heldt, H.W. and Heldt, F. 1997. J. Plant Bioch. Biotech. 11.Inocente, G.C.C., Vesco, L.L.D., Steinmacher, D., Torres, A.C. and Guerra, M.P. 2007. Improvements in somatic embryogenesis protocol in Feijoa (Accasellowiana (Berg) Burret): Induction, conversion and synthetic seeds. J. Sci. Hort. 111: 228-234. 12.Marschner, H. 2011. Marschner's mineral nutrition of higher plants. Academic press the effect of molybdenum on metabolism of different nitrogen in B5 medium during carrot somatic embryogenesis. Academic Press. 13.Mashayekhi, K. 2000. The protein synthesis spectrum during the induction phase of somatic emberyogenesis in carrot (Duscus carrota L.) cultures and the role of nitrogene form in emberyo development. Ph.D. Thesis. Justus Liebig University, Giessen, Germany. 14.Mashayekhi, K. 2007. Plant somatic embryogenesis. Makhtoumgholi faraghi (Sarly) Press, 483p. (In Persian) 15.Mousavizade, S.J., Mashayekhi, K., Hemmati, K. and Kamkar, B. 2010. Evaluation of media elements and materials on petiole somatic embryogenesis of Carrot (Daucus carota L.). J. Plant Prod. 17: 1. (In Persian) 16.Peyvast, Gh. 2009. Vegetable production. Guilan University Press. Rasht, Iran. (In Persian) 17.Tavakoli, M., Masahayekhi, K. and Ghaderifar, F. 1391. The effect of molybdenium on metabolism of different nitrogen in B5 medium during carrot somatic embryogenesis. M.Sc. Thesis. Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources. (In Persian) 18.Wroblewski, T., Filipecki, M.K. and Malepszy, S. 1995. factor influencing cucumber somatice emberyogenesis, the crucial role of PH and nitrogen in suspension culture. Acta Soci bot poloniae. 64: 3. 223-231. 19.Yantcheva, A., Vlahova, M. and Antnassov. 1998. direct somatic emberyogenesiss and plant regeneration of carnation (Dianthus caryophyllus L.). J. Plant Cell Rep. 18: 1-2. 148-153. 20.Zhao, J., Zhou, C. and Yang, H.Y. 1998. In vitro development of early proembryos and plant regeneration via micro culture in Oryza sativa. PCTOC. 55: 3. 167-174. 21.Zouine, J. and Hadrami, I.E. 2007. Effect of 2,4-D, glutamine and BAP on embryogenic suspension culture of date palm (Phoenix dactylifera L.). J. Sci Hort. 112: 221-226.
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,057 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 640

سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب

پیوندهای مفید

آمار

اثرفرم‌های مختلف ازت بر pH محیط‌کشت جنین‌زایی‌رویشی گیاه گوجه فرنگی(.Solanum lycopersicon L)